مطالعۀ رابطۀ هویت جنسیتی و میزان اعتماد در بین جوانان شهر تهران

علوم اجتماعی دانشگاه فردوسی مشهد

مقاله 5، دوره 11، شماره 2 - شماره پیاپی 24، اسفند 1393، صفحه 163-187   

نوع مقاله: علمی - پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/jss.v11i2.26117

نویسندگان

خدیجه سفیری¹؛ سوسن باستانی²؛ فاطمه منصوریان راوندی^{* 1}

¹دانشگاه الزهرا

²الزهرا

چکیده

اعتماد از پیش‌شرط‌‌های اساسی توسعۀ اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و سیاسی هر جامعه‌ای محسوب می‌شود. اعتماد، رشد انسان و شکوفایی استعدادها و توانایی‌های او را تسهیل و رابطۀ او با دیگران و جهان را به رابطه‌ای خلاق و شکوفا تبدیل می‌کند، تا فرد بتواند آرامش، امنیت و آزادی و استقلال را در کنار دیگران و با دیگران تجربه کند. پژوهش حاضر در پی آن است تا بسترهای مناسب برای ایجاد اعتماد در جامعه را شناسایی کند. یکی از عوامل مؤثر، هویت جنسیتی تشخیص داده شده است. این پژوهش با استفاده از نظریۀ گیدنز و تاجفل در مورد هویت و اعتماد، به روش پیمایش به بررسی رابطۀ بین هویت جنسیتی و اعتماد در بین 384 نفر از زنان و مردان جوان شهر تهران پرداخته است. یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد که بین هویت جنسیتی شخصی، هویت جنسیتی اجتماعی جوانان و اعتماد، رابطۀ معنادار و مستقیم مشاهده می‌شود. تحلیل رگرسیون چند‌متغیره نشان داده است که سه متغیر(هویت جنسیتی شخصی، هویت جنسیتی اجتماعی و جنسیت) در‌مجموع، 410/0 درصد از تغییرات متغیر وابستۀ اعتماد را تبیین کرده‌اند. نمودار تحلیل مسیر نیز نشان داده است که متغیر هویت جنسیتی شخصی نسبت به دیگر متغیرها دارای تأثیر بیشتری بر اعتماد بوده است.

کلیدواژه‌ها

هویت جنسیتی شخصی؛ هویت جنسیتی اجتماعی؛ اعتماد؛ جوانان

مراجع

1. ابراهیمی لویه، عادل. (1385). «اعتماد اجتماعی و عوامل مؤثر بر آن در بین مردم شهر گرمسار». پیک نور. سال هفتم. شمارۀ سوم. صص 84-65.

2. احمدی، حبیب؛ هاشمی، سمیه؛ روحانی، علی. (1389). «بررسی رابطۀ وسایل ارتباطی نوین با هویت جنسیتی جوانان شهر شیراز». فصل‌نامۀ علمی پژوهشی زن و جامعه. سال اول. شمارۀ چهارم. صص 60-33.

3. پیشگاهی فرد، زهرا؛ قدسی، امیر. (1389). «نظریه‌های فرهنگی فمینیسم و دلات های آن برجامعه ایران». زن در فرهنگ و هنر (پژوهش زنان). دورۀ1. شمارۀ3. بهار 1389. صص 132-109.

4. چلبی، مسعود. (1375). جامعه‌شناسی نظم . تهران: نشرنی.

5. حیدرآبادی، ابوالقاسم. (1390). «اعتماد اجتماعی و عوامل اجتماعی- فرهنگی مؤثر بر آن، مطالعۀ موردی: جوانان 20 تا 29 ساله استان مازندران». مجلّۀ تخصصی جامعه‌شناسی. سال اول. پیش‌شمارۀ اول. صص 66-39

6. خدایی، ابراهیم؛ مبارکی، ابراهیم. (1389). «سرمایۀ اجتماعی و هویت: رابطۀ متقابل». دانش‌نامۀ علوم اجتماعی. دورۀ 1. شمارۀ 2. صص 31-1.

7. دوران، بهزاد؛ محسنی، منوچهر. (1382). «هویت اجتماعی؛رویکردها و نظریه ها». فصل‌نامۀ علوم تربیتی و روان‌شناسی. ویژه‌نامۀ هویت. دانشگاه فردوسی مشهد. ج4. شمارۀ اول. صص 90-39.

