بررسی هرمنوتیکی خوانش کلمن بارکس از«مضامین مابعدالطبیعی» در مثنوی معنوی

جستارهایی در فلسفه و کلام

دوره 57، شماره 1 - شماره پیاپی 114، خرداد 1404، صفحه 93-104   

نوع مقاله: علمی پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/epk.2025.90907.1388

نویسنده

محمدحسین کیانی^*

استادیار فلسفه و کلام دانشگاه بین‌المللی اهل‌بیت (ع)، تهران، ایران.

چکیده

ترجمان بارکس از اشعار مولوی نقش مهمی در معرفی این حکیم برجسته به دنیای انگلیسی‌زبان داشته است.
با­این‌همه، این پرسش حائز اهمیت است که چگونه می‌توان ماهیت و پیامدهای خوانش بارکس از مضامین مابعدالطبیعی مثنوی را با استفاده از رویکرد هرمنوتیکی تحلیل کرد؟ مقاله حاضر، با روش تحلیلی-انتقادی و بر اساس چارچوب‌های هرمنوتیکی، به بررسی خوانش بارکس پرداخته و از سه منظر به تحلیل آن می‌پردازد: برداشت نابهنجار موجب انفکاک اندیشه مولوی از پشتوانه‌های حکمی-اسلامی شده است؛ دوم، سیاق خوانش برمدار همسان‌سازی ابیات با فرهنگ سکولار و معنویت جدید است؛ سوم، پیامدهای خوانش نه‌تنها به معرفی نادرست مولوی نزد مخاطبین غربی انجامیده که ناراسته قادر است تا اندیشه حکمی-اسلامی را نیز تحریف کند. بدین‌سان، نتایج پژوهش نشان می‌دهد که هرچند ترجمان بارکس نقش مهمی در معرفی اشعار مولوی به مخاطبان جدید داشته است؛ توامان، این کوشش از جهان‌بینی اصیل مولوی فاصله گرفته و تحت تأثیر پیش‌فرض‌های ذهنی و فرهنگ عصر جدید به تحریف مضامین بنیادین اندیشه مولوی ختم شده است.

کلیدواژه‌ها

اشعار مولوی؛ شیوه ترجمه؛ عصر جدید؛ نابهنجاری؛ مضامین حکمی

مراجع

قرآن کریم.

ﺷﺮﯾﻔﯽ، ﺍﺣﻤﺪ؛ ﻫﺎﺷﻤﯽ، ﻣﺤﻤﺪﺭﺿﺎ و محمود ﻓﺘﻮﺣﯽ رودﻣﻌﺠﻨﯽ. «بررسی ﺳﭙﻬﺮ ﮔﻔﺘﻤﺎﻥ در ﺗﺮﺟﻤﻪ بارکس از اشعار مثنوی ﻣﻮﻻﻧﺎ». مطالعات زبان و ترجمه، ش. 23 (1397): 1-81.

Aupers, Stef and Dick Houtman. “Beyond the spiritual supermarket: the social and public significance of New Age spirituality”. in New Age spirituality by Steven J. Sutcliffe and Ingvild Saelid Gilhus, New York: Routledge, 2014.

Barks, Coleman. The Essential Rumi. with John Moyne, New York: harper Collins, 1995.

Barks, Coleman. Rumi: Bridge to the Soul: Journeys into the Music and Silence of the Heart. New York: Harper One, 2007.

Barks, Coleman. Winter Sky: New and Selected Poems. New York: University of Georgia Press, 2008.

Barks, Coleman. The Soul of Rumi: A New Collection of Ecstatic Poems. New York: HarperCollins, 2001.

Barks, Coleman. Rumi The Book of Love: Poems of Ecstasy and Longing. New York: Harper One, 2005.

Barks, Coleman. A Year with Rumi: Daily Readings. New York: Harper One, 2006.

Barks, Coleman. Rumi 2018 Wall Calendar: Mystical Sufi Poetry. New York: Brush Dance, 2017.

Bassnett, susan. “Culture and translation” in A Companion to translation studies. Eds: kuhiwczak. P. katrin litlau, Toronto: multilingual matters, 2007.

Gadamer, Hans Georg. Truth And Method. Translation revised by Joel Weinsheimer and Donald G. Mar, New York: Continuum, 2004.

Lewis, Franklin. Rumi: Past and present, east and west. Oxford: One World, 2000.

Terry, Milton S. Biblical Hermeneutics: A Treatise on the Interpretation of the Old and New Testaments. New York: Eaton & Mains, 1890.

Wilkinson, Tony. The Lost Art of Being Happy: Spirituality for Sceptics. Finland: Findhorn Press, 2007.

Transliterated  Bibliography

Qurān-i Karīm.

Sharīfī, Aḥmad; Hāshmī, Muḥammad Riżā va Maḥmūd Futūḥī Rūdmaʿjanī. “Barrisī  Sipihr Guftimān dar Tarjamah-yi Barks az Ashʿār  Masnavī Mawlānā”. Muṭāliʻāt  Zabān va Tarjamah, no. 23 (2019/1397): 1-81.