بررسی و مقایسه پایداری توسعه منطقه‌ای در استان‌های خراسان رضوی، شمالی و جنوبی

اقتصاد و توسعه منطقه ای

مقاله 2، دوره 22، شماره 9، دی 1394، صفحه 1-30   

نوع مقاله: مقالات پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/erd.v22i9.50864

نویسندگان

حسن دلیری^{* 1}؛ نادر مهرگان²

¹دانشگاه آزاد اسلامی، لاهیجان، ایران،

²دانشگاه بوعلی سینا همدان

چکیده

در سال‌های اخیر مفهوم توسعه پایدار شهری یکی از مهم‌ترین مفاهیم مشترک در میان حوزه‌های اقتصادی، اجتماعی و جغرافیا بوده است. شاخص جای پای اکولوژیک یکی از روش‌های اندازه‌گیری میزان توسعه پایدار در مناطق جغرافیایی می‌باشد. در این مقاله با استفاده از شاخص جای پای اکولوژیک به بررسی پایداری توسعه در استان‌های خراسان پرداخته شده است. نتایج مطالعه نشان می‌دهد ساکنان استان خراسان شمالی با مقدار 9704/1 هکتار دارای کمترین جای پای اکولوژیک و ساکنان استان خراسان جنوبی با مقدار 1699/2 سرانه هکتار دارای بالاترین جای پای اکولوژیک در میان استان‌های مورد مطالعه هستند. علاوه بر این هر یک از ساکنان استان خراسان رضوی با کسری اکولوژیک به‌اندازه 1404/1 هکتار ناپایدارترین استان در میان استان‌های مورد مطالعه بوده و ساکنان استان خراسان شمالی با کسری اکولوژیک به‌اندازه 7642/0 سرانه هکتار پایدارترین استان از لحاظ اکولوژیک در میان استان‌های مورد مطالعه می‌باشند.

کلیدواژه ها: جای پای اکولوژیک، خراسان شمالی، خراسان رضوی، خراسان جنوبی، ظرفیت زیستی، توسعه پایدار.

کلیدواژه‌ها

جای پای اکولوژیک؛ خراسان شمالی؛ خراسان رضوی؛ خراسان جنوبی؛ ظرفیت زیستی؛ توسعه پایدار

مراجع

Gharakhloo, M. & Hataminejad, H. & Baghvand, A. & Yalveh,M. (2013). Evaluation of urban sustainability by Ecological footprint method (case study kermanshah city), Human Geography Research, No. 45 (2) 105-120. (in Persian)

Goli, Z.& Ashrafi, Y. (2010). Assessment of country energy intensity and the analysis Using the Fisher ideal index in iran, Economic Research and Policies No. 54, 35-54. (in Persian)

Hoseinzadeh dalir, k. & Sasanpour F. (2006). Ecological footprint method in sustainability of mega cities with the attitude of Tehran metropolis, Geographical Research, No. 82, 83-100. (in Persian)

Jome pour, M.& hataminejad, H.& Shahanavaz, S. (2013). Sustainable development of Rasht county using ecological footprint, Human Geography Research, No. 45(3),191-208. (in Persian)

Pourasghar Sangachin, F.& Salehi, E.& Masnavi, M. R. (2010). An Analytical- Comparative Study on Measurement Methods of Sustainable Development, Environmental Researches, 2010(Issue 1) (in Persian)

Pourjafar, M.& Khodaee, Z.& Pourkheiry, A. (2011). Analytical approach in understanding components, indicators Sustainable urban development, Iranian social development studies, No. 3, 25-37. (in Persian)

Rees, W. E. (2000). Eco-footprint analysis: Merits and brickbats. Ecological Economics, 32 (3), 371- 374.

Rees, W. E. (1996). Revisiting carrying capacity: Area-based indicators of sustainability. Population and Environment: A Journal of Interdisciplinary Studies, 17 (3), 195- 215.

Shahanavaz S. (2012). Sustainable development of urban areas in Rasht using ecological footprints, M.A thesis, Faculty of social sciences, Allameh Tabatabaee University. (in Persian)

Simmons, C. & Lewis, K. & Barrett, J. (2000). Two feet – two approaches: a component-based model of ecological footprinting. Ecological Economics 32(3), 375-380.

Wackernagel, M. & and Yount, J. D. (1998). Ecological footprint: An indicator of progress towards regional susainability. Environment Monitoring and Assessment, 51, 511-529.

Wackernagel, M.& Niels, B. S.& Deumling, D.& Linares, A. C.& Jenkins, M.& Kapos, V.& Monfreda, C.& Loh, J., Myers, N.& Norgaard, R., & Randers, J. (2002) Tracking the ecological overshoot of the human economy. Proceedings of the National Academy of Science of United States of America.

Wackernagel, Mathis & j. David Yount. (2000). footprints for sustainability: the next steps, Environment, Development and Sustainability, 2, 1; Abi/Inform Global.

Wackernagel, Mathis & Wiliam, Rees. (1996). our ecological footprint: reducing human impact on the earth. Gabriola Island, Canada: New Society Publishers.

Wackernagel, Mathis. (1994). ecological footprint and appropriated carrying capacity: a tool for planning toward sustainability, a thesis submitted in partial fulfillment of the requirements for the degree of doctor of philophy, university of British Colombia.

Wackernagel, Mathis. (1998). Analysis National natural capital accounting with the ecological footprint concept, Ecological Economics 29, 375–390.

Wackernagel, Mathis. (1998). the ecological footprint: an indicator of progress toward regional sustainability, environmental monitoring and assessment, 51, 511-529.

Wilson, J. & M., Anielski. (2005). Ecological Footprints of Canadian Municipalities and Regions. The Canadian Federation of Canadian Municipalities.