تحلیل عوامل مؤثر بر تجارت درون صنعتی ایران با بلوک‌های منطقه‌ای

اقتصاد و توسعه منطقه ای

مقاله 7، دوره 21، شماره 8، بهمن 1393   

نوع مقاله: مقالات پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/erd.v21i8.43932

نویسنده

امیر رضا سوری^*

چکیده

چکیده
مطالعة حاضر به دنبال تحلیل عوامل مؤثر بر تجارت درون صنعتی ایران با کشورهای طرف تجاری در بلوک‌های منطقه‌ای EU، ECO، GCC، D8، OIC و ASEAN به‌صورت متقابل و به تفکیک بخش‌های کشاورزی، صنعت و خدمات با استفاده از داده های تلفیقی دوره 1980-2009 مبتنی بر رویکرد مدل های تابلویی پویا و به‌کارگیری روش گشتاورهای تعمیم یافته است. برای توضیح تجارت درون صنعتی بین ایران و کشورهای طرف تجاری، متغیرهای اندازة اقتصادی، درآمد سرانه، سرمایه-گذاری مستقیم خارجی، مسافت و عدم توازن تجاری مورداستفاده قرارگرفته‌است. نتایج برآورد مدل نشان می دهد که اندازة اقتصادی، درآمد سرانه و مسافت مهم‌ترین متغیرهای توضیح دهندة تجارت درون صنعتی ایران و کشورهای طرف تجاری هستند. براساس یافته‌های پژوهش اندازة اقتصادی رابطة مثبت و درآمد سرانه رابطة منفی با تجارت درون صنعتی دارد. همچنین یافته های پژوهش نشان داد که مسافت و عدم توازن تجاری تأثیر معکوسی بر جریان تجارت درون صنعتی ایران و کشورهای طرف تجاری دارند.

کلیدواژه ها: تجارت درون صنعتی، بلوک‌های منطقه‌ای، داده‌های تابلویی پویا، مقیاس اقتصادی و روش گشتاورهای تعمیم یافته.
طبقه‌بندی JEL : C20, F12

کلیدواژه‌ها

تجارت درون صنعتی؛ بلوک‌های منطقه‌ای؛ داده‌های تابلویی پویا؛ مقیاس اقتصادی و روش گشتاورهای تعمیم یافته

مراجع

References

1- Anderson, J. E., & Wincoop, E. V. (2001). Gravity with gravitas: A solution to the border puzzle. NBER Working Paper, 8079.

2- Abd-el Rahman, K. (1991). Firms competitive and national comparative advantages as joint determinants of trade composition. Weltwirtschaftliches Archiv, 27, 83-97.

3- Aquino, A. (1978). Intra-industry trade and inter-industry specialization as concurrent of international trade in manufactures. WeltwirtschaftlichesArchiv, 114, 275-296.

4- Azarbaijani, K., & Eizadi, G. (2006). Intra-industry trade iran and china: A New Look. Journal of Economic Studies, 26, 44-66. (In persian)

5- Akhavi, A., & Hosini, M. A. (2006). Capacity assessment of iran's exports of agricultural products EU. Journal of Agricultural and Development Economics, 54, 125-157. (In persian)

6- Afshari. Z., & Solimani movahed, M. (2010). Hkshr theory test - avhlyn - samuelson at intra-industry trade Iran (dynamic panel data approach). Journal of Business Research, 56-72, 1-23.

7- Brander, J. A., & Krugman, P. R. (1983). A reciprocal dumping model of international rade. Journal International Economics, 15, 313-321.

8- Balassa, B. (1966). Tariff reductions and trade in manufactures among industrial countries. American Economic Review, 56(3), 466-473.

9- Balassa, B., & Bauwens L. (1987). Intra-industry specialization in multi-country and multi-idustry framework. The Economic Journal, 923-939.

10- Badinger, H., & F. Breus. Trade and productivity: An industry perspective. Empirica, 35, 2008.- 213-231.

11- Eaton, J., & Kierzkowski, H. (1984). Oligopolistic competition, product variety and international trade. In H.Kierzkowki (Eds). Monopolistic competition and international trade. Oxford USA: Oxford University Press, 69-83.

12- Falvey, R., & Kierzkowski, H. (1987).Product quality, Intra-industry trade (Im) Perfect competition. In H.Kierzkowki (Eds). Protection and Competition in International Trade. Essays in Honour of W.M.Corden: Oxford USA: Basil Blackwell, 143-161.

