بررسی تغییرات کاربری اراضی شهری در طرح جامع و تفصیلی شهر ایلام - طیّ دهه‌ی 82-1372-

جغرافیاوتوسعه ناحیه ای

مقاله 4، دوره 5، شماره 8، آذر 1386   

نوع مقاله: علمی- پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/geography.v5i8.4218

نویسندگان

حسین زاده دلیر حسین زاده دلیر^* ؛ ملکی ملکی

چکیده

کاربری زمین شهری، جزو مفاهیم پایه و اصلی دانش شهرسازی و در واقع شالوده شکل‌گیری آن است و به اندازه‌ای اهمیّت دارد که برخی از برنامه ریزان شهری در کشورهای پیشرفته آن را مساوی با برنامه ریزی شهری می دانند. نوشتار حاضر کاربری‌های شهر ایلام بر مبنای وضعیّت موجود و پیشنهادی طرح جامع وتفصیلی شهر، همچنین وضعیّت موجود شهر در دوره‌ی جدید را مورد بررسی قرار می‌دهد. روش اصلی این پژوهش مطالعه‌ی تطبیقی سرانه‌های شهری و مساحت کاربری‌های اصلی شهر طیّ این سه دوره بوده است. نتایج بررسی و مقایسه‌ی کاربری‌های اصلی شهر طیّ سال‌های 1372 (وضع موجود شهر در طرح جامع)،1382 (وضع پیشنهادی شهر در طرح جامع) و همچنین1382(وضع موجود شهر در دوره جدید) بیانگر این است که کاربری‌های فضای سبز، مسکونی، بهداشتی - درمانی و ورزشی هم از نظر سرانه(به ازای هر نفر) شهری و هم از نظر سطح(مساحت) کاربری در وضعیّت نامطلوب و نامتناسبی بوده و از سوی دیگر سایر کاربری‌های تجاری، آموزشی، فرهنگی- مذهبی و حمل و نقل شهری از این نظر در جایگاه مطلوب و مناسبی قرار گرفته‌اند.این وضعیّت بیانگر عدم تعادل و ناهماهنگی بین کاربری‌های شهری است،که این موضوع از عدم دقّت نظرکافی برنامه ریزان شهری در زمان تهیه کاربری‌های شهری در نادیده گرفتن ارتباط بین جمعیت شهری و سطوح موردنیاز کاربری‌ها ناشی می‌شود. بنابراین برنامه ریزان شهری نه تنها باید عوامل کالبدی، بلکه سایر عوامل اجتماعی،اقتصادی، فرهنگی،سیاسی و جغرافیایی را در فرآیند برنامه ریزی کاربری در نظر داشته باشند تا این فرآیند چه در مرحله‌ی تهیه و چه در مرحله‌ی اجرا به موفقیّت بیانجامد.
واژگان کلیدی: کاربری زمین شهری، برنامه ریزی شهری، برنامه ریزی کاربری زمین شهری، ایلام.