تبارشناسی و اعتبار سنجی سندی و دلالی روایت «قِلَّةُ الْعِیَالِ أَحَدُ الْیَسَارَیْنِ» و پاسخ به شبهه توافق آن با نظریه تحدید نسل

علوم قرآن و حدیث

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 05 مهر 1402

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/jquran.2023.80756.1460

نویسندگان

مهدی اکبرنژاد^{* 1}؛ مهدی محمودی²

¹استاد گروه علوم قرآن و حدیث، داشگاه ایلام

²دانشجوی دکترا، رشته علوم قرآن و حدیث، دانشگاه ایلام

چکیده

اعتبارسنجی احادیث یکی از حوزه های علوم حدیث است که طی آن وضعیت احادیث از حیث سندی و دلالی مورد بررسی قرار می گیرد. یکی از روایاتی که با اینکه در منابع معتبر شیعی مورد نقل واقع شده است اما در مورد اعتبار آن خصوصاً در حوزه دلالی همواره مباحثی را مطرح بوده حدیث «قِلَّةُ الْعِیَالِ أَحَدُ الْیَسَارَیْنِ» است. اهمیت بررسی این حدیث زمانی بیشتر می شود که متوجه شویم برداشت هایی ناقص از این حدیث موجب ایجاد تعارض آن با برخی مستندات دینی و مؤید دیدگاه تحدید نسل در جامعه کنونی شده است.

از این رو اعتبار سنجی سندی و دلالی حدیث مذکور، هدف اصلی این نوشتار است و این اکنون این سوال مطرح است که روایت «قِلَّةُ الْعِیَالِ أَحَدُ الْیَسَارَیْنِ» در چه درجه ای از اعتبار واقع شده و نسبت آن با شبهات پیرامونی، چگونه است؟ پژوهش حاضر به منظور پاسخ به این سوال با روش تحلیلی توصیفی به بررسی حدیث مذکور می‌پردازد. یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد که علاوه بر مورد اعتماد بودن اسناد و منابع نقل حدیث، از حیث دلالی نیز دلالتی بر تحدید نسل و تعارض با روایات و آیات ندارد و صرفاً نوعی از آسایش را در زندگی انسان بیان می کند.

کلیدواژه‌ها

اعتبارسنجی سندی؛ قلة العیال؛ پاسخ به شبهه؛ تحدید نسل؛ فرزندآوری