13- Fontagn´e, L., M. Freudenberg & N. P´eridy (1997). Trade patterns inside the single market. CEPII Working paper.

14- Grubel, H. (1967). Intra - industry specialisation and the pattern of trade. Canadian Journal of Economics and Political Science, 33 (3), 374-388.

15- Grubel, H. (1970). The theory of optimum currency areas. The Canadian Journal of Economics, 3(2), 318-324.

16- Grubel, H. G., & Lloyd P.J. (1975). Intra-industry trade: the theory and measurement of international trade in differentiated products. New York: John Wiley.

17- Greenaway, David., & Milner C. (1983). On the measurement of intra-industry trade. Economic Journal,Vol.93, 900-908.

18- Greenaway, D, R. Hine & Milner, C. (1994). Country-specific factors and the pattern of horizontal and vertical intra-industry trade in the UK. Weltwirtschaftliches Archiv, 130, 77–100.

19- Greenaway, D., Hine R., & Milner, C. (1995). Vertical and horizontal intra-industry trade: A cross industry analysis for the United Kingdom. Economic Journal, 105, November, 1505-1518.

20- Helpman, E., & Krugman, P. (1985). Market structure and foreign trade. Brighton, UK: Harvester Wheatsheaf.PP 25-27.

21- Helpman, E. (1987). Imperfect competition and international trade: Evidence from fourteen industrial countries. Journal of Japononese International and International Economics, 1(1), 62-81.

22- Hummels, D., & Levinshon, J. (1995). Monopolisitc competition and international trade: reconsidering the evidence. Quarterly Journal of Economics, 110 (3), 799-836.

23- Lancaster, K. (1980). Intra-industry trade under perfect monopolistic competition. Journal of International Economics, 10, 151-175.

24- Leitão, N. C., & Faustino, H. (2009). Intra-industry trade in the automobile components industry: An empirical analysis. Journal of Global Business and Technology, 5(1), 31-41.

25- Krugman, P. (1979). Increasing returns monopolistic competition, and international trade. Journal of International Economics, 9 (4): 469-479.

26- Krugman, P. (1981). Intra-industry specialization and the gains from trade. Journal of Political Economicy, 89(5): 959-973.

27- Kandugan, Y. (2001). Intra-industry trade adjustment of labor welfare gains in asymmetric liberalization policies: The case of Europe agreement, Department of Economic, University of Michigan, 27-46.

28- Michaely, M.(1962). Multilateral balancing in international trade. American Economic Review, Vol.52, 685-702.

29- Nafari, A. & Rasekhi, S. (2002). Estimation of intra-industry trade. Journal of Business Research, 25, 1-20. (in persian)

30- Rasekhi, S. (2007). Country-specific determinants of Intra-industry trade in developing countries with emphasis on Iran. Journal of Business Research, 45, 84-96. (in persian)

31- Rasekhi, S. (2007). Methodology for the measurement of intra-industry trade: a case study of manufacturing industries. Journal of Economic Research, 81, 61-84.(In persian)

32- Rasti, M. (2009). Intra-industry trade study in transportation, travel, financial services (comparative developing countries and developed). Trade Studies, 35, 102-124. (In persian)

33- Ruffin,R.J. (1999). The nature and significance of intra-industry trade. Journal of Economic and Financial Review, Fourth Quarter:2-9.

34- Skabic, I. &Orlic, E.(2007) .Determinants of FDI in CEE and western balkman countries (Is Accession to the EU important for attracting FDI?). Economic and Business Review, 9 (4), 333-350.

35- Verdoorn, P. J. (1960). The Intra-bloc trade of benelux. in: E.A.G. Robinson (Ed.), Economic Consequences of the Size of Nations, 291-329, London:Macmillan.

36- Lee H. H., & Lee Y. Y. (1993). Intra-industry trade in manufacturers: The case of Korea. Weltwirtschaftliches Archiv., 129(1), 159-171.

37- Umemoto, M. (2005). Development of intra-industry trade between Korea and Japan: The case of automomile parts industry. Center for international trade studies (CITS) Working Papers.

38- Zhang, Y., & Clark, D. P. (2009). Pattern and determinants of United States' intra-industry trade. The International Trade Journal, 23, 325-356.

39- Zieaie bigdeli, M .T. & Hasanpoor, Y. (2004). Intra-industry trade of the member countries of the islamic conference (OIC) . Journal of Business Research, 31, 91-125. (In persian)