اثر از خودبیگانگی در ایجاد و شکل گیری رفتارهای اعتراضی جمعی (مورد مطالعه: جوانان شهر کرمانشاه

علوم اجتماعی دانشگاه فردوسی مشهد

مقاله 4، دوره 11، شماره 1 - شماره پیاپی 23، شهریور 1393، صفحه 155-179   

نوع مقاله: علمی - پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/jss.v11i1.16468

نویسندگان

منصور حقیقتیان¹؛ گلمراد مرادی^{* 2}

¹دانشگاه آزاد اسلامی واحد دهاقان

²دانشگاه آزاد واحد اسلام آبادغرب

چکیده

امروزه یکی از مسائل اساسی در حوزۀ مطالعات اجتماعی، بروز رفتارهای جمعی در میان قشر جوان جامعه است. رفتارهای جمعی در جامعه می توانند خود را در قالب ناآرامی هایی از قبیل شورش‌ها، درگیری-ها، اعتراض های سیاسی و غیره نشان دهند. رفتار جمعی شامل واکنش های مرتبط، بی ساختار و کم و بیش خودجوش جمعی از افراد به یک محرّک است (درسلر، 1388: 456). مطالعه و شناخت عناصر و مؤلفه های تشکیل دهندۀ این رفتارها برای عالمان علوم اجتماعی حایز اهمیت است. بر این اساس، هدف اصلی این مقاله، اثر از خودبیگانگی در ایجاد و شکل گیری رفتارهای اعتراضی جمعی جوانان شهر کرمانشاه است. این پژوهش با استفاده از روش پیمایش و از طریق ابزار پرسش نامه انجام شده است. جامعۀ آماری مورد مطالعه جوانان بین سنین 19 تا 35 سال شهر کرمانشاه است. تعداد 400 نفر جوان، از جامعۀ آماری به شیوۀ تصادفی سیستماتیک برای مطالعه انتخاب شدند. برای سنجش فرضیه های پژوهش از ضریب همبستگی پیرسون، آزمون تی گروه های مستقل و آزمون تحلیل واریانس و برای آزمون مدل تجربی پژوهش از تحلیل کوواریانس چندمتغیره استفادشده است. براساس یافته های پژوهش، رابطۀ معناداری بین ابعاد مختلف از-خودبیگانگی و رفتارهای جمعی جوانان وجود دارد. نتایج نشان می دهد که میانگین نمرۀ رفتار جمعی افراد که با استفاده از سؤالاتی در قالب طیف 5 درجه ای لیکرت سنجش شدند و در دامنۀ 1 تا 5 نمرۀ آن ها مشخص شد، در بعد شرایط مساعد ساختاری برابر 38/14، در بعد فشارهای ساختاری برابر 18/20، در بعد عقاید تعمیم یافته برابر 32/22، در بعد عوامل شتاب دهنده یا فشار زا برابر83/17، میانگین در بعد بسیج مشارکت کنندگان برابر 61/16 و در نهایت این که این میانگین در بعد کنترل اجتماعی برابر07/19 است.

کلیدواژه‌ها

رفتار جمعی؛ از خودبیگانگی؛ جوانان