واکاوی راهبردی ولادیمیر پوتین در قبال نظم نوین جهانی با تأکید بر جنگ اوکراین

پژوهش نامه ایرانی سیاست بین الملل

دوره 13، شماره 2 - شماره پیاپی 26، تیر 1404، صفحه 166-187   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/irlip.2025.88710.1547

نویسندگان

دانیال رضاپور^{* 1}؛ مصطفی صبوری²

¹استادیار روابط بین الملل گروه علوم سیاسی دانشگاه گیلان،نویسنده مسئول

²دکتری روابط بین الملل دانشگاه تهران

چکیده

جنگ در اوکراین اگرچه به لحاظ ژئوپلیتیکی جنگ اروپایی به شمار می­آید، اما در عمل درگیری قدرت­های جهانی است که حول محور فروپاشی پیش‌بینی‌شده هژمونی­ جهانی آمریکا متمرکز شده و آشکارا خواهان نظم نوینی است . در چنین شرایطی نگرش، رفتار و عملکرد روسیه در قبال اوکراین می­تواند پیامد مهمی برای آینده نظم جهانی در پی داشته باشد. ازاین‌رو هدف اصلی نوشتار پیش­رو الزامات ژئوپلیتیکی نظم نوین جهانی برای روسیه با توجه به جنگ اوکراین می­باشد، لذا سؤال اصلی این­گونه مطرح می­شود که راهبرد روسیه به رهبری ولادیمیر پوتین در قبال بحران­ اوکراین از چه منطقی پیروی می­کند؟ در پاسخ به پرسش مذکور مقاله با استفاده از نظریات ژئوپلیتیک استدلال می­کند که منطق روسیه در قبال دخالت در بحران اوکراین سهم‌خواهی از آینده نظم جهانی به‌عنوان یک قدرت جهانی می­باشد که البته باید توجه داشت که روسیه کنش­ خاصی در این بحران نشان داده و این مسائل از ابعاد مختلفی حائز اهمیت است که یکی از مهم­ترین ابعاد این مسئله در کوتاه‌مدت به علایق ژئوپلیتیک مسکو در بحران اوکراین بازمی‌گردد. یافته‌­های این نوشتار نشان می­دهد که جنگ اوکراین به‌عنوان نقطه محرک ژئوپلیتیکی بر نظم بین‌­الملل تأثیرگذار بوده و احتمال اینکه پساجنگ اوکراین، نویددهنده نظم نوینی در جهان باشد، وجود دارد. این پژوهش بر اساس رویکرد توصیفی- تحلیلی با استفاده از روش روند پژوهی و نمونه پژوهی به‌عنوان روش­های پژوهش کیفی می­باشد که در جمع‌آوری اطلاعات از منابع اسنادی –کتابخانه‌­ای و تارنماهای معتبر فضای مجازی استفاده شده است.

کلیدواژه‌ها

روسیه؛ نظم نوین جهانی؛ ژئوپلیتیک؛ اوکراین؛ آمریکا

مراجع

Carlson, B. G. (2023). China, Russia, and the Future of World Order. In Strategic Trends 2023: Key Developments in Global Affairs (pp. 11-38). Center for Security Studies (CSS), ETH Zürich.‏

Erickson, A. (2023). Friends with ‘No Limits’? A Year into War in Ukraine, History Still Constrains Sino-Russian Relations. Fairbank Center for Chinese Studies, Harvard University, Blog, 21.‏

Eurostat. (1 September 2023). Russia’s share in EU trade falls below 2%. Europa.eu. Available online at: https://ec.europa.eu/eurostat/web/products-eurostat-news/w/ddn-20230901-1.

Farajirad, A.R., & Dolat Abadi, R. (2017). The Importance of Energy Role on Russian's Foreign Policy. Central Asia and Caucasus Journal, 89(23), 33-66. (In Persian)

Fried, D., & Volker, K. (2022). The speech in which Putin told us who he was. Politico. Available online at https://www.politico.com/news/magazine/2022/02/18/putin-speechwake-up-call-post-cold-war-order-liberal-2007-00009918.

Gazprom export. (2018). Gazprom’s Statistics for Gas Delivered to Europe In 2017. Available online at: http://www. Gazpromexport.Ru/en/statistics/.

 Hecking, H. & Schulte, S. (2016). Nord Stream 2: Gazprom’s Answer to A Strategic Disadvantage?. EWI Energy Research and Scenarios. Available online at: http://www.ewi.research-scenarios.

