بررسی شهر دوستدار کودک واحساس شادی کودکان در شهر مشهد

علوم اجتماعی دانشگاه فردوسی مشهد

مقاله 5، دوره 12، شماره 1 - شماره پیاپی 25، شهریور 1394، صفحه 143-165   

نوع مقاله: علمی - پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/jss.v12i1.22577

نویسندگان

سیده مریم صفوی مقدم^* ؛ محسن نوغانی دخت بهمنی؛ محمد مظلوم خراسانی

فردوسی مشهد

چکیده

تحقیق درحوزۀ شهرهای دوستدارکودک، به طور خاص در اروپا، از سال 1980 مورد توجه قرارگرفته که با هدف ایجاد فرصتی برای کودکان در راستای شکل دادن و یا تغییر محیط پیرامون آن ها بوده است. مسألۀ اساسی تحقیق حاضر بررسی مفهوم شهردوستدار کودک و ارتباط آن با احساس شادی و نشاط آن ها است. روش تحقیق پیمایشی و جامعۀ آماری، کودکان 9 الی 12 سال شهر مشهد بوده است و نمونه ای با حجم 250 نفر با شیوۀ نمونه گیری خوشه ای چندمرحله ای به تصادف و با دقت احتمالی مطلوب (d=0.05) و ضریب اطمینان 0.95 انتخاب شده است. ابزار سنجش متغیر مستقل تحقیق، محقق ساخته و برای متغیر وابستۀ تحقیق از پرسش نامۀ استاندارد شدۀ آکسفورد استفاده شده است. نتایج تحقیق نشان می دهد 50 درصد از کودکان از فضای شهر مشهد رضایت داشته و آن را مورد پسند خود دانسته اند. نتایج تحلیل رگرسیون چندگانه نشان می دهد که (0.36) از تغییرات موجود در احساس شادی کودکان، تابع متغیرهای مستقل است. این متغیرها که به ترتیب، بیشترین تأثیرگذاری را بر احساس شادی کودکان داشته اند؛ عبارت اند از: متغیرهای مشارکت اجتماعی کودکان 0.41 درصد، احساس تعلق به شهر مشهد 0.24درصد، متغیر احساس امنیت 0.11 درصد و برخورداری از خدمات و امکانات شهری 0.12 درصد. در این مدل مشارکت اجتماعی کودک، احساس تعلق به شهر مشهد، متغیر احساس امنیت، برخورداری از امکانات و خدمات شهری، احساس شادی را تقویت می کند.

کلیدواژه‌ها

شهر دوستدار کودک؛ مشارکت اجتماعی کودک؛ احساس شادی؛ احساس امنیت؛ احساس تعلق به شهر

مراجع

1. آرگایل، م. (1382)، روانشناسی شادی. ( م. گوهری انارکی، ح. ط. نشاط دوست، ح. پالاهنگ و ف. بهرامی، مترجمان). اصفهان: انتشارات جهاد دانشگاهی.

2. اعزازی، ش. (1387). جامعه‌شناسی خانواده با تأکید بر نقش، ساختار و کارکرد خانواده در دوران معاصر. تهران: روشنگران.

3. توسلی، غ. ع. (1382). مشارکت اجتماعی در شرایط جامعۀ آنومیک. تهران: دانشگاه تهران.

4. جیمز، ای؛ جنکس، کی؛ پروت، ای. (1383). جامعه‌شناسی دوران کودکی. (ع. ر. کرمانی وع. ر. ابراهیم‌آبادی، مترجمان). تهران: ثالث.

5. جیکوبز، جی. (1386). مرگ و زندگی شهرهای بزرگ آمریکایی. (ح. ر. پارسی و آ. افلاطونی، مترجمان). تهران: دانشگاه تهران.

6. جعفری، ا؛ سیادت، ع؛ بهادران، ن. (1387). بررسی عوامل مؤثر در شادابی مدارس. مجلّۀ اندیشه-های نوین تربیتی. 4 (1 و 2). صص 32-40

7. شیعه، ا. (1386). آماده‌سازی شهر برای کودکان. سازمان فرهنگی و هنری شهرداری تهران. تهران: مؤسسۀ نشر شهر.

8. شارع پور، م. (1387). جامعه‌شناسی شهری. تهران: سمت.

9. کامل نیا، ح. (1387). تحلیل و بررسی تطبیقی رویکرد معماری جمعی از منظر روان‌شناسی محیط. پایان‌نامۀ مقطع دکتری معماری. چاپ دانشگاه تهران.

10. کیانی، ا و اسماعیل‌زاده کواکی، ع. (1391). تحلیل و برنامه‌ریزی شهر دوستدار کودک از دیدگاه کودکان (مطالعۀ موردی: قوچان). فصل‌نامۀ باغ نظر. 9 (20). صص 34-40.

11. گیدنز، ای. (1377). پیامدهای مدرنیت. (م. ثلاثی، مترجم). تهران: نشر مرکز.

12. لینچ، کی. (1381). تئوری شکل شهر. (ح. بحرینی، مترجم). تهران: دانشگاه تهران.

13. منشادی، م. (1385). توسعۀ پایدار در سایه‌روشن‌های شهر. تهران: مفاخر.

14. ماندل، ر. (1379). چهرۀ متغیر امنیت ملی. ترجمۀ پژوهشکدۀ مطالعات راهبردی. تهران: پژوهشکدۀ مطالعات راهبردی.

15. هارت، ر. (1380). مشارکت اجتماعی کودکان. (ف. طاهری، مترجم). تهران: انتشارت اینوچنتی.

16. هزارجریبی، ج. (1388). بررسی عوامل مؤثر بر نشاط اجتماعی. فصل‌نامۀ برنامه‌ریزی رفاه و توسعۀ اجتماعی. (3). صص 35-44.

17. Stoneham, A., & Aitken, J. (2011). Statement of recognition of Penrith city’s aboriginal and Torres Strait Islander cultural heritage. Australia: Penrith City Council.

18. UNICEF. (2012). Child friendly cities. Retrieved from www. childfriendlycities. org

19. Corsi , M. (2002).The child friendly cities initiative in Italy, environment and urbanization, 14(2), 140-169.

20.Carmona, M., Heath, T., Oc, T., & Tiesdell, S. (2003). Public places, urban spaces. Oxford: Architectural Press.

21. Jenks,C. (1996). Childhood. London: Routledge.

22.Jacobs, J. (1965). The death and life of great American cities. New York: Random House.

23. Myers, D. G. (2002). Happy and healthy. Retrieved from http://abclocal.g.com/68

24. Hart, R.. (1992). Children’s participation: From tokenism to citizenship. Italy: UNICEF International Child Development Centre.

25.Louv, R. (2006). Last child in the woods. North Carolina: Algonquiin Books.

26.Qvortrop, J. (1993). Childhood as a social phenomenon. Vienna: The European Centre.

27.Riggio, E. (2002). Child friendly cities. Good governance in the best interests of the child. Journal of Environment & Urbanization, 14(2), 45-58.

28.Whyte, W. F. (1943). Street corner society. Chicago: University of Chicago Press.