زیست چینه نگاری و پالئواکولوژی سازند آسماری در جنوب غرب فیروزآباد

رخساره‌های رسوبی

مقاله 7، دوره 3، شماره 1، شهریور 1389   

نوع مقاله: مقالات پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/sed.facies.v3i1.2717

نویسندگان

بهناز کلنات^{* 1}؛ حسین وزیری مقدم²؛ عزیزالله طاهری³

¹دانشگاه فردوسی مشهد

²دانشگاه اصفهان

³دانشگاه صنعتی شاهرود

چکیده

مطالعه پراکندگی روزن داران کف‌زی در برش مورد مطالعه به شناسایی سه مجموعۀ زیستی با سن روپلین ـ شاتین منجر گردید. همچنین برش فیروزآباد با دو برش چاه انجیر (روپلین) و دیل (شاتین ـ بودیگالین) مورد مقایسه قرار گرفت. کربناتهای الیگوسن پیشین در دو برش چاه انجیر و فیروزآباد در لبۀ حوضۀ فورلند زاگرس نهشته شده‌اند. این در حالی است که در آبهای عمیق‌تر به سمت مرکز حوضه سازند پابده در حال رسوب-گذاری بوده است. رسوبات مربوط به میوسن در دو برش چاه انجیر و فیروزآباد دیده نمی‌شوند. این موضوع نشان می‌دهد اُفت سطح آب در طی الیگوسن موجب محدود شدن رسوبات دریایی شده و در نتیجه سازند گچساران جانشین سازند آسماری گردیده است. اجتماعات زیستی شناسایی شده نشان می‌دهد رسوب‌گذاری در برش مورد مطالعه تحت شرایط حاره‌ای و الیگوتروفیک انجام شده که محیطی ایده‌آل برای شکل‌گیری مجموعه‌های فتوزوئن است. به نظر می‌رسد گستردگی اجتماعات هتروزوئن در برش فیروزآباد بیش از هر چیز به اکولوژی مرجانهای همزیست‌دار در این زمان مربوط است که قادر به ساختن ساختمانهای مقاوم ریف در برابر امواج نبوده و در زون مزوالیگوفوتیک می‌زیسته‌اند.

کلیدواژه‌ها

الیگوسن؛ اجتماعات هتروزوئن؛ زیست چینه نگاری؛ سازند آسماری؛ روزن داران بزرگ کف‌زی

مراجع

الله‌کرم پور دیل، م.، صیرفیان، ع.، وزیری مقدم، ح. و امیری بختیار، ح.، 1387. زیست چینه نگاری سازند آسماری در یال شمالی تاقدیس کوه دیل در شمال گچساران، دوازدهمین همایش انجمن زمین شناسی ایران، اهواز.

سعیدی اوتاکند، م.، آقانباتی، ع.، وزیری مقدم، ح. و پرتوآذر، ح.، 1387. زیست چینه نگاری نهشته های سازند آسماری در جنوب باختری ایران، دوازدهمین همایش انجمن زمین شناسی ایران، اهواز.

بختیاری، س.، 1384. اطلس راههای ایران با مقیاس 1:1000000. مؤسسه جغرافیایی و کارتوگرافی گیتاشناسی. 288ص.

Adams, T.D., and Bourgeois, F., 1967. Asmari Biostratigraphy: Geological and Exploration, IOOC Report, 1074, (unpublished).

Alavi, M., 2004. Regional stratigraphy of the Zagros fold-thrust belt of Iran and its proforeland evolution. American Journal of Science, 304: 1–20.

Amirshahkarami, M., Vaziri-Moghaddam, H., and Taheri, A., 2007a. Paleoenviornmental model and sequence stratigraphy of the Asmari Formation in Southwest Iran: Historical Biology, 19: 173-183.

Amirshahkarami, M., Vaziri-Moghaddam, H., and Taheri, A., 2007b. Sedimentary facies and sequence stratigraphy of the Asmari Formation at the Chaman-bolbol: Zagros Basin, Iran, Journal of Asian Erath Sciences, 29: 947-959.

Biavington-Peny, S.G., and Racey, A., 2004. Ecology of extant Nummulitids and other large Foraminifera: Aplication in paleoenvironmental analyses, Earth-Science Riviewers, 67: 219-265.

Brandano, M., and Corda, L., 2002. Nutrients, See level and tectonic: Constrain for the faciesarchitecture of Miocene carbonate ramp in central Italy, Blackwell science, 14(4): 257-262.

Brandano, M., Frezza, V., Tomassetti, L., and Cuffaro, M., 2009. Heterozoan carbonates in oligotrophic tropical waters: The attard member of the Lower coralline limestone Formation (Upper Oligocene, Malta), Palaeogeography, Palaeoclimatology, Palaeoecology, 272: 1-10.

Cosovic, V., Drobne, K., and Moro, A., 2004. Palaeoenvironmental model for Eocene foraminiferal limestone of the Adriatic carbonate platform, Facies, 50: 61-75.

