بررسی و تحلیل جملات بیان کننده درد در زبان فارسی با استفاده از مدل هلیدی

زبانشناسی و گویش های خراسان

مقاله 7، دوره 6، شماره 10، تیر 1393، صفحه 145-166   

نوع مقاله: علمی - پژ‍وهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/lj.v6i10.39831

نویسندگان

امیر محمدیان^{* 1}؛ اعظم استاجی²؛ شهلا شریفی²؛ محمد رضا پهلوان نژاد²

¹دریانوردی و علوم دریایی چابهار

²فردوسی مشهد

چکیده

درد پدیده ای است که انسان ها در طول زندگی خود آن را تجربه می کنند. با توجه به این که معمولاً زبان به عنوان مهم ترین ابزار ارتباطی از سوی شخص مبتلا به درد برای آگاه سازی و انتقال آن به پزشک به کار می رود، اهمیت سخنان بیمار و بررسی زبانی جملات بیان کننده درد آشکار است. در مقاله حاضر، پس از معرفی مختصر موضوع و پیشینه تلاش های انجام شده مرتبط، الگوی هلیدی در تحلیل زبان درد به عنوان بنیان نظری تحلیل تشریح می شود که در آن بیان و توصیف درد در یکی از سه قالب فرایندی، اسمی یا صفتی جای گرفته است. سپس داده هایی از زبان فارسی که از مکالمه های انجام شده بین 80 بیمار با یکی از پزشکان در شهر مشهد جمع آوری شده است بر اساس شیوه ذکر شده بررسی و تحلیل می شود. آمار به دست آمده از تحلیل نشان می دهد که برخی از فرایندهای معرفی شده برای بیان درد از سوی بیماران فارسی زبان استفاده نمی شوند و دیگر این که در داده های زبان فارسی ساختار چهارم یعنی استفاده از گروه قیدی برای بیان و توصیف درد مشاهده می شود.

کلیدواژه‌ها

درد؛ بیان درد؛ فرایند؛ گروه اسمی؛ گروه صفتی

مراجع

ابراهیمی نژاد، غلامرضا و دیگران (1383) «استفاده از پرسش نامه درد مک گیل در ارزیابی بیماران قبل و بعد از جراحی مغز و اعصاب (ضایعات غیر ضربه مغزی) در بیمارستان شهید باهنر کرمان»، مجله دانشگاه علوم پزشکی کرمان، دوره یازدهم، شماره 2: 125-119.

استاجی، اعظم (1388) «بررسی تفاوت های جنسیتی در توصیف و بیان درد»، مجموعه مقالات اولین همایش ملی آموزش زبان فارسی و زبان شناسی، به کوشش محمد رضا پهلوان نژاد، ص: 14، مشهد: دانشگاه فردوسی.

Broderick, Joan E. and others (2006) «Recalled Pain Ratings: A Complex and Poorly Defined Task», The Journal of Pain, Vol. 7 (2): 142-149.

Damasio, Antonio R. (1999) The Feeling of What Happens, New York: Harcourt Brace and Company.

Freud, Sigmund (1926) «Inhibitions, symptoms and anxiety», On psychopathology: Inhibitions, Symptoms and Anxiety and Other Works, The Pelican Freud Library, Vol. 10, Middlesex: Penguin Books.

Halliday, M. A. K. (1994) An Intoduction to Functional Grammar, 2nd ed., New York: Edward Arnold.

Halliday, M.A.K. (1998) «On the grammar of pain», Functions of Language, Vol. 5 (1): 1-32, Amsterdam: John Benjamins B.V.

Halliday, M.A.K & Christian M. I. M. Matthiessen (2004) An Introduction to Functional Grammar, London: ARNOLD a member of the Hodder Headline Group.

Lascaratou, Chryssoula (2007) The Language of Pain (Expression or description?), Amsterdam/ Philadelphia: John Benjamins Publishing Company.

Melzack, Roland & Warren S. Torgerson (1971) «On the language of pain», Anaesthesiology, 34: 50-59.

Strong, J. and others (2009) «Language and gender differences when describing a past pain event», PAIN, 145: 86–95.

Sussex, Roland (2007) «The vocabulary of pain in intercultural communication», School of Languages & Comparative Cultural Studies, Queensland: The University of Queensland.

Thompson, Geoff (2004) Introducing Functional Grammar, London: ARNOLD a member of the Hodder Headline Group.