Karaganov, S. (2014). Russia and the US: A Long Confrontation?. Russia in Global Affairs, 12(3), 48-57.‏

Kasparov, G. (2015). Winter is coming: Why Vladimir Putin and the enemies of the free world must be stopped. New York: Public Affair.

Kavianirad, M.; Sasanpour, F., & Nosrati, H. (2019). Analyzing the Concept of Water Security from the Political Geography and Geopolitics Perspective. Geopolitics Quarterly, 15(1), 23-59. (In Persian)

Kempe, F. (2022). The world’s top two authoritarians have teamed up. The US should be on alert. Atlantic Council.‏

Korosteleva, E. A., & Petrova, I. (2021). From the global to the local: the future of cooperative orders in Central Eurasia in times of complexity. International Politics (The Hague), 58(3), 421–443. https://doi.org/10.1057/s41311-020-00262-4.‏

Kortunov, A. (2022). Restoration, reformation, or revolution? Blueprints for the world order after the Russia–Ukraine conflict. China International Strategy Review, 4(2), 183-208.‏ doi.org/10.1007/s42533-022-00112-3.

Lukyanov, F. (2011). The reckless west. RIA Novosti, Available online at: http://eng.globalaffairs.ru/redcol/The-reckless-West-15267.

Mousaei, A.; Yazdani E., & Basiri, M.A. (2023). Russia's balancing acts in the 2014 Ukraine crisis. Scientific Quarterly of International Relations Studies, 16 (1), 171-196. (In Persian)

Mulligan, W. (2022). Erosions, ruptures, and the ending of international orders: Putin’s invasion of Ukraine in historical perspective. Society, 59(3), 259-267 https://doi.org/10.1007/s12115-022-00715-x.‏

Pawłuszko, T. (2023). The conflict between Russia and Ukraine: The causes of the war, security studies and the formation of an epistemic community in Poland. Bezpieczeństwo. Teoria i Praktyka, 52(3), 11-28.‏ DOI: 10.48269/2451-0718-btip-2023-3-001.

Putin, V. (2011). A new integration project for Eurasia: The future in the making. Izvestia, 4- 4.‏ Available online at: http://archive.government.ru/eng/docs/16622/print/.‏

Putin, V. (2014). Address by the President of the Russian Federation. Kremlin.‏ Available online at: http://en. kremlin.ru/events/president/news/67828.

Safari, A., & Vosoqi, S. (2016). Ukraine Geopolitics and Its Role in the Competitiveness of Russia and the United States of America. Political and International Scientific and Research Quarterly, 8(26), 109-135. SID. https://sid.ir/paper/172937/en. (In Persian)

Sheikh Al-Islami, M. H., Shiravand, S. (2016). The impact of geopolitical code and visions on the Management of the Russian Federation in Ukraine crisis. Central Asia and Caucasus Journal, 22 (95), 137-171. (In Persian)

Siddi, M. (2017). The EU’s gas relationship with Russia: solving current disputes and strengthening energy security. Asia Europe Journal, 15 (1), 107-117 DOI:10.1007/s10308-016-0452-3.‏

Sohrabi Noor, A. R. (2023). Ukraine: America's Trap for Russia. Diplomacy Irani. Available at http://www.irdiplomacy.ir/fa/news. (In Persian)

Starr, F. S. (2014). Putin’s Grand Strategy: The Eurasian Union and Its Discontents. The Central Asia-Caucasus Institute.

Stern, J., Pirani, S., & Yafimava, K. (2009). The Russo-Ukrainian gas dispute of January 2009: a comprehensive assessment. Oxford Institute for Energy Studies.

Tellis, A. J. (2024). Inevitable Fractures: The Ukraine War and the Global System.‏ Carnegie Endowment for International Peace. Available online at:  https://carnegieendowment.org/research/2024/05/inevitable-fractures-the-ukraine-war-and-the-global-system.

Trading Economics. (2024). China Exports to Russia. Available online at:  https://tradingeconomics.com/china/exports/russia.

Vatani, M., & Ostovar, M. (2023). Ukraine Crisis under the Influence of American liberal Hegemony. World Politics Scientific Quarterly, 12 (2), 93-124. Doi: 10.22124/wp.2023.23092.3087. (In Persian)

Yafimava, K. (2017). The OPAL Exemption Decision: Past, Present and Future. Oxford: Oxford Institute for Energy Studies.