چشمه گرو، پدیده ای هیدرومورفوتکتونیک با فرآورده های ژئومورفیک استثنایی

جغرافیاوتوسعه ناحیه ای

مقاله 8، دوره 6، شماره 10، آذر 1387   

نوع مقاله: علمی- پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/geography.v6i10.4274

نویسنده

مجله جغرافیا و توسعه ناحیه ای^*

چکیده

چشمه گرو، یکی از پدیده های جالب و استثنایی "هیدروژئومورفیک" و "هیدرومورفوتکتونیک" است که در محدوده‌ی 33 کیلومتری جنوب شهر مشهد قرار دارد. بر اثر فعالیّت این چشمه در طی کواترنر، توده های حجیم و وسیع تراورتنی رسوب کرده اند که از نظر مورفولوژی، لندفرم های بسیار جالبی را به نمایش گذاشته اند. از جمله می توان به مخروط های به وجود آمده شبیه مخروط های آتشفشانی (با دهانه های کراتری)، اشکال مینیاتوری، ریزآبشارها و امثال آن اشاره نمود. هرچند این پدیده های ژئومورفیک در طول دوره های بارانی کواترنر شکل گرفته اند، اما هم اکنون برخی از آنها فعّال بوده و تحوّلات ژئومورفولوژیک را تجربه می کنند. در مورد منشأ پیدایش این چشمه و لندفرم‌های حاصل از آن، نظریّات متفاوتی ارائه شده است، از جمله این که برخی از صاحب‌نظران آنها را به عملکرد آتشفشان ها نسبت می دهند، گروهی نیز این پدیده را به برخورد شهاب سنگ ها نسبت می دهند، ... و برخی نیز آن را جزو چشمه های گسلی به شمار می آورند. نوشتار حاضر به دنبال آن است که پاسخ مناسبی را در خصوص چگونگی پیدایش این چشمه و لندفرم های حاصل از آن ارائه نماید.
کلیدواژه‌ها: چشمه، چشمه گرو، هیدرومورفوتکتونیک، ژئومورفیک، فرآورده.