رویکردی نوین به مدل‌سازی عوامل مؤثر بر قیمت مسکن (رویکرد مدل‌های TVP-DMA&TVP-FAVAR)

اقتصاد پولی مالی

مقاله 3، دوره 31، بهار و تابستان 1403 - شماره پیاپی 27، فروردین 1403، صفحه 55-90   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/mfe.2024.82801.1304

نویسندگان

فریبا حیدری^{* 1}؛ کامران ندری²؛ غلامعلی حاجی³

¹دانشجو

²هیئت علمی امام صادق(ع)

³عضو هیئت علمی گروه اقتصاددانشگاه آزاد اسلامی واحد اراک

چکیده

تغییرات قیمت مسکن می‌تواند موجب رونق‌‌ و رکود‌‌های بخش مسکن شود که پیامدهای آن اقتصاد را متاثر می‌نماید. با توجه به اهمیت این مسئله، شناسایی عوامل موثر بر قیمت مسکن می‌تواند به سیاستگذاران و برنامه‌ریزان در جهت تدوین سیاست‌های مربوطه کمک شایانی نماید. با محور قرار دادن این هدف، این پژوهش به بررس تعداد قابل توجهی از متغیرها که احتمال می‌رود بر نوسانات قیمت مسکن در کشور تاثیرگذار باشد پرداخته است.
در این تحقیق 24 متغیر مؤثر بر قیمت مسکن وارد الگو گردید. در نهایت با استفاده از رویکرد الگوی میانگین‌گیری پویا مهم‌ترین متغیرهای مؤثر بر قیمت مسکن تعیین شدند.
بر اساس نتایج میانگین‌گیری پویا، مهم‌ترین متغیرهای مؤثر بر قیمت مسکن در اقتصاد ایران عبارتند از متغیرهای تورم، نرخ ارز، نقدینگی، رشد اقتصادی، تسهیلات پرداختی بانک‌ها برای مسکن، مطالبات معوق و افزایش بدهی بانک‌ها، حجم دارایی‌های ثابت بانک‌ها، شاخص قیمت زمین در تهران، شاخص تحریم‌ها، جمعیت، مالیات بر مسکن، ضریب شهرنشینی و شاخص بهای مصالح ساختمانی. بر اساس نتایج مدل متغیرهای تورم، نرخ ارز، نقدینگی، تسهیلات پرداختی بانک‌ها برای مسکن، حجم دارایی‌های ثابت بانک‌ها، شاخص قیمت زمین در تهران، شاخص تحریم‌ها، جمعیت، ضریب شهرنشینی و شاخص بهای مصالح ساختمانی تأثیر مثبت و متغیرهای رشد اقتصادی، مطالبات معوق و افزایش بدهی بانک‌ها و مالیات بر مسکن تأثیر منفی بر قیمت مسکن دارند.
بر اساس نتایج تورم بالاترین درصد تجزیه واریانس و تغییرات را بر متغیر قیمت مسکن داشته‌اند؛ همچنین بر اساس نتایج مدل TVP -VAR مشاهده گردید که شوک تأثیر متغیرهای مؤثر منتخب در قیمت مسکن در دهه اخیر افزایش‌یافته است.

کلیدواژه‌ها

حباب مسکن؛ میانگین‌گیری پویا؛ پارامتر متغیر زمان

مراجع