تبیین ژئوپلیتیک منظر شهری؛رابطه قدرت و سیاست با نمادسازی شهری

پژوهش ‎های جغرافیای سیاسی

مقاله 1، دوره 1، شماره 3، آبان 1395، صفحه 1-28   

نوع مقاله: مقالات علمی -پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/pg.v3i3.55086

نویسندگان

عبدالوهاب خوجم لی^{* 1}؛ زهرا احمدی پور²؛ محمدرضا حافظ نیا²؛ محمدرضا پورجعفر²

¹تربیت مدرس

²دانشگاه تربیت مدرس

چکیده

کارکردهای ویژه نمادها و نشانه ها باعث شده است تا به عنوان ابزاری برای ساخت منظر به کار روند. مکانیسم و فرآیند این ساخت در این پژوهش در چارچوب تبیین مفهوم ژئوپلیتیک منظر شهری با بررسی ابعاد مفهومی دخیل در این فرایند به قرار زیر است؛ سرچشمه ها و فرایندهای شکل گیری نمادها و نشانه ها، ساختار و عوامل و کارکردهای نظام نشانه‌ای شهر، عوامل و شرایط شکل دهنده به منظر ژئوپلیتیک، معیارها و استانداردهای حاکم بر نظام نشانه ای شهر، نقش گفتمان ها در تغییر نشانه ها، عوامل مؤثر در کارکرد (مزایا و کاستی های) نمادها و کارکرد (فلسفه) های سیاسی نشانه های شهری در چارچوب مدل مفهومی. درواقع عدم کارایی صحیح نظام نشانه‌ای شهرها همواره باعث بروز طیف‌های مختلفی از ناهنجاری‌های سیاسی و اجتماعی و نارضایتی شهروندان می‌شود. لذا شناخت و تبیین ابعاد مختلف آن از اهمیتی اساسی برای مدیریت شهر و نظام حاکم برخوردار است و این مهم، هدف این مقاله است. در این راستا به روش توصیفی- تحلیلی و استنباط منطقی عوامل و مفاهیم مرتبط با عملکرد قدرت و سیاست در فضا و نظام نشانه‌ای شهر تبیین شده و برای مکانیسم عملکردی مفهوم ژئوپلیتیک منظر شهری مدل ارائه خواهد شد. نتایج این پژوهش مؤید آن است که ژئوپلیتیک منظر معرف فرایندی است که بر مبنای آن، گفتمان مسلط برای کنترل و مدیریت فضای شهر در راستای نظم سیاسی و ژئوپلیتیکی خود به خلق منظرهایی می پردازد که در آن، اعمال رقابت برای کنترل فضای شهری تابعی از روابط قدرت، سیاست و فضا است.

کلیدواژه‌ها

نظام نشانه‌ای شهر؛ نشانه؛ گفتمان؛ قدرت؛ سیاست؛ ژئوپلیتیک منظر

مراجع

1. Alvarez, Jacobo Garcia, Places, Landscapes and Policies of Memory: A Geographic Lecture, Boletin de la A.G.E. No 51 – 2009, pages 405-409.

2. Ashfaq, Mariam, Government sponsored monuments at tools of communication and their significance in the urban landscape of Karachi,2013, Indus Valley School and Architecture,

3. Benko, Georges and ULF Strohmayer (1997). Space & social Theory, London, Blackwell Publishers Lid.

4. Bourdieu, Pierre, The Social Space and the Genesis of Groups, Theory and Society, Vol. 14, No. 6. (Nov., 1985). pp. 723-744.

5. Cohen, Irit Amit, Contested Landscape and Spirit of Place: The Case of the Olive Trees and Urban Neighborhood in Israel, Revijazageografijo - Journal for Geography, 4-1, 2009, pp 147-162.

6. Czepczynski, Mariusz (2008). Cultural Landscapes of Post-Socialist Cities Representation of Powers and Needs, Poland, Ashgate Publishing Company.

7. Czepczyński, Mariusz, Interpreting post-socialist icons: from pride and hate towards disappearance and/or assimilation, Human Geographies. (2010) 4.1, 67-78.

