سناریوهای آینده سکونتگاههای روستایی ایران

Journal of Research and Rural Planning

Article 4, Volume 3, Issue 1 - Serial Number 5, January 1393, Pages 83-96   

DOI: 10.22067/jrrp.v3i5.25367

Author

علی اکبر تقیلو^*

دانشگاه ارومیه

Abstract

هدف: روند سرعت تغییر فضاهای جغرافیایی چنان است که قدرت و توان بشر نمی تواند آن را پیش بینی کند. روستاها به عنوان یکی از سکونتگاه های بشری نتوانسته اند خود را با این تغییرات همگام سازند؛ بنابراین، اندیشمندان و پژوهشگران دربارة استمرار حیات آن ها تردید کرده اند. در پژوهش حاضر تلاش بر آن است تا با رویکرد آینده پژوهی، پاسخی به بقای روستاها با توجه به رویدادهای درحال وقوع یا رخداد احتمالی آن ها در آینده ارائه شود.
روش: روش تحقیق مبتنی بر روش دلفی است. در ابتدا، عوامل کلیدی، رویدادها و پیشران های مؤثر در بقای روستاها توسط کارشناسان گروه دلفی انتخاب شدند و ازنظر اهمیت، میزان تأثیرگذاری و فقدان قطعیت با استفاده از مدل سلسله مراتبی AHP ، تاپسیس و شاخص اجماع نظر رتبه بندی شدند.
یافته ها: براساس نتایج به دست آمده از بررسی ها، درآمد و اشتغال عوامل کلیدی تأثیرگذار در حیات روستاها هستند و گسترش تکنولوژی اطلاعات و ارتباطات و سیاست توسعة سکونتگاه های کوچک به عنوان پیشران های مهم در روند عامل های کلیدی شناخته شدند و براساس آن ها، سناریوهای بدیل آیندة روستاها ترسیم گردیدند.
محدودیت ها: نبود اطلاعات در برخی از عوامل کلیدی در سری زمانی.
اصالت و ارزش: این تحقیق از این نظر دارای اهمیت است که در آن وضعیت آینده و پیشران های تشکیل دهندة روستاها شناسایی می شود و اقداماتی برای کنترل و هدایت آن ها برنامه ریزی می گردد.

Keywords

روستا; آینده پژوهی; سناریو; پیشران