روضة الشهداء: از روایات مجعول تا تأثیرگذاری

تاریخ و فرهنگ

مقاله 5، دوره 43، شماره 1، خرداد 1390   

نوع مقاله: پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/history.v0i0.9582

نویسندگان

مصطفی گوهری فخرآباد^* ؛ محمد علی کاظم بیکی؛ عبدالرحیم قنوات

چکیده

کتاب روضة الشهداء تألیف ملاحسین واعظ کاشفی (د. 910 ق) یکی از تأثیرگذارترین آثار سده‌های اخیر پیرامون واقعه کربلاست که به سبب اشاعه اخبار مجعول در تألیفات تاریخی و باور عمومی مورد انتقاد قرار گرفته است و آن را از اسباب اصلی رواج اخبار کذب و ضعیف تاریخی درباره واقعه کربلا دانسته‌اند. مسئله پژوهش حاضر این است که آیا تمام دروغ‌ها و تحریف‌های مربوط به واقعه کربلا از این کتاب نشأت گرفته است یا پیش از این کتاب نیز وجود داشته است؟ در صورت منفی بودن پاسخ، دلایل ورود چنین اخباری به کتاب چه بوده است؟ یافته های این پژوهش نشان می‌دهد که روضة الشهداء سرچشمه همه اخبار مجعول مربوط به واقعه کربلا نیست و بسیاری از این دست اطلاعات مأخوذ از منابع پیش از کاشفی است. مقاله حاضر به بررسی اخبار ضعیف تاریخی و چگونگی ورود آنها در روضة الشهداء و نیز علل چند سده رواج این کتاب در جوامع سنی و شیعی اختصاص دارد.

کلیدواژه‌ها

روضة الشهداء؛ ملاحسین واعظ کاشفی؛ روایات عامیانه واقعه کربلا؛ عزاداری امام حسین (ع)؛ گسترش تشیع