کشش و کوشش با نقش: پژوهشی در پیامدهای مدیریت اعضای هیئت علمی بر کتابخانه های دانشگاهی

پژوهشنامه کتابداری و اطلاع رسانی

مقاله 3، دوره 1، شماره 2، بهمن 1390، صفحه 45-58   

نوع مقاله: مقالات پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/riis.v1i2.9305

نویسندگان

ابراهیم افشار^{* 1}؛ نرگس صراف تهرانی²؛ سعید رجایی پور³

¹استادیار گروه کتابداری دانشگاه اصفهان

²دانشجوی کارشناسی ارشد کتابداری و اطلاع‌رسانی دانشگاه اصفهان

³استادیار گروه علوم تربیتی دانشگاه اصفهان

چکیده

هدف: پیامدهای سیاست تعیین مدیران کتابخانه های دانشگاهی ایران از میان اعضای هیئت علمی و انجام وظیفه آنها به صورت غیرتمام وقت بر ایفای نقش مدیریتی شان.
روش: داده ها از طریق مصاحبه نیمه ساختار یافته با 17 نفر از مدیران کتابخانه های دانشگاهی در سه شهر اصفهان، تهران و مشهد بدست آمده و داده ها با استفاده از روش کدگذاری باز، محوری، و گزینشی تحلیل شده اند.
یافته ها: همه مدیران عضو هیئت علمی اعم از متخصص (کتابدار) و غیرمتخصص (غیرکتابدار) که عموما به صورت غیر تمام وقت به مدیریت کتابخانه نیز می پردازند، بی علاقگی خود را به نفش مدیریتی خود ابراز داشتند. آنها به سبب ایفای همزمان چند نقش، دچار کمبود وقت و توجه برای رسیدگی به مسئولیت مدیریتی خود هستند و از این رو تعارض زیادی را تجربه می کنند. آنها نقش آموزشی/پژوهشی خود را ترجیح می دهند و هویت خود را با دو نقش اخیر تعریف می کنند. در مورد مدیران غیر متخصص، به علاوه، تلقی موقتی بودن نقش مدیریت و نداشتن تخصص در ایفای نقش، بی علاقگی آنها را تشدید می کند. مدیران متخصصِ تمام وقت، بر عکس، به سبب حضور مستمر در محیط کتابخانه و داشتن تخصص و علاقه، به نحو محسوس با نقش مدیریتی خود ارتباط عاطفی برقرار و هویت خود را با آن تعریف می کنند.
اصالت: بررسی پیشینه ها حاکی از آن است که تا کنون پژوهشی با موضوع شناسایی عوامل موثر در ایفای نقش مدیریتی ِ مدیران کتابخانه های دانشگاهی انجام نشده است.
کاربرد: نتایج این تحقیق می تواند به تغییر و پیش گرفتن سیاست متفاوتی برای تعیین مدیران کتابخانه‌های دانشگاهی منجر شود.
کلید واژه ها: مدیران- تعارض نقش - کتابخانه های دانشگاهی- ایران

کلیدواژه‌ها

مدیران؛ تعارض نقش؛ کتابخانه‏های دانشگاهی؛ ایران

مراجع

افشار زنجانی، ابراهیم (1384). یادداشت سردبیر.  فصلنامه کتاب،  شماره 63. صص. 9-10.

امیرحسینی، مازیار (1371). ضرورت استفاده از کتابداران متخصص در مدیریت کتابخانه‏ها. فصلنامه پیام کتابخانه، شماره 7. صص. 76-84.

ترابی الموتی، منیژه (1386). بررسی نقش معاونان پژوهشی دانشگاه آزاد اسلامی واحدهای منطقه 8 در اداره و پیشرفت کتابخانه.  فصلنامه کتاب، شماره 72، صص269-284.

ریاحی نیا، نصرت (1377). رابطه تخصص با مدیریت کتابخانه. کتابداری، دفتر 29-28، صص. 121-107.

فتاحی، رحمت الله (1378). نامه‌ی رئیس انجمن کتابداری و اطلاع‌رسانی ایران به وزیر علوم تحقیقات و فناوری. خبرنامه انجمن کتابداری و اطلاع‌رسانی ایران، سال6، ص6.

فرج پهلو، عبدالحسین (1387). عصر دانش محوری و ضرورت تغییر شیوه‌های مدیریابی.  فصلنامه کتاب، شماره74، صص. 10-9.

عمرانی، ابراهیم (1386). از باشگاه خرید تا کنسرسیوم. اطلاع شناسی، سال 4، شماره 3-4 (بهار و تابستان86). صص. 118-89.

منصوریان، یزدان (1386). گراندد تئوری چیست و چه کاربردی دارد؟ سخنرانی  همایش چالش‏های علم اطلاعات. دانشگاه اصفهان، 9خرداد.

هویدا، علیرضا (1366) بررسی چگونگی استفاده