8. رفیع پور، فرامرز. (1384). کند‌و‌کاوها و پنداشته‌ها. تهران: شرکت سهامی انتشار.

9. ریتزر، جورج. (1386). نظریه‌های جامعه‌شناسی در دوران معاصر. ترجمۀ محسن ثلاثی. تهران: نشرعلمی.

10. زتومکا، پیوتر. (1384). اعتماد یک نظریۀ جامعه‌شناسی. ترجمۀ فاطمه گلابی. تبریز: نشر مترجم.

11. شرفی، محمد‌رضا. (1387). جوان و بحران هویت. چاپ پنجم. تهران: انتشارات سروش.

12. علمی، محمود؛ علیزاده، حمیده. (1388). «عوامل اجتماعی مؤثر بر هویت جنسیتی دختران دانشجوی دانشگاه آزاد». فصل‌نامۀ زن و مطالعات خانواده. سال اول. شمارۀ سوم. صص 90-75.

13. غفاری، غلامرضا. (1383). اعتماد اجتماعی در ایران. تهران: وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی.

14. گیدنز، آنتونی. (1387). تجدد و تشخص (جامعه و هویت شخصی در عصر جدید). ترجمۀ ناصر موفقیان. تهران: نشر نی.

15. گیدنز، آنتونی. (1385). پیامدهای مدرنیته. ترجمۀ محسن ثلاثی. چاپ سوم. تهران: نشرمرکز.

16. معافی مدنی، سید رحمت‌الله. (1390). سالنامۀ آماری استان تهران 1389. تهران: استانداری تهران. معاونت برنامه‌ریزی. دفتر آمار واطلاعات.

17. نوابخش، مهرداد؛ هاشمی‌نژاد، فاطمه؛ زادشم پور، وحید. (1389). «بررسی آثار اینترنت و موبایل در تغییر هویت جوانان 15-29 سال استان مازندران». فصل‌نامۀ تخصصی جامعه‌شناسی مطالعات جوانان. سال اول. پیش‌شمارۀ اول. صص 170-145.

18. وثوقی، منصور؛ حیدری، سعیده. (1390). «بررسی میزان اعتماد اجتماعی دانشجویان دختر دانشگاه‌های شهر ایلام و عوامل مؤثر بر آن». فصل‌نامۀ جامعه‌شناسی مطالعات جوانان. سال دوم. شمارۀ سوم. صص 180-160.

19. هزار جریبی، جعفر؛ مروتی، نادر. (1390). «عوامل مؤثر بر شکل‌گیری اعتماد اجتماعی». فصل‌نامۀ برنامه‌ریزی رفاه و توسعۀ اجتماعی. شمارۀ 7. صص 66-27.

20. Baron, R. And Byme, D. (1997). Social Psycholog. New Delhi: prentice-hall of India.

21. Drury, Kate-Mills. (2009). “Gender Identity and Weil-Being in Early Adolescence: Exploring the Roles of the Peer Group and the Gender Composition of the School Context” Presented in Partial Fulfillment of the Requirements For the Degree of Master of Arts (Psychology) at Concordia University Montreal. Quebec.Canada.

22. Graczyk, Julia. (2002). “Social capital and social well-being”. Journal of Commonwealth Australian. Produced by the Australian Bureau of Statistics. August .pp. 1-22

23. Newton, k. (2004). “Social Trust: Individual and Cross- national Approach”. Portuguese Journal of Social Science. vol. 3. no. 1. PP. 15-35.

24. Randel, Amy E; Jaussi, Kimberly S. (2008). “Gender Social and Personal Identity, Sex Dissimilarity, Relationship Conflict, and Asymmetrical Effects”. Small Group Research Volume 39. Number 4. August. pp 468-491

25. Rothstein, B. and Uslaner, E. M. (1999). “All for All: Equality and Social Trust”. Working Paper. Center for European Studies.

No. 117. Pp.1-39.

26. Tajfel, Henry. (1978). Differentiation Between Social Groups: Studies in the Social Psychology of Intergroup Relations. London: Academic Press.

27. Turner, B. (2003). “Social Capital in equality And Health: the Durkheim and rival”. Social theory and health. Vol. 1. No. 1. Pp:1-20.

28. Tyler, Tom R. (1997). “Why Do People Rely Upon Others?: Social Identity and the Social Aspects of Trust”. Paper presented at the Russell-Sage Workshop on Trust (New York, NY).