بررسی ساختار توزیع قدرت در خانواده های شهر تبریز

علوم اجتماعی دانشگاه فردوسی مشهد

مقاله 3، دوره 12، شماره 1 - شماره پیاپی 25، شهریور 1394، صفحه 69-91   

نوع مقاله: علمی - پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/jss.v12i1.26333

نویسندگان

حسین میرزائی^{* 1}؛ توکل آقایاری هیر²؛ مهناز کاتبی²

¹داشگاه فردوسی مشهد

²دانشگاه تبریز

چکیده

پژوهش حاضر به بررسی ساختار توزیع قدرت در خانواده های شهر تبریز می پردازد. روش تحقیق پیمایشی و جامعۀ آماری پژوهش کلیۀ زنان متأهل شهر تبریز است که با استفاده از فرمول کوکران 384 نفر انتخاب و روش نمونه گیری طبقه ای مورد مطالعه قرار گرفته اند. ابزار تحقیق پرسش نامه و از نرم افزار spss برای تجزیه و تحلیل داده ها استفاده شده است. نتایج نشان داده است که بین متغیرهای میزان تحصیلات زنان، میزان تحصیلات مردان، درآمد زنان و درآمد مردان با ساختار قدرت در خانواده در سطح خطای کوچکتر از 01/0 رابطۀ معناداری وجود دارد. همچنین، متغیرهای تعداد سال های زندگی مشترک، تعداد افراد خانواده و فاصۀ سنی زوجین به صورت معکوس، رابطۀ معناداری با جایگاه زنان در ساختار قدرت خانواده دارند. نتایج رگرسیون نیز نشان داده است که از بین متغیرهای مستقل، سه متغیر تحصیلات مردان، وضعیت اشتغال زنان و میزان درآمد مردان مهم ترین تبیین کننده های دموکراتیک تر شدن ساختار قدرت خانواده هستند..

کلیدواژه‌ها

ساختار قدرت؛ زنان؛ تحصیلات؛ شغل؛ درآمد

مراجع

1. اعزازی، ش. (1389). جامعه‌شناسی خانواده: با تأکید بر نقش، ساختار و کارکرد خانواده در دوران معاصر. چاپ هفتم. تهران: نشر روشنگران و مطالعات زنان.

2. حسینیان، س؛ کرمی، ا؛ امینی، م. (1391). بررسی مقایسه‌ای عوامل مؤثر بر ساختار قدرت در بین خانواده‌های زنان شاغل و غیرشاغل. کتاب اندیشه‌های راهبردی زن و خانواده .جلد دوم. تهران: انتشارات پیام عدالت. صص 614– 588.

3. ساروخانی، ب؛ امیرپناهی، م. (1385). ساخت قدرت در خانواده و مشارکت اجتماعی. پژوهش زنان. دورۀ4. شمارۀ 3. پاییز. صص 60-31.

4. سگالن، م. (1388). جامعه‌شناسی تاریخی خانواده. چاپ پنجم. ترجمۀ حمید الیاسی. تهران: نشر مرکز.

5. شیخی، م.ت. (1387). جامعه‌شناسی زنان و خانواده. چاپ دوم. تهران: شرکت سهامی انتشار.

6. علی بابایی، ی؛ باینگانی، ب. (1390). «بررسی تأثیر اشکال سرمایه بر رضایت از زندگی، مطالعۀ جوانان شهرستان پاوه. فصل‌نامۀ پژوهش اجتماعی. سال چهارم. شمارۀ 12. پاییز. صص 36– 17.

7. عنایت، ح؛ دسترنج، م. (1389). مطالعۀ ساختار قدرت در خانواده، مطالعۀ موردی: شهر لار. زن در توسعه و سیاست (پژوهش زنان). دورۀ 8. شمارۀ 1. بهار. صص 107-124.

8. کشاورزنیا، ف. (1384). بررسی عوامل مؤثر بر شیوۀ اعمال قدرت زنان در خانواده، مورد: زنان متأهل شهر رشت. پایان‌نامۀ کارشناسی ارشد رشتۀ مطالعات زنان. دانشکدۀ علوم اجتماعی دانشگاه علامه طباطبایی.

9. گروسی، س. (1387). بررسی ساختار قدرت در خانواده‌های شهرستان کرمان. مطالعات زنان. سال 6. شمارۀ 17. پاییز. صص 26-7.

10. مختاری، م؛ کردی پور، م. (1391). بررسی ساختار قدرت در خانواده‌ها بر حسب برخی ویژگی-های فرهنگی در خانواده، مورد مطالعه: زنان متأهل شهر آبدانان. فصل‌نامۀ فرهنگی- تربیتی زنان و خانواده. سال هفتم. شمارۀ بیستم. پاییز. صص 163-133.

11. منصوریان، م. ک؛ قادری، ف. (1381). عوامل مؤثر بر ساخت قدرت در خانواده، مورد: شهر شیراز. مجلّۀ دانشکدۀ ادبیات و علوم انسانی (دانشگاه اصفهان). شمارۀ 30–31. پاییز و زمستان. صص 294-269.

12. مهدوی، م. ص؛ صبوری خسروشاهی، ح. (1382). بررسی ساختار توزیع قدرت در خانواده. مطالعات زنان. سال اول. شمارۀ 2. تابستان و پاییز. صص 67-28.

13. مهدوی، م. ص؛ هاشمی، ک. (1389). بررسی جامعه‌شناختی تأثیر تحصیلات زنان بر ارتباطات انسانی در خانواده. پژوهش‌نامۀ علوم اجتماعی. سال چهارم. شمارۀ چهارم. زمستان. صص 81- 55.

14. مهدی زاده، ش؛ صالحی، ن. (1386). عوامل مؤثر بر روابط زوجین در خانواده‌های روستایی استان تهران. پژوهش زنان. دورۀ 5. شمارۀ 3. زمستان. صص 195- 169.

15. یزدی، م؛ حسینی حسین آباد، ف. (1387). رابطۀ ساختار قدرت در خانواده با هوش هیجانی زنان. فصل‌نامۀ مطالعات جوانان. سال 5. شمارۀ 12. بهار. صص 170-157.

16. Bates, A., Bader, D., & Menken, F. (2003). Family structure, power–control theory and deviance. Western Criminology Review, 4(3), 170–190.

17. Rodman, H. (1967). Marital power in France, Greece, Yugoslavia, and U.S.A: Cross national discussion. Journal of Marriage and the Family, 29(2), 320-324.

18. Sidanius, J., & Pena, Y. (2001). The gendered nature of family structure and group-based anti–egalitarianism: A cross national analysis. The Journal of Social Psychology, 143(2), 243-51.

19. Tshesane, M. (2001). Women abuse in the family context: An ethological approach, Crime Research in South Africa, 3(3), 1-8.