شناسایی موانع و مشکلات توسعه گردشگری در نواحی روستایی هدف گردشگری غرب شهرستان مریوان

Journal of Research and Rural Planning

Article 8, Volume 4, Issue 1 - Serial Number 9, January 1394, Pages 161-172   

DOI: 10.22067/jrrp.v4i9.35823

Authors

حسین فراهانی¹; سوران منوچهری^{* 2}

¹دانشگاه زنجان

²زنجان

Abstract

هدف: هدف پژوهش حاضر بررسی و تحلیل وضعیت گردشگری روستاهای هدف گردشگری غرب شهرستان مریوان با رویکردی جامع می‌باشد تا بدین‌وسیله شناختی جامع از موانع، مشکلات و محدودیت‌هایی که موجب عدم توسعه و گسترش مطلوب گردشگری در میان روستاهای هدف گردشگری منطقه علی‌رغم پتانسیل‌های فراوان گشته‌اند، حاصل آید و این شناخت همه‌جانبه وضع موجود، زمینه‌ساز اتخاذ برنامه‌های هدفمند جهت رفع موانع و توسعه صنعت گردشگری در میان روستاهای موردمطالعه گردد.
روش تحقیق: تحقیق کمی –کیفی حاضر به لحاظ نوع کاربردی بوده و به لحاظ روش توصیفی -تحلیلی است. داده‌های حاصل از مشاهده مستقیم و مصاحبه نیمه ساختاریافته با چهار گروه مسئولین، آگاهان روستایی، گردشگران و صاحبان خدمات مرتبط با گردشگری که با استفاده از روش نمونه‌گیری گلوله برفی گردآوری شدند، با استفاده از تکنیک تئوری بنیانی تجزیه‌وتحلیل گردیده است. در مرحله بعدی موانع و مشکلات توسعه گردشگری منطقه شناسایی شدند سپس جهت تأیید و تعمیم نتایج و تهیه مدل نهایی پژوهش پرسشنامه‌هایی در میان 30 نفر از مسئولین، 261 نفر از ساکنین محلی (فرمول کوکران) و 100 نفر از گردشگران توزیع و داده‌های حاصله با آزمون‌های کمی t تک نمونه‌ای و تحلیل مسیر تجزیه‌وتحلیل گردیدند.
یافته‌ها: نتایج حاصل از پژوهش نشان می‌دهند که کیفیت پایین خدمات‌رسانی، امکانات موجود و ضعف در زیرساخت‌ها، ضعف ساختارهای حمل‌ونقل، کمبود تبلیغات، اطلاع‌رسانی و آموزش در کنار معضلات مربوط به جاذبه‌های منطقه در بخش عرضه، تمایل و انگیزه کم بازدیدکنندگان برای توقف چندروزه در بخش تقاضا و در بخش عوامل خارجی تأثیرگذار، عدم مشارکت مردم و نارسایی‌هایی که از سوی سازمان‌های دولتی عنوان شده، مهم‌ترین موانع و مشکلات پیش روی پویایی روستاهای هدف گردشگری منطقه هستند. تمامی این موانع و محدودیت‌ها مورد تائید گروه‌های نمونه قرار گرفته و مدل نهایی پژوهش نشان می‌دهد که عدم توجه و نظارت مطلوب دولت بیشترین تأثیر را در عدم توسعه و پویایی گردشگری روستاها دارد.
محدودیت‌ها: در منطقه موردمطالعه هنوز به مفهوم گردشگری به‌عنوان مجموعه‌ای متشکل از عناصر و بازیگران مختلف توجه نشده است. همین عامل موجب گردیده که تنها به جنبه‌هایی از مجموعه گردشگری توجه گردد و سایر عناصر، اجزا و ارتباطات آن‌ها فراموش شوند که نتیجه این امر هم عدم پویایی و توسعه مطلوب گردشگری در میان روستاهای مورد مطالعه بوده است.
راهکارهای عملی: اتخاذ دیدی سیستمی و همه‌جانبه نگرانی در مدیریت گردشگری روستاها و تشکیل نهادی واحد مرکب از تمامی مسئولین و نهادهای مرتبط با توسعه روستایی و گردشگری منطقه.
اصالت و ارزش: این مطالعه به دلیل اینکه دارای رویکردی جامع و سیستمی در تحلیل وضعیت گردشگری روستاها بوده است؛ جدید می باشد و محققان دیگر می‌توانند از روش طی شده و یافته‌های آن استفاده نمایند.

Keywords

گردشگری روستایی; تئوری بنیانی; نمونه‌گیری گلوله برفی; روستاهای هدف گردشگری غرب شهرستان مریوان