تبیین رابطۀ طایفه گرایی و حقوق شهروندی (نمونه پژوهی: انتخابات مجلس شورای اسلامی در حوزه انتخابیة مَمَسَنی)

پژوهش ‎های جغرافیای سیاسی

مقاله 2، دوره 2، شماره 3 - شماره پیاپی 6، مهر 1396، صفحه 25-54   

نوع مقاله: مقالات علمی -پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/pg.v2i6.61015

نویسندگان

میثم میرزائی تبار^{* 1}؛ سیدمحمدحسین حسینی²؛ وحید صادقی³

¹دانشگاه تربیت مدرس

²دانشگاه علامه طباطبائی

³دانشگاه فردوسی مشهد

چکیده

حقوق شهروندی مجموعه ای از حقوق مدنی، سیاسی، اقتصادی و اجتماعی است که فرد به عنوان تبعه یک کشور از آن برخوردار می شود. در مناطق با ساختار عشیره ای ـ طایفه ای نظیر شهرستان ممسنی حقوق شهروندی اهمیت ویژه ای دارد و فرهنگ طایفه‌ای می تواند آن را متاثر کند. در چنین شرایط فرهنگی، مجموعه نیروهای داخلی، سبب تثبیت مفهوم «ما» و مجموعه نیروهای بیرونی سبب شکل‌گیری مفهوم «آنها» می شود. این ویژگی، به صورت ذهنی و عینی در جریان رای‌دهی در انتخابات مجلس شورای اسلامی در حوزه انتخابیة ممسنی جلوه ویژه ای دارد و اقشار با افکار جدید جامعه تحت تاثیر بخش سنتی قرار دارند. سوال اصلی پژوهش این است که چه رابطه ای میان فرهنگ طایفه گرایی و حقوق شهروندی در حوزه انتخابیه ممسنی وجود دارد؟ به نظر می‎رسد بین فرهنگ طایفه گرایی و حقوق شهروندی رابطه معناداری وجود دارد و طایفه گرایی با سلب آزادی و استقلال رأی شهروندان، ایجاد زمینه برای عمل براساس شرایط احساسی و ایجاد ضعف در تخصیص عادلانه بودجه و امکانات در فضای جغرافیای ممسنی می تواند منجر به نادیده گرفته‌شدن حقوق شهروندی در انتخابات مجلس شورای اسلامی شود. یافته‌های پژوهش ماهیتی توصیفی ـ تحلیلی دارد و بر پایه منابع کتابخانه ای و مطالعات میدانی حاصل از توزیع پرسشنامه و تحلیل نتایج براساس آزمونT تک نمونه‌ای گردآوری شده است. نتایج پژوهش نشان داد که نگرش های محلی و عشیره‌ای و تسلط فرهنگ طایفه‌گرایی با آزادی و استقلال فردی، ورود به حریم فکری و شخصی، ناکارآمد ساختن نیروهای اجتماعی و تخصیص ناعادلانه منابع و امکانات در مناطق ممسنی منجر به نادیده‌گرفتن حقوق شهروندی در این حوزه انتخابیه می‌شود.

کلیدواژه‌ها

حقوق شهروندی؛ انتخابات؛ فرهنگ طایفه گرایی و حوزه انتخابیة ممسنی

مراجع

1. Aeivazi, M. (2006). Political participation in the Islamic Republic of Iran. Tehran: Islamic Revolution Documents Center. )In Persian(.

2. Alem, A. (2011). Principles of Political Sience. Tehran: Ney Publication.

3. Ashraf Nazari, A. (2012). Recognition of positive and negative concepts of freedom: Critical Approach. Quarterly of Politics. 41(1). 351-369.) In Persian (.

4. Basherie, H. (2002). The lessons of democracy for all. Tehran: Contemporary Atitude.)In Persian (.

5. Basherie, H. (2011). History of Political Thought in the Twentieth Century, Liberalism and conservatism. Tehran: Ney Publication. )In Persian(.

