Language Attitudes of Speakers in the Coexistence of Persian and Mazandarani in Mazandaran ‎Province‏

زبانشناسی و گویش های خراسان

Article 4, Volume 17, Issue 1 - Serial Number 38, May 2025, Pages 104-77   

Document Type: Original Article

DOI: 10.22067/jlkd.2025.91987.1301

Author

Hassan Bashirnezhad^*

Assistant Professor of Linguistics, Department of English Language Teaching, Farhangian University, ‎Tehran, Iran.

Abstract

Social, economic, political and cultural changes, along with the development of technology and communications in recent years in Iran have led to the tendency of speakers of local and minority languages ​​to speack Persian, and this trend is considered a threat to the survival of minority languages. The linguistic attitude of speakers toward their mother language is one of the effective and determining factors in the fate of these languages. This study examined speakers’ linguistic attitudes toward Mazandarani and Persian in Mazandaran Province, as well as the impact of some social factors such as age, gender and urbanization on these attitudes. The sample includes 1200 Mazandarani speakers from three age groups, in five cities and twelve rural areas, and from two gender groups: men and women. The findings indicated that many Mazandarani speakers do not believe in the potential and importance of this language. They hold, in general, negative attitudes toward Mazandarani predominate. The analyses also showed that overall, lower age groups have a greater tendency towards Persian, and women are more interested in Persian than men, and urban dwellers are more interested in Persian than rural dwellers. Considering the expansion of urbanization on the one hand, and the role of the younger generation especially girls as future mothers in transmitting their native language to the next generation, it can be predicted that Mazandarani is in danger of extinction.

Keywords

Persian; Mazandarani; Bilingualism; Language Contact; Language Attitude; Language Shift

References

آروین، ب.، و میرزایی هابیلی، ف. (1403). تحلیل میزان پایبندی به زبان مادری در میان قومیت‌های ترک، کرد و لر. مطالعات جامعه‌شناختی، 31(1)، 12۵-۱۴۲. https://doi.org/10.22059/jsr.2024.342438.1764

ابراهیمی، ل. (1383). تأثیر زبان غالب بر پدیده رمزگردانی در دوزبانه‌های کردی/فارسی (پایان‌نامۀ منتشرنشده کارشناسی ارشد). دانشگاه علامه طباطبائی.

افراه، ر. (1392). نگرش زبانی به مازندرانی: پژوهشی پیمایشی. ارائه‌شده در اولین کنفرانس ملی آموزش زبان انگلیسی، ادبیات و مترجمی. دانشگاه شیراز. https://www.civilica.com/doc/221972

افشار، ط.، و گراوند، ف. ن. (1400). فرایند رمزگردانی در بین گویشوران دوزبانه لکی-فارسی بر اساس متغیرهای سن، جنسیت و بافت وقوع گفتار. زبان‌شناسی و گویش‌های خراسان، ۱۳ (۲)، 77- 107. https://doi.org/10.22067/jlkd.2021.71918.1047

ایمانی، م. (1383). بررسی جایگاه و کاربرد زبان‌های ترکی و فارسی در میان گویشوران شهر قم (پایان‌نامۀ منتشرنشده کارشناسی ارشد). دانشگاه علامه طباطبائی.

بشیرنژاد، ح. (1379). بررسی جایگاه و کاربرد فارسی و مازندرانی در بین دانش‌آموزان متوسطۀ شهرستان آمل (پایان‌نامۀ کارشناسی ارشد). دانشگاه علامه طباطبائی.

بشیرنژاد، ح. (1386). زبان‌های محلی ایران و دورنمای آینده. مجلۀ زبان و زبان‌شناسی، 3(1)، ۱۱۵-126. https://lsi-linguistics.ihcs.ac.ir/article_1608.html

بشیرنژاد، ح. (1397). تحلیلی اجتماعی- زبان‌شناختی بر جایگاه و کاربرد مازندرانی و فارسی در استان مازندران. زبان‌پژوهی، ۱۰ (۲۷)، ۱۱۹-۱۴۵. https://doi.org/10.22051/jlr.2017.12396.1218

پراید، ج. ب. (1373). جامعه‌شناسی یادگیری و تدریس زبان. ترجمۀ اکبر میرحسنی. امیرکبیر.

پورحسینی، ف. (١٣٩٣). تحلیل رمزگردانی از دیدگاه کلامی در دوزبانه‌های کردی- فارسی (پایان‌نامۀ منتشرنشده کارشناسی ارشد). دانشگاه سمنان.

جعفرزاده، م. (1387). گویش قائم‌شهری: موقعیت، کاربرد و نگرش گویشوران (پایان‌نامۀ منتشرنشده کارشناسی ارشد). دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات فارس.

حبیبی، م.، الیاسی، م.، و پهلوان نژاد، م. ر. (1398). بررسی علل رمزگردانی و انواع آن در بین دبیران مرد و زن دوزبانه ترکی آذری- فارسی‌زبان در شهر ارومیه. زبان‌شناسی و گویش‌های خراسان، 11(1)، 39-59.

https://doi.org/10.22067/lj.v11i1.60376

ذاکری، م. ص. (1399). زبان‌شناسی مازندرانی (هفت گفتار دربارۀ زبان مازندرانی). میرماه.

