تأثیر روش‌های خاک‌ورزی بر میزان مقاومت فروروی خاک، شاخص‌های فنی و عملکرد گندم

ماشین های کشاورزی

مقاله 4، دوره 3، شماره 1 - شماره پیاپی 5، 1392، صفحه 24-31   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/jam.v3i1.19711

نویسندگان

سیدمحمدجواد افضلی^* ؛ ابراهیم جواهری

مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع‌طبیعی خوزستان

چکیده

این تحقیق به‌منظور بررسی اثرات روش‌های خاک‌ورزی با تأکید بر عمق نفوذ ادوات بر میزان مقاومت فروروی، شاخص‌های فنی و عملکرد گندم انجام گردید. آزمایش در قالب طرح بلوک‌‌های کامل تصادفی و در سه تکرار و در دو سال اجرا شد. تیمارها شامل چهار روش خاک‌ورزی گاوآهن برگردان‌دار+ دو بار دیسک+ ماله (CT)، دو بار دیسک+ ماله (RT)، زیرشکن+ دو بار دیسک+ ماله (S1D) و زیرشکن+ روتیواتور (S1R) بود. نتایج داده‌های برداشت شده از میزان مقاومت فروروی خاک نشان داد که در اواخر فصل رشد، خاک مجدداً تراکم خود را در عمق‌های مختلف به‌دست آورد، ولی با توجه به آنکه میزان نفوذ تجمعی آب آبیاری در اواخر دوره رشد، در تیمارهای زیرشکنی بیشتر بود می‌توان بیان داشت که زیرشکنی سبب ایجاد شیارهای باریک پایدار در خاک گشته است. همچنین در تیمارهای S1D و S1R میزان مصرف سوخت به میزان 2/2 و 44/10 لیتر در هکتار و زمان انجام عملیات به میزان 58/0 و 54/1 ساعت در مقایسه با تیمار CT کاهش یافت. نتایج بررسی عملکرد دانه نشان داد که اگر به صورت سالیانه عملیات زیرشکنی به جای گاوآهن برگردان‌دار به کار گرفته شود، عملکرد دانه 5/8 درصد افزایش خواهد یافت. روش‌های زیرشکنی را می‌توان به‌دلیل برتری در شاخص‌های فنی و همچنین حذف عملیات ماخار3 و کاهش تراکم کاری در زمان کشت محصول دارای برتری دانست. همچنین روش‌های زیرشکنی سبب 22 درصد افزایش عملکرد دانه نسبت به روش کم‌خاک‌ورزی گردید.

کلیدواژه‌ها

خاک‌‌‌‌ورزی؛ زیرشکن؛ فشردگی خاک؛ گندم

مراجع