پهنه‌بندی خطر زمین لغزش در حوضه‌ی صفارود با استفاده از سیستم اطّلاعات جغرافیایی

جغرافیاوتوسعه ناحیه ای

مقاله 5، دوره 5، شماره 2 - شماره پیاپی 9، آذر 1386   

نوع مقاله: علمی- پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/geography.v5i9.4239

نویسندگان

جوکار سرهنگی جوکار سرهنگی^* ؛ امیر احمدی امیر احمدی؛ سلمیان سلمیان

چکیده

شناسایی مکان‌های با پتانسیل بالای وقوع زمین لغزش ها برای مقابله با آن، از اهمیت زیادی برخوردار است. در مطالعه‌ی موردی حوضه‌ی صفارود، تعداد 33 لغزش مشاهده شده که هدف این تحقیق، شناخت عوامل و پهنه‌بندی مکان‌های مستعد وقوع لغزش‌ها می باشد. پارامترهای خاص موضوع این تحقیق شامل؛ سنگ شناسی، گسل، ارتفاع، شیب، جهت دامنه، بارش، آبراهه، خاک، پوشش گیاهی، راه ارتباطی و آبادی های حوضه بوده و از GIS برای تهیه‌ی لایه های اطلاعاتی و ارزشیابی هر یک از عوامل، تلفیق آنها از طریق الگوی وزنی و سرانجام تهیه‌ی نقشه‌ی قابلیّت وقوع لغزش ها، استفاده گردید. برای وزن دهی به معیارها از روش شاخص آماری AHP استفاده شده است. معیار وزن دهی عناصر موجود در هر لایه بر اساس بیشترین نقشی بوده که در داخل آن لایه و در زمین لغزش مؤثّر می‌باشد. پس از ترکیب لایه‌های مختلف عوامل اثرگذار در وقوع لغزش‌ها در محیط GIS، نقشه‌ی پهنه بندی خطر لغزش‌ها در چهار پهنه با خطر بسیار زیاد، زیاد، متوسط و کم به دست آمد و مشخص شد که حدود 31 درصد از سطح حوضه با خطر بسیار زیاد و خطر زیاد لغزش‌ها روبرو است. بر اساس الگو و پهنه‌بندی مذکور، 94 درصد از موارد مشاهده شده لغزش ها در پهنه ی خطر بسیار زیاد و زیاد قرار گرفته که نشان دهنده ی دقّت بالای روش مورد استفاده است.

کلید واژه‌: زمین لغزش، پهنه بندی، حوضه صفارود، الگوی AHP، GIS