8. Davarpanah, Afshin. (2012). An Introduction to the management and use of symbols and signs in urban space , Tehran, Institute of Culture, Art and Architecture. [In Persian]

9. De Frantz, Monika, From Cultural Regeneration to Discursive Governance: Constructing the Flagship of the ‘Museumsquartier Vienna’ as a Plural Symbol of Change, International Journal of Urban and Regional Research,Published by Blackwell Publishing, March 2005, Volume 29.1, pp 50-66.

10. Dovey, Kim, Memory, Democracy and Urban Space: Bangkok’s `Path to Democracy’, Journal of Urban Design, 2001, Vol. 6, No. 3, 265-282.

11. Guvenc, muna, constructing narratives of Kurdish nationalism in the urban space of diyarbakır, Turkey, TDSR, 2011, volume xxiii, number 23.1, pp 25-40.

12. Hafeznia, Mohammadreza and Morad Kaviani Rad. (2014). Philsophia of Political Geography ,Tehran, Research Institute for Strategic Studies. [In Persian]

13. Jacobs, A.J, Political Power, Collective Memory, and American Central Cities: The Discourses of the Conservative Elite’s Counter-Memory of the City, The Open Urban Studies Journal, 2008, 1, 25-34.

14. Kevin Andrew Lynch. (2005). The Image of the City, translated by Manouchehr Macini, Tehran,Tehran University Publications. [In Persian]

15. Light, Duncan and Craig Young, Reconfiguring Socialist Urban Landscapes: The ‘Left- journal of Studies and Research in Human Geography. (2010) 4.1, 5-16.

16. Mitchell, M.( 2000(, Cultural Geography. A Critical Introduction, Blackwell, Oxford.

17. Monnet, Jerôme, “The Geopolitics of Visibility: Urban Icons in Contemporary Mexico City”. In: Ethington, Philip J. & SCHWARTZ, Vanessa R (eds.). Atlas of Urban Icons: Studies in Urban Visual History. Multimedia Companion to Special Issue of Urban History, May 2006, vol. 33, N°1 (Cambridge University Press)

18. Norton, William (2000). Cultural Geoghraphy themes, concepts, Analyses, Canada, Oxford University Press.

19. Ó Tuathail, Gearoid and Simon Dalby (2002). Rethinking Geopolitics, published in the USA and Canada by Routledge. (Doddy, Klaus, Enframing Bosnia The geopolitical iconography of Steve Bell,).

20. Ó Tuathail, Gearoid, Simon Dalbyand Paul Routledge (2003). The Geopolitics Reader, London and New York, published in the Taylor & Francis e-Library.

21. Pecquet, Amy Elizabeth (2001). Signs Sense: Exploring Signs in Urban Place Making, Master Degree of Landscape Architecture, Louisiana State University and Agricultural and Mechanical College, Louisiana, U.S.America.

22. Pourjafar, Mohammadreza and Mahdi Montazeralhejeh. (2011). Urban Symptoms: Definitions, Typology, Positioning, planning and design, Tehran, Helleh. [In Persian]

23. Salehizadeh, Abdolhadi. (2012). Introduction to Michel Foucault's discourse analysis, Qualitative Research Methods, Socio-Cultural Knowledge Journal, Tehran, No 3, pp 113-141. [In Persian]

24. Santrauka, The Notion of Power in the Theories of Bourdieu, Foucault and Baudrillard (Galiossàvoka Bourdieu, Foucault irBaudrillardoteorijose). Sociologija. Mintisirveiksmas 2002/2, ISSN 1392-3358, pp 118-124.

25. Stahl, Geoff,”Urban Signs/Signs of the Urban”, Culture Unbound, Volume 1, 2009: 249–262. Hosted by Linköping University Electronic Press: http://www.cultureunbound.ep.liu.se.

26. Vannieuwenhuyze, Karen, Using and Producing Urban Political Space: J.F. Loos in formal and informal 19th-centuryAntwerp, paper International Conference Political History, Leiden, 4‐6 September 2014.

27. Wydra, Harald, the Power of Symbols—Communism and Beyond, Int J Polit Cult Soc (2012) 25:49–69. (Published online: 30 December 2011, #Springer Science+Business Media, LLC 2011).