نقش سبک‌های یادگیری تأملی و تکانشی در درک معنای تلویحی فارسی‌آموزان سطح میانی

زبانشناسی و گویش های خراسان

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 18 خرداد 1404   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/jlkd.2025.92490.1309

نویسندگان

اکرم بیگم حاجی سیدرضائی¹؛ رضامراد صحرائی^{* 2}

¹آموزش زبان فارسی به غیرفارسی‌زبانان، ادبیات و زبان‌های خارجی، علامه طباطبائی، تهران، ایران.

²زبانشناسی، دانشگاه علامه طباطبائی، تهران، ایران

چکیده

درک معنای تلویحی یکی از چالش‌های مهم در زبان‌آموزی است و عوامل مختلفی نظیر تفاوت‌های فردی و به طورخاص سبک‌های یادگیری می‌توانند بر آن تأثیرگذار باشند. بااین‌حال، مطالعات کمی به بررسی رابطة سبک‌های شناختی و توانش منظورشناختی فارسی‌آموزان پرداخته‌اند. پژوهش پیش رو، با هدف بررسی تأثیر سبک‌های یادگیری تأملی و تکانشی بر درک معنای تلویحی فارسی‌آموزان انجام شده است. بدین منظور، 58 فارسی‌آموز سطح میانی (۱۸ تا 45 سال و 7/51 درصد زن، 3//48 درصد مرد) از مراکز مختلف آزفا، به روش نمونه‌گیری در دسترس انتخاب شدند. داده‌های این پژوهش ابتدا، از طریق آزمون شنیداری درک معنای تلویحی محقق‌ساخته و اعتبارسنجی‌شده، سپس، از طریق نسخة فارسی و اعتبارسنجی‌شدة پرسشنامة تکانشگری بارت (۱۹۹۵) گردآوری شد. نتایج تحلیل داده‌ها از طریق آزمون تی و تحلیل واریانس در نرم‌افزار جامووی (نسخة 2.6.2) نشان داد که بین دو گروه دارای سبک‌ یادگیری تأملی و تکانشی از منظر درک معنای تلویحی تفاوت آماری معناداری وجود ندارد. همچنین، متغیر جنسیت و تعامل آن با متغیر سبک یادگیری تأثیر معناداری بر عملکرد فارسی‌آموزان نداشت. یافته‌های این پژوهش نشان داد که سبک‌های یادگیری تأملی و تکانشی، برخلاف انتظار، نقش تعیین‌کننده‌ای در درک معنای تلویحی فارسی‌آموزان ایفا نمی‌کنند. این نتایج می‌تواند در طراحی ابزارهای سنجش درک منظورشناختی و تدوین برنامه‌های آموزشی متناسب با نیازهای زبان‌آموزان و متمرکز بر ابعاد منظورشناختی مفید واقع شود.

کلیدواژه‌ها

درک معنای تلویحی؛ سبک تأملی؛ سبک تکانشی؛ سبک یادگیری؛ منظورشناسی زبان میانی

مراجع