اثر مصرف تلفیقی کود نیتروژن و جلبک دریایی بر اجزای عملکرد و عملکرد دانه برنج رقم هاشمی

پژوهشهای زراعی ایران

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 23 فروردین 1404   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/jcesc.2024.89365.1346

نویسندگان

سیده لادن طاهائی رودسری¹؛ مجید عاشوری^{* 1}؛ ناصر محمدیان روشن¹؛ سید مصطفی صادقی²

¹گروه کشاورزی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد لاهیجان، لاهیجان، ایران

²گروه زراعت، واحد لاهیجان، دانشگاه آزاداسلامی، لاهیجان، ایران

چکیده

کاربرد گسترده کودهای شیمیایی جهت تولید گیاهان زراعی منجر به آسیب­های زیست محیطی و اقتصادی شده است. در حالی که تلفیق کودهای شیمیایی با کودهایی از منابع زیستی و آلی کاهش مصرف کودهای شیمیایی را به دنبال داشته و در راستای منافع زیست محیطی می­باشد. به منظور تعیین سطح مناسب کود نیتروژن و محلول­پاشی جلبک دریایی بر عملکرد و اجزای عملکرد برنج رقم هاشمی، آزمایشی در قالب طرح بلوک­های کامل تصادفی با سه تکرار در سال­های 1399 و 1400 در روستای کیشاکجان، شهرستان رودسر، استان گیلان اجرا شد. عامل اصلی، کود نیتروژن از منبع اوره در پنج سطح (شاهد بدون مصرف کود، 25، 50، 75 و 100 درصد نیتروژن) و عامل فرعی محلول­پاشی برگی کود حاوی جلبک دریایی در چهار سطح (شاهد بدون جلبک دریایی، 5/0، یک و 5/1 لیتر در هکتار) بود. نتایج نشان داد که کاربرد سطوح کود نیتروژن و محلول­پاشی جلبک دریایی بر ویژگی­های مورد بررسی معنی­دار بود. به طوری که بیشترین عدد کلروفیل متر (35)، طول خوشه (3/29 سانتی­متر)، وزن هزار دانه (3/26 گرم)، عملکرد شلتوک (4014 کیلوگرم بر هکتار)، عملکرد زیستی (8/7690 کیلوگرم بر هکتار) و شاخص برداشت (5/59 درصد) در کاربرد 75 درصد کود نیتروژن به دست آمد. افزون بر این، بیشترین مقدار ویژگی­های بیان شده در محلول­پاشی کود جلبک دریایی با غلظت یک لیتر در هکتار به دست آمد که با غلظت 5/1 لیتر، تفاوت معنی­دار نداشت. نتایج برهمکنش تیمارهای آزمایش نیز حاکی از بیشترین ارتفاع بوته (150 سانتی­متر)، تعداد خوشه (29)، تعداد دانه پر (4/132) به ترتیب در کاربرد 100 درصد کود نیتروژن*یک لیتر در هکتار جلبک و 75 درصد کود نیتروژن* یک لیتر در هکتار جلبک داشت. کمترین تعداد دانه پوک (2/4) و درصد پوکی دانه (5/3) به ترتیب برای کاربرد 75 درصد کود نیتروژن*عدم مصرف کود جلبک و 75 درصد کود نیتروژن*یک لیتر در هکتار کود جلبک ثبت شد. در مجموع، محلول­پاشی یک لیتر در هکتار جلبک و استفاده از 50 و 75 درصد کود نیتروژن جهت افزایش عملکرد و اجزای عملکرد رقم هاشمی در منطقه مورد مطالعه تیمار برتر بود.

کلیدواژه‌ها

عملکرد شلتوک؛ کلروفیل؛ نیتروژن؛ وزن هزار دانه

مراجع