Ehrenberg, S.N., Pickard, N. A.H., Laursen, G.V., Monibi, S., and Mossadegh, Z. K., 2007. Strontium isotope stratigraphy of the Asmari Formation (Oligocene-Lower Miocene), SW Iran, Journal of Petroleum Geology, 30: 102-128.

Flugel, E., 2004. Microfacies of carbonate rocks. Springer, Berlin, 976 p.

Geel, T, 2000. Recognition of stratigraphic sequence in carbonate platform and slope deposites, Palaeogeography, Palaeoclimatology, Palaeoecology, 155: 211- 238.

Hallock, P., Forward, L.B., and Hansen, J., 1986. Influence of environment on the test shape of Amphistegina, Journal of Foraminiferal Research, 16(3): 224-231.

Heydari, E., 2008. Tectonics versus eustatic control on supersequences of the Zagros Mountains of Iran, Tectonophysics, 451: 56–70.

Hottinger, L., 1997. Shallow benthic foraminifera assemblages as signals for depth of their deposition and their limitation, Bull. Soc. Geol. Fr, 4: 491-505.

James, N.P., 1997. The cool-water carbonate depositional realm. In: James N.P, Clarke, 21 J. (Eds), Cool-water Carbonates. Soc. Econ. Paleont. Mineral. Spec. Publ., 56: 1–20.

James, G.A., and Wynd, J.G., 1965. Stratigraphic nomenclature of Iranain Oil Consortium, agreement area, American Association of Petroleum Geologists Bullten, 49: 2118- 2245.

Kumar, A., and Saraswati, P.K., 1997. Response of larger foraminifera environments: An example fpr the Oligocene-Miocene sequence of Kutch, India, Palaeogeography, Palaeoclimatology, Palaeoecology, 136: 53-65.

Lee, J.J., 1990. Fine structure of rodophycean profyridium purpureum insitu in Peneroplis pertusus and P. asicularis, J. Foramin. Res., 20: 162-169.

Lees, G.M., 1993. Reservoir rocks of persian oil Welds, AAPG Bulletin, 17: 224–240.

Laursen, G.V, Monibi, S., Allan, T.L., Pickard, N.A.H., Hosseiney, A., Vincent, B., Hamon, Y., Van Buchem, F.S.H., Moallemi, A., and Driullion, G., 2009. The Asmari Formation revisited: Changed stratigraphic allocation and new biozonation, First international petroleum conference & exhibition, Shiraz, Iran.

Mc Gowran, B., and Li, Q., 2000. Evolutionary palaeoecology of Cainozoic foraminifera: Thethys, Sout Australasia, Historical Biology, 15: 3-27.

Mossadegh, Z.K., Haig, D.W., Allan, T., Adabi, M.H., and Sadeghi, A., 2009. Salinity changes during Late Oligocene to Early Miocene Asmari formation deposition, Zagros mountains, Iran, Palaeogeography, Palaeoclimatology, Palaeoecology, 272: 17-36.

Mutti, M., and Hallok, P., 2003. Carbonate system along nutrient and temperature gradient: Some sedimentological and geochemical constraits, Earth-Science, 92: 465-475.

Pomar, L., Brandano, M., Westphal, H., 2004. Environmental factors influencing skeletal grain sediment association: A critical review of Miocene examples from western Mediterranean, Sedimentology, 51: 627-651.

Pomar, L., and Hallock, P., 2008. Carbonate factories: A conundrum in sedimentary Geology, Earth-Science Reviewers, 87: 134- 169.

Sadeghi, R., Vaziri-Moghadam, H., and Taheri, A., 2009. Biostratigraphy and palaeoecology of Oligo- Miocene succession in Fars and Khuzestan areas (Zagros Basin, SW Iran), Historical Biology, in press.

Seyrafian, A., 2000. Microfacies and depositional environment of Upper Asmari Formation at Dehdez area (a correlation across central Zagros Basin), Carbonates and Evaporates, 15(2): 121-129.

Seyrafian, A., and Hamedani, A., 1998. Microfacies and depositional environment of the Upper Asmari Formation (Burdigalian), North - Central Zagros basin, Iran, N. Jb. Geol. Paleont. Abh, 210(2): 129-141.

Thomas, A.N., 1948. The Asmari limestone of southwest Iran, ALOC Report 706. Unpublished.

Toler, S.K., and Hallock, P., 1998. Shell malformation in stressed Amphistegina population, relation to biomineralization and palaeoenvironmental potential, Marine Micropalaeontology, 34: 107-115.

Vaziri - Moghaddam, H., Kimiagari, M., and Taheri, A., 2006. Depositional environment and sequence stratigraphy of the Oligocene - Miocene Asmari Formation in SW Iran, Springer-Verlage, 52: 41-51.

Wilson, M.E.J., and Vecsei, A., 2005. The apparent paradox of abundant foramol facies in low latitudes, their invironmental significance and effect on platform development, Earth Sci. Rev, 69: 133-168.