مطالعه سازند آب تلخ برمبنای استراکودها به منظور تعیین پالئواکولوژی و محیط رسوبی قدیمه در برش بافرجی

رخساره‌های رسوبی

مقاله 4، دوره 3، شماره 1، شهریور 1389   

نوع مقاله: مقالات پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/sed.facies.v3i1.2569

نویسندگان

زینت سلیمان نوری^* ؛ محسن علامه؛ حبیب الله ترشیزیان؛ رضا شریفیان عطار

دانشگاه آزاد اسلامی، واحد مشهد

چکیده

حوضه رسوبی کپه داغ در شمال و شمال شرق ایران شکل گرفته است و از دریای خزر شروع شده و پس از عبور از ترکمنستان و ایران وارد کشور افغانستان می شود. سازند آب تلخ یکی از واحدهای رسوبی این حوضه می باشد که تاکنون چندین مرتبه براساس سایر فسیل‌ها از جمله پالینومورف‌ها، نانوپلانکتونهای آهکی و فرامینیفرها مورد مطالعه قرار گرفته است. منطقه مورد مطالعه در 135 کیلومتری جاده مشهد – کلات با مختصات جغرافیایی "54 '46 °59 طول شرقی و "42 '55 °36 عرض شمالی واقع می باشد. لیتولوژی این سازند عمدتاً شیل‌های خاکستری مایل به آبی با لایه هایی ازمارن است. مرز پایینی سازند آب تلخ با سازند آب دراز کاملا تدریجی و مرز فوقانی آن با سازند نیزار نیز تدریجی می‌باشد. ضخامت اندازه گیری شده سازند در برش بافرجی 980 متر می باشد. به منظور مطالعه سازند آب تلخ براساس استراکودها تعداد 46 نمونه برداشته شد. برای جداسازی استراکودها از رسوبات، نمونه ها شسته شده و پس از مراحل آماده سازی توسط میکروسکوپ الکترونی عکس برداری شدند. تعداد 57 گونه متعلق به 26 جنس شناسایی شدند و با توجه به محدوده سنی این فسیل ها سن سازند آب تلخ سانتونین – ماستریشتین تعیین شد.

کلیدواژه‌ها

کپه داغ؛ سازند آب تلخ؛ بافرجی؛ استراکود؛ پالئواکولوژی

مراجع

آقانباتی، ع.، 1383. زمین شناسی ایران. سازمان زمین شناسی و اکتشافات معدنی کشور، 586 ص.

افسری کهنه شهری، س.، 1387. پالینواستراتیگرافی سازند آب تلخ در برش حمام قلعه واقع در حوضه رسوبی کپه داغ. پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه آزاد اسلامی واحد مشهد.

افشارحرب، ع.، 1373. زمین شناسی کپه داغ. سازمان زمین شناسی و اکتشافات معدنی کشور، ۲۷۵ ص.

انجیدنی، ف.، 1388. بایواستراتیگرافی سازند آب تلخ در برش حمام قلعه براساس میکروفسیلهای پلانکتونیک. پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه آزاد اسلامی واحد مشهد.

علامه، م.، حسن زاده، ع.، 1386. مطالعه سازند آب تلخ بر مبنای استراکودها (شمال شرق روستای پادها). اولین کنگره

زمین شناسی کاربردی ایران، دانشگاه آزاد اسلامی واحد مشهد.

هادوی، ف.، 1386. نانوفسیلهای آهکی کرتاسه کپه داغ. سازمان زمین شناسی و اکتشافات معدنی کشور، 493 ص.

Cabral, M.C., Colin, J.P., & Azeredo, A.C., 1897. Taxonomy and Palaeoecology of new brackish osteracoda species from the Middle Cenomanian of lousa Lisbonregion, Portugal. Palaeogeography, Palaeoclimatology, Palaeoecology, 264: 250-262

Caus, E., Tambareau, Y., Colin, J.P., Aguilar, M., Bernaus, J.M., Garrido, A.G., & Brusset, S., 2002. Upper Cretaceous microfouna of the Cardenas Formaition, Sanluis potosi, NE. Mexico, Biostratigraphical, palaeoecological and palaeogeographical significance. Revista Mexicana de ciencias Geologicas, 19: 137-144

Swain, F.M., 2007. Biostratigraphy of Cretaceous ostracoda from wells in South Carolina. 5: 1- 30.

Freiwald, A., & Mostafawi, B.N., 1998. Ostracods in a cold temperate coastal environment Western Troms, Northern Norrway: Sedimentary aspect and assemblages. Facies, 38: 255-274.

Guernet, C., Bourdillon, C., & Roger, J., 1991. Palaeogene Ostracods of Dohofar (Oman), Strtigraphical and Paleogeographical Implications. Reveue de Micropaleontologie, 34: 297-311.

Lines, K., Brandet, A., Bohn, J.N., Danis, B., Broyer, C., & Ebbe, B., 2007. Macro and Mega benthic assemblages in the bathyal and abyssal Weedel Sea. Oceanography Journal, 54: 1848-1863.

Loger, P., 2003. Paleobiogeography of late Early Cretaceous to Early Paleocene marine ostracoda in Arabia and North to Equatorial Africa. Palaeogeography, Paleoecology, Palaeoclimatology, 196: 319-349.

Moore, R.C., 1961. Treatise on invertebrate paleontology, Part Q, Arthropoda 3, Osteracoda. Geol. Soc. America and Univ. Kansas, 422 p.

Shahin, A., 2005. Maastrichtian to Middle Eocene ostracodes from Sinai, Egypt: systematics, biostratigraphy and paleobiogeography. Revue de Paleobiologie, 24: 749-779.

Whatley, R., & Bajpai, S., 2000. Further nonmarine ostracoda from the Late Cretaceous intertrappean deposits of the Anjar region, Kachchh, Gujarat, India. Micropaleontologie, 43: 173- 178.

Whatley, R.C., Pyne, R.S., & Wilkinson, I.P., 2003. Ostracodes and palaeo-oxygen levels, with particular reference to the Upper Cretaceous of East Anglia. Palaeogeography, Paleoecology, Palaeoclimatology, 194: 355-386.