بررسی واکنش برخی گیاهان کشت شده در تناوب با گندم نسبت به بقایای علفکش‌های سولفونیل اوره در استان خوزستان

بوم شناسی کشاورزی

مقاله 3، دوره 1، شماره 2، مهر 1388، صفحه 29-35   

نوع مقاله: علمی - پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/jag.v1i2.2680

نویسندگان

رضا پورآذر¹؛ اسکندر زند^{* 2}؛ محمدعلی باغستانی²؛ حامد منصوری³؛ رضا دیهیم فرد³

¹مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی خوزستان، ایران

²بخش تحقیقات علفهای هرز مؤسسه تحقیقات گیاهپزشکی کشور، ایران

³پژوهشکده علوم محیطی، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران

چکیده

به منظور مطالعه اثر بقایای علفکش‌های سولفونیل اوره قابل استفاده در گندم، بر روی محصولاتی که در تناوب با گندم قرار می‌گیرند، دو آزمایش دو ساله طی سال‌های 1385 و 1386در اهواز اجرا شد. در آزمایش اول، سال اول 10 تیمار علفکشی در زراعت گندم مصرف و بلافاصله پس از برداشت گندم به جای آن ذرت کشت شد. تیمارهای علفکشی بکار رفته در سال اول عبارت بودند از علفکش‌های شوالیه (یدوسولفورون+ مزوسولفورون+ مفن‌پایر) به مقدار 400 گرم در هکتار، آپیروس (سولفوسولفورون) به مقدار 28، 42، 56 و 68 گرم در هکتار، مگاتن (کلروسولفورون) به مقدار 20 گرم در هکتار، برومایسید+تاپیک (برومایسید ام آ+ کلودینافوپ پروپارژیل) به مقدار 5/1+8/0 لیتر در هکتار، علفکش توتال (سولفوسولفورون+ مت سولفورون) 45گرم در هکتار به همراه 1250میلی‌لیتر مواد افزودنی همراه، آتلانتیس (یدوسولفورون+ مزوسولفورون+ مفن‌پایر) به مقدار 5/1 لیتر در هکتار و تیمار بدون مصرف علفکش. آزمایش دوم نیز مشابه آزمایش اول بود، با این تفاوت که پس از برداشت گندم، گیاه زراعی ماش کشت گردید. در این آزمایش‌ها عملکرد دانه و بیولوژیک و همچنین شاخص برداشت محصولاتی که در تناوب با گندم قرار گرفتند مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. بر اساس نتایج بدست آمده، هنگامی که گیاهان ‌زراعی ماش و ذرت در تناوب با گندم قرار گرفت، بقایای علفکش‌های مگاتن و دزهای 56 و68 گرم در هکتار آپیروس مصرف شده در گندم به ترتیب با 37، 24 و 21 درصد کاهش محصول ماش و 36، 10 و 17 درصد کاهش محصول ذرت بیشترین اثر منفی را بر این گیاهان داشتند. به طور کلی به نظر می‌رسد که باید واکنش گیاهان نسبت به بقایای علفکش‌های سولفونیل‌اوره را بیشتر مورد توجه قرار داد و در این ‌خصوص در آینده تحقیقات بیشتری نمود.

کلیدواژه‌ها

آفتکش؛ دوام علفکش؛ غلات؛ علف هرز

مراجع

Anonymous., 2003. Crop Protection Handbook. The gold standard platinum. Biesterfeld.

2- Friesen, G.H., Wall, D. A., 1991. Residual effect of CGA-131036 and chlorsulfuron on spring-snow rotational

crops. Weed Sci. 39, 280-283.

3- Gunther, P., Pesretmer, M., Rahman, A., Nordmeyer, H., 1993. A bioassay technique to study the leaching

behavior of sulfonylurea herbicides in different soils. Weed. Res. 33, 177-185.

4- Hadizadeh, M.H., 2008. Investigating the effects of organic matter amendments and sulfosulfuron application rates

on its persistence and biological traits of soil in wheat fields. Ph.D. Thesis. Fac. Agric. Ferdowsi Univ Mashhad.

Iran. (In Persian with English summary).

5- Kelley, J.P., Peeper, T.F., 2003. Whaet (Triticum aestivum) and rotation crop response to MON 37500. Weed.

Technol. 17, 55-59.

6- Montazeri, M., Zand, E., Baghestani, M.A., 2005. Weeds and Their Control in Wheat Fields of Iran. Plant Pest and

Diseases Research Institute Publication. (In Persian).

7- Mousavi, S.K., Zand, E., Saremi, H., 2005. Physiological Function and Application of Herbicides. Plant Pest and

Diseases Research Institute Publication and Zanjan University Press. (In Persian).

8- Moyer, J.R., 1995. Sufonylurea herbicides effects on following crops. Weed. Technol. 9, 373-379.

9- Pang, S.S., Guddat, L.W., Duggleby, R.G., 2003. Molecular basis of sufonylurea herbicide inhibition of

acetohydoxyacid synthase. The Journal of Biological Chemistry. 278, 7639-7644.

10- Peterson, M.A, Arnold, W.E., 1985. Response of rotational crops to soil residues of chlorosulfuron. Weed. Sci. 34,

34 نشریه بوم شناسی کشاورزی، جلد 1، شماره 2، سال 1388

131-136.

11- Rahman, A., 1989. Sensitive bioassays for determining residues of sufonylurea herbicides in soil and their

availability to crop plants. Hydrobiologia. 188/189: 367-375.

12- Shinn, S.L., Thill, D.C., Price, W.J., Ball, D.A., 1998. Response of downy brome (Bromus tectorum) and rotational

crops to MON 37500. Weed. Technol. 12, 690–698.

13- Tomlin, C.D.S., 2005. A World Compendium ,the e-Pesticide Manual. Brithis Crop Protction Concil.

14- Zand, E., Baghestani, M.A., 2002. Weed Resistance to Herbicides. Jahade Daneshgahi of Mashhad Press. (In

Persian).