مقایسه تأثیر درمان‌های شناختی-رفتاری و فراتشخیصیِ یکپارچه بر خودپنداره جنسی، صمیمیت جنسی و عملکرد جنسی در زنان با اختلال ملال پیش از قاعدگی

پژوهش های روان شناسی بالینی و مشاوره

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 30 خرداد 1403

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/tpccp.2024.83367.1521

نویسندگان

شیما خرم¹؛ حبیب هادیان فرد^{* 2}؛ عبدالعزیز افلاک سیر³؛ جواد ملازاده⁴

¹دانش‌جوی دکتری روانشناسی بالینی، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه شیراز، شیراز، ایران.

²استاد، گروه روانشناسی بالینی، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه شیراز، شیراز، ایران.

³دانشیار، گروه روانشناسی بالینی، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه شیراز، شیراز، ایران.

⁴دانشیار، گروه روانشناسی بالینی، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه شیراز، شیراز، ایران

چکیده

هدف: هدف پژوهش حاضر، مقایسه اثربخشی درمان شناختی رفتاری با فراتشخیصی یکپارچه بر سه متغیر خودپنداره جنسی، صمیمیت جنسی و عملکرد جنسی در زنان با اختلال ملال پیش از قاعدگی است.

روش: روش پژوهش بر مبنای هدف، کاربردی و از نظر روش، کمی و از نوع نیمه‏آزمایشی، با طرح پیش‏آزمون، پس‏آزمون با گروه کنترل همراه با پیگیری 2 ماهه بود.

جامعه آماری پژوهش شامل تمامی زنان متأهل با دامنه سنی 25 تا 45 سال مبتلا به اختلال ملال پیش از قاعدگی مراجعه کننده به مراکز درمانی وابسته به دانشگاه علوم‏پزشکی و بهزیستی شهرستان لار در سال 401-1400 بود که حداقل شش ماه الی یک سال از زمان مشکلات قاعدگی آن ها میگذشت و بیماری جسمی خاصی نداشتند که با روش نمونه‏گیری هدفمند از بین آن‏ها تعداد 60 نفر انتخاب و به شیوه انتصاب تصادفی در سه گروه مساوی 20 نفری جایگزین شدند



یافته‌ها: گروه‏های آزمایش و کنترل پرسشنامه چندوجهی خودپنداره جنسی (MSSCQ)، پرسشنامه عملکرد جنسی زنان (FSFI) و پرسشنامه صمیمیت جنسی (SIQ) را در مراحل مختلف سنجش تکمیل کردند. هر دو درمان فراتشخیصی و شناختی-رفتاری طی 9 جلسه برای آزمودنی‏های گروه‏های آزمایش ( نه افراد گروه کنترل) اجرا شد. داده‏ها با استفاده از آمار توصیفی، آزمون پیش فرض‏های آماری، آنالیز واریانس آمیخته و آزمون تعقیبی بن‏فرونی تحلیل شد. نتایج نشان داد هر دو درمان بر بهبود میانگین نمره خودپنداره جنسی، صمیمیت جنسی و عملکرد جنسی تأثیر معناداری داشته‏اند. اثربخشی درمان شناختی-رفتاری بر خودپنداره جنسی و عملکرد جنسی نسبت به درمان فراتشخیصی یکپارچه بیشتر بوده است اما تأثیر درمان فراتشخیصی یکپارچه بر صمیمیت جنسی بالاتر بوده است. یافته‏های پژوهش حاضر حمایتی تجربی برای دو روش درمانی در جهت بهبود شاخص‏های جنسی در زنان متأهل بود. آگاهی روان درمانگران حوزه سلامت و بهداشت خانواده از این رویکردها می‏تواند کمک کننده باشد.

کلیدواژه‌ها

درمان اثربخشی شناختی رفتاری؛ درمان فراتشخیصی یکپارچه؛ خودپنداره جنسی؛ صمیمیت جنسی؛ عملکرد جنسی؛ اختلال ملال پیش از قاعدگی

مراجع