Explaining the Trans-categorial Truth of Conceptual Knowledge in Transcendent Philosophy

جستارهایی در فلسفه و کلام

Article 6, Volume 52, Issue 1 - Serial Number 104, September 2020, Pages 105-126   

Document Type: Original Article

DOI: 10.22067/epk.2021.40111

Authors

Azam Sadat Pishbin¹; Abbas Javarshakian^{* 2}; Seyyed Morteza Hosseini Shahrudi³

¹Assistant Professor, Department of Islamic studies, Farhangian University (Imam Jafar Sadegh Campus)

²Associate Professor, Ferdowsi University of Mashhad

³Professor of Ferdowsi University of Mashhad

Abstract

In this article, the ontology of knowledge is discussed in a Sadrian approach. According to Mullā Ṣadrā, knowledge is not of any essential kind and does not belong to the category of relation or psychic quality and does not fall under any category, rather, it is an existential and trans-categorial truth. The commentators of Transcendent philosophy have different views in explaining the trans-categorial truth of knowledge. According to some later commentators, the existentiality of knowledge means that it is of the type of external existence, not mental, and its abode is in the soul; from this point of view, cognitive forms and mental beings are not knowledge, but the shadowy existence of knowledge. Another group does not consider the difference between knowledge and the mental form to be actual, but deems it as a mental consideration and maintains that the mental form is knowledge in terms of existence, and is the true known object in terms of essence. Others consider knowledge as an illuminative relation and therefore think of it as an existential thing capable to create a side of relation, and consider cognitive and mental forms as the results of the soul illumination. Examining these explanations and their strengths and weaknesses, one can say that if we rely on the real distinction and existential multiplicity between knowledge and the cognitive form to explain the trans-categorial truth of knowledge, we will encounter problems and ambiguities. To solve these problems, this should be explained in a different way. Given that the illuminative relation is an existential thing, this explanation for the trans-categorial and existential truth of knowledge is more comprehensive so that we consider knowledge or cognitive form to be the result of the soul illumination

Keywords

Knowledge; trans-categorial; illumination; mental forms; psychic quality; soul

References

ابن‌سینا، حسین‌بن‌عبدالله، اشارات و تنبیهات، شرح خواجه طوسی و رازی، چ1، قم: نشر البلاغة، 1375.

ابن‌سینا، حسین‌بن‌عبدالله، التعلیقات، به‌تحقیق و مقدمۀ عبدالرحمن بدوی، قم: مکتب الاعلام الاسلامی، 1414ق.

جوادی آملی، عبدالله، رحیق مختوم، چ1، قم: اسرا، 1375.

جوادی آملی، عبدالله، شرح حکمت متعالیة اسفار اربعه، ج6، چ1، قم: الزهرا، 1372.

حائری یزدی، مهدی، کاوش‌های عقل نظری، چ1، تهران: انتشارات دانشگاه تهران، 1347.

حسن‌زاده آملی، حسن، تعلیقه بر شرح غرر الفرائد یا شرح منظومه حکمت، به‌اهتمام مهدی محقق و توشیهیکو ایزوتسو، تهران: انتشارات دانشگاه تهران، 1369.

حسن‌زاده آملی، حسن، دروس اتحاد عاقل به معقول، چ1، قم: قیام، 1375.

سبزواری، هادی‌بن‌مهدی، تعلیقه علی الحکمة المتعالیة فی الاسفار الاربعة، چ4، بیروت: دار احیاء التراث العربی، 1410ق.

سبزواری، هادی‌بن‌مهدی، شرح غرر الفرائد یا شرح منظومه حکمت، به‌اهتمام مهدی محقق و توشیهیکو ایزوتسو، تهران: انتشارات دانشگاه تهران، 1369.

سبزواری، هادی‌بن‌مهدی، شرح منظومه (غررالفرائد)، به‌تعلیق حسن حسن‎زاده آملی؛ تقدیم و تحقیق مسعود طالبی، ج2، چ1، قم: ناب، 1416ق.

شیروانی، علی، ترجمه و شرح نهایة الحکمة، چ4، قم: انتشارات دفتر تبلیغات اسلامی، 1376.

صدرالدین شیرازی، محمدبن‌ابراهیم، الحکمة المتعالیة فی الاسفار الاربعة، چ4، بیروت: دار احیاء التراث العربی، 1410ق.

صدرالدین شیرازی، محمدبن‌ابراهیم، الشواهد الربوبیة، چ1، تهران: انتشارات بنیاد حکمت اسلامی صدرا، 1382.

صدرالدین شیرازی، محمدبن‌ابراهیم، المشاعر، مقدمۀ هانری کربن، چ1، لبنان: مؤسسة التاریخ العربی، 1420ق.

صدرالدین شیرازی، محمدبن‌ابراهیم، المظاهر الالهیة، به‌تحقیق آشتیانی، چ3، قم: بوستان کتاب، 1387.

صدرالدین شیرازی، محمدبن‌ابراهیم، مفاتیح الغیب، به‌تعلیق ملاعلی نوری؛ تصحیح و مقدمه محمد خواجوی، چ1، بی‌جا: موسسۀ مطالعات و تحقیقات فرهنگی، 1363.

طباطبایی، محمدحسین، تعلیقه علی الحکمة المتعالیة فی الاسفار الاربعة، چ4، بیروت: دار احیاء التراث العربی، 1410ق.

طباطبایی، محمدحسین، نهایة الحکمة، چ14، قم: مؤسسۀ نشر اسلامی، 1417ق.

فخر رازی، محمدبن‌عمر، المباحث المشرقیة، چ2، بی‌جا: مکتبۀ بیدار، 1411ق.

کدیور، محسن و سعیده فخار نوغانی، «مشاهدۀ عقلی در معرفت‌شناسی ملاصدرا»، فصلنامۀ اندیشۀ دینی، دانشگاه شیراز، دورۀ 8، ش28، 1387، صص 31 تا 50.

مطهری، مرتضی، مجموعۀ آثار، چ4، تهران: صدرا، 1378.