ذوالفقاری، س. (1376). گویش بختیاری، بقا یا زوال؟(پایان‌نامۀ منتشرنشده کارشناسی ارشد). دانشگاه علامه طباطبایی.

رضاپور، ا. (1379). رمزگردانی از منظر کلامی و جنبه‌های کاربردشناختی (پایان‌نامۀ منتشرنشده کارشناسی ارشد). دانشگاه علامه طباطبائی.

رنجبر، ک. (1384). بررسی وضعیت دوزبانگی در میان دانش‌آموزان دبیرستانی ساکن استان کرمانشاه (پایان‌نامۀ منتشرنشده کارشناسی ارشد). دانشگاه علامه طباطبائی.

شاه‌مرادی، ا. (1393). بررسی جایگاه و کاربرد فارسی و ترکی در گلوگاه (پایان‌نامه منتشرنشده کارشناسی ارشد). دانشگاه آزاد اسلامی، واحد ساری.

شیخی، ت. (1385). بررسی پدیده رمزگردانی در میان دوزبانه‌های ترکمنی- فارسی (پایان‌نامه منتشرنشده کارشناسی ارشد). دانشگاه علامه طباطبائی.

 صفایی، ا. (1383). بررسی نگرش دانش‌آموزان دوزبانه شهر مرند (پایان‌نامه منتشرنشده کارشناسی ارشد). دانشگاه علامه طباطبائی.

فرهمند، آ. (1396). بررسی نقش عوامل اجتماعی در نابودی گویش بهدینان کرمان و تلاش برای نجات آن. مجله مطالعات ایرانی، شماره ۱۶ (۳۱)، ۱۴۱-۱۶۵. https://doi.org/10.22103/jis.2017.1705

علایی، ب. (1383). مبانی اجتماعی-فرهنگی کاربرد زبان فارسی به‌عنوان زبان آموزش در مناطق ترک‌زبان (پایان‌نامه منتشرنشده کارشناسی ارشد). دانشگاه علامه طباطبایی.

عینی، ن.، رضایی، ا.، و بشیرنژاد، ح. (1403). بررسی میزان در خطر بودن زبان مازندرانی بر اساس معیارهای یونسکو. زبان‌شناسی اجتماعی، ۷ (28)، ۱۰۷-۸۷. https://doi.org/10.30473/il.2024.70105.1628

غیاثیان، م.، و رضایی، ح. (١٣٩٣). بررسی پدیده رمزگردانی با نگاهی به گفتار دوزبانه‌های ارمنی-فارسی تهرانی. زبان و زبان‌شناسی، ۱۰ (۲۰)، ۱۰۳-۱۲۲.

کاشفی، ن. (١٣٩٥). بررسی پدیده رمزگردانی در بین گویشوران دوزبانه: تأثیر عامل جنسیت، سن و شخصیت (پایان‌نامه منتشرنشده کارشناسی ارشد). دانشگاه علامه طباطبایی.

کلته، ژ. (1395). بررسی جایگاه و میزان کاربرد زبان‌های فارسی و ترکمنی در گمیشان (پایان‌نامه منتشرنشده کارشناسی ارشد). دانشگاه الزهرا.

مدرسی، ی. (1368). درآمدی بر جامعه‌شناسی زبان. مؤسسه مطالعات و تحقیقات فرهنگی.

مشایخ، ط. (1381). بررسی کاربرد فارسی و گیلکی در شهر رشت (پایان‌نامه منتشرنشده کارشناسی ارشد). پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی.

واسو جویباری، خ. (1385). بررسی تفاوت بین نسلی در کاربرد واژه‌های مازندرانی جویباری (پایان‌نامه منتشرنشده کارشناسی ارشد). دانشگاه الزهرا.

یارمحمدی، ل. (1374). زوال زبان‌ها و لهجه‌ها. نامۀ فرهنگستان علوم، ۲ (۲)، 17-20.

Aitchson, J. (1995). Language change: Progress or decay? Cambridge University Press.

Bani-Shoraka, H. (2005). Language choice and code-switching in the Azerbaijani community in Tehran. Uppsala University Press.

Cooper, R. L., & Fishman, J. A. (1974). The study of language attitudes. International Journal of the Sociology of Language, 3,  5-19. https://doi.org/10.1515/ijsl.1974.3.5

Crystal, D. (2000). Language death. Cambridge University Press.

Fasold, R. (1984). The sociolinguistics of society. Blackwell.

Gal, S. (1979). Language shift: Social determinants of linguistic change in bilingual Austria. Academic Press.

Labov, W. (1972). Sociolinguistic patterns. University of Pennsylvania Press.

Lambert, W. W., & Lambert, W. E. (1964). Social psychology. Prentice-Hall.

Rivers, W. M. (1981). Teaching foreign-language skills. The University of Chicago Press.

Shahbakhsh, A. (2000). A case study of Balochi language; An l₁ changing to an l₂? http://www.baloch2000.com/culture/language/-3K

.