مدیریت یکپارچه مرزها، راهبردی جهت مدیریت کارآمد مرزهای جمهوری اسلامی ایران

پژوهش ‎های جغرافیای سیاسی

مقاله 3، دوره 1، شماره 4، بهمن 1395، صفحه 93-114   

نوع مقاله: مقالات علمی -پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/pg.v1i4.58971

نویسنده

محسن جان پرور^*

دانشگاه فردوسی مشهد

چکیده

ورود به هزاره سوم با افزایش جریان کالاها، انسان‌ها، قاچاق، ناامنی ها و غیره در عرصه های مختلف فضایی همراه بوده است. این افزایش به صورت های مختلف مدیریت مرزهای کشورها را با مشکل مواجه کرده و دولت ها را بر آن داشته است جهت کنترل و مدیریت مرزهای خود و جلوگیری از ناامنی در کشور راهبردهایی در پیش بگیرند. در این میان جمهوری اسلامی ایران با دارا بودن مرزهای طولانی و همسایگان متعدد نیازمند در پیش گیری راهبردی نظام‌مند و کارآمد برای مدیریت مرزهای خود است. بر این اساس، مقاله حاضر با روشی توصیفی- تحلیلی به بررسی و تحلیل وضعیت مدیریت مرزهای کشور از این منظر پرداخته است و فرصت ها و چالش های فراروی آن را مورد واکاوی قرار داده است. یافته های پژوهش نشان می دهد وجود برخی عوامل چون تعدّد نهادهای تصمیم گیر در مرز و همپوشانی در مسئولیت های بین آن‌ها، فقدان وجود قوانین و مقررات یا شفاف نبودن آن‌ها، ابهام در سطوح اختیارات و مسئولیت ها و...بر مدیریت کارآمد مرزهای کشور تأثیر منفی گذاشته است. برای مقابله با این چالش، راهکار پیشنهادی جهت دستیابی به مدیریت کارآمد مرزها در جمهوری اسلامی ایران، ایجاد یک ساختار متمرکز مدیریت یکپارچه مرزها متشکل از پنج بخش نظامی و دفاعی- اطلاعاتی و امنیتی، فرهنگی- اجتماعی، حقوقی- سیاسی و اقتصادی- تجاری می باشد.

کلیدواژه‌ها

مرز؛ مدیریت یکپارچه مرزی؛ مدیریت کارآمد؛ مرزهای ایران

مراجع

1. Afshordi, M.A. & Janparvar, M. (2012). Model of Territorial Border Management (Case Study: Maritime Borders of Iran in Persian Gulf). Tehran: National Defense University Press. (In Persian)

2. Border & Migration Police/Albanian State Police, 2006: 6-7

3. Daggan, R. & Sweeney, H. (2009). International Border Management Systems: Analyst Tools. Sandia National Laboratories.

4. Doyle, T. (2007). Collaborative border management; Word Customs Journal. Vol4.

5. Field, A. M. (2005); Supply Chain Management; the Journal of Commerce. November 7. Access in: www.joc.com

6. Hafeznia, M.R. (2000). The Principals of Sociopolitical Studies, Volume II. Qom: The Organization of overseas seminary and schools. (In Persian)

7. Heinesson. (2009). Accreditation and Border Management; Available: www.kghborderservices.com

8. International Boundaries Research Unit (IBRU). (2005); Management Matters; Issue 5. University of Durham. UK.

9. Interview with Border Affairs Officer of the Ministry of the Interior, 5/30/2012, (In Persian)

10. Interview with Deputy Navy Army of Iran in Bandar Abbas,4/23/2012, (In Persian)

11. Janparvar, M. (2012). The explanation of maritime borders management pattern) case study: Persian Gulf). PhD diss., Tarbiat Modares University. (In Persian)

12. Karimipur, Y. & Heydari, M. (2009). Geopolitics of Marin cost of Iran, from perspective of strategic management, Tehran: Publication of Ports and Navy Organization. (In Persian)

13. Kelly-Kate S. Pease (2005). International Organizations. Translated by Sharifi Tarazkohi, H. Tehran: Publication of Mizan. (In Persian)

14. Mojtahedzadeh, P. (2002). Political Geography & Geopolitics. Tehran: Publication of SAMT. (In Persian)

15. Mosala, Gh.R. (2010). Border Guard& Globalization. Quarterly Journal of Marzban. (In Persian)

16. Moshtaghi, A. (2006). Iran borders Management. Master's Thesis. Advisor Pishgahi Far,Z. Faculty of Geography. University of Tehran. (In Persian)

17. Newman, D. (2003). ‘Boundaries’. A Companion to Political Geography; Jan Agnew. The United Kingdom. Blackwell publishing.

18. Pratt, Martin. (2001). Boundary- Making, Challenges & Opportunities; IBRU. Durham University. UK.

19. Prescott, V. (1980). New trends in political geography. Translated by MirHeydar, D., Tehran: Tehran University Press. (In Persian)

20. Researcher Notes from Interview with Experts and Officer of border management in Iran (2012). (In Persian)

21. The World Bank Group. (2005). Integrated Border Management. Global Facilaition Partnerstip for Transportation and Trade.

22. Zarghani, S.H (2007). An Introduction to International Borders recognition with an emphasis on security-law enforcement functions of borders. Tehran: Publication of Police University. (In Persian)

23. Zarghani, S.H (2007). Effective Factors in Border Security. (National Borders: Issues and Strategies), Proceeding Border Conference, Volume II. Tehran: Publication of Jehad University. (In Persian)