بررسی صوت‌شناختی فرایند واجی همگونی واکه با همخوان در زبان فارسی

زبانشناسی و گویش های خراسان

مقاله 5، دوره 2، شماره 3، مهر 1389   

نوع مقاله: علمی - پژ‍وهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/lj.v2i3.15915

نویسندگان

بتول علی نژاد^* ؛ عاطفه سادات میرسعیدی

چکیده

مقالۀ حاضر به بررسی صوت‌شناختی فرایند واجی همگونی واکه با همخوان در گفتار فارسی زبانان می‌پردازد. در این راستا، تحلیل صوت‌شناختی در حوزه‌های شدت صوت ، دیرش ، سازۀ اول (F1)، سازۀ دوم (F2) ، و سازۀ سوم (F3) آواهای همجواری انجام می‌گیرد که در آنها فرایند همگونی اعمال می‌گردد. بدین منظور، تعدادی گفتار ضبط شده مورد تجزیه و تحلیل صوت‌شناختی قرار می‌گیرد. در ابتدا تحلیل ویژگی‌های صوت‌شناختی هر یک از آواهای مورد نظر در بافت غیرهمگون در مواضع آغازین ، میان دو واکه و پایانی آمده، و سپس ویژگی‌های به‌دست‌آمده آواهای مورد نظر با ویژگی‌های صوت‌شناختی همان آواها در بافت همگونی مقایسه می‌گردد. در این حال، در مواردی که ارزش میانگین هر یک از مشخصه‌های صوت‌شناختی آوای همگون شده به مشخصه‌های صوت‌شناختی آوای تاثیرگذار بر فرایند همگونی در بافت همگون نزدیک شود آن متغیر خاص در فرایند مورد نظر نوعی همگونی ایجاد کرده است. نتایج تجزیه و تحلیل‌ها در این تحقیق نشان می‌دهد در زیربنای فرایند واجی همگونی واکه با همخوان در فارسی محاوره‌ای نوعی همگونی صوت‌شناختی در متغیرهای فیزیکی شدت، دیرش، سازۀ اول، دوم، و سوم وجود دارد.

کلیدواژه‌ها

: فرایند همگونی واکه با همخوان؛ شدت صوت؛ دیرش؛ صوت شناسی؛ طیف‌نگاشت صوتی