6. Berlin, A. (2001). Four Essays on Liberty. (M.A. Movahed Trans.). Tehran: Kharazmi University. )in Persian(.

7. Coen, B. (2007), Principles of Sociology. (F. Tavassoly & R. Ghulam Abbas trans.). Tehran: SAMT. (In Persian (.

8. Constitution of the Islamic Republic of Iran approved Constitution 1980, Modifications and Changes in approved constitution 1990 (2005). Codification by Masoud Danaei, Ghom: Saeid Novin. )In Persian(.

9. Ghaderi, H. (2013). Political Thought in the Twentieth Century. Tehran: SAMT. )In Persian(.

10. Habibi Fahliani, H. (1992), Mamassani in history trajects. Shiraz: Shiraz Publication. )In Persian(.

11. Hafeznia, M. & Kaviani rad, M. (2009). New Horizons in geopolitics. Tehran: SAMT Publication. )In Persian(.

12. Hafeznia, M., Ahmadipour, Z. & Ghadrihajat, M. (2012). Politics and Space. Mashhad: Papoli Publication. )In Persian(.

13. https://www.amar.org.ir

14. Kaldi, A. & Pourdehnad, N. (2012). The Study of Knowledge and Attitude of Students towards Citizenship rights in Tehran. Quarterly of Urban Studies. 2(4). 29-57.) In Persian (.

15. Kaviani Rad, M. & Gharah Beygi, M. (2017). Election geography, Fundations, Concepts, Methods. Tehran: Research Institute of Strategic Studies. )In Persian(.

16. Kaviani Rad, M. (2013). Election geography, with an emphasis on presidential election. Tehran: Kharazmi. )In Persian(.

17. Mashekat, M. & Fazeli, M. (2014). A critical study of the concept of freedom in Isaiah Berlin Thought, Quarterly of Qarbshenasi-ye Bonyadi. 5(2). 105-135.) In Persian (.

18. Mirfardi A. & Dehbanipour R. (2012). A Study on Symbols of Ethnic and National Culture & Identity in the Local Literature of Mamasani Region. Journal of Anthropology. Issue 15. 164-187.) In Persian (.

19. Mirzaeitabar, M., Sadeghi, V. & Hosseini, M. (2015). Explantation the Relationship between Political Culeture and Economical Development. Quarterly of Political Knowledge. 11(2). 169-208.) In Persian (.

20. Rahnavard, F. & Mahdavi rad, N. (2010). Management of Election. Tehran: Information Publication. )in Persian(.

21. Razaghpour, Y. (2011). Take a right of citizenship, Journal of Kanoon. 53(123). 87-98.) In Persian (.

22. Rumina, E. & Sadeghi, V. (2015). The Effect of Tribalism on The voting pattern (Case Study: County of Nourabad Mamassani). Quarterly of Geopolitics. 11(3). 84-116.) In Persian (.

23. Sadeghi, V & Hosseini, M (2015), The origins of Tribalism production in Mamassani County (Strategy to deal with it). Quarterly of Social – Cultural of Farasou. 8(27-28). 17-21. (In Persian (.

24. Sadeghi, V. (2014). The Effect of Tribalism on The voting pattern (Case Study: County of Nourabad Mamassani). MA Thesis, Faculty of Humanities, Tarbiat Modares University. )In Persian(.

25. Sojasi Gheidari, H. Sadeghi, V. & Hossein, M. (2013). The Role of Tribalism in Political underdevelopment (Case Study: County of Nourabad Mamassani). National Conference on Geography of elections, Kharzmi University of Tehran, May 10. )In Persian(.

26. Statistical Center of Iran (National Portal of Statistics), The results of the general census of population and housing in 2016, Table of population and households respectively, Province and Sub-province (Shahrestan), )In Persian(.Accessible at:

27. Statistical Yearbook of Fars province (2011). Statistics about population of county in Fars Province.)In Persian (.

28. Taheri, A. (2002). Second Farsnameh (Cognitive, historical, cultural, economic). Volume II, Shiraz: Omidvaran (Art Institute and publishing of Mirza Shirazi). )In Persian(.

29. Zarghami, B. Hosseini, M. & Sadeghi, V. (2014). Analysis of the relationship between Tribalism and civil rights (Case Study: County of Nourabad Mamassani). Regional Conference on Challenges and Sustainable Development, Islamic Azad University, Branch of Nourabad Mamassani, May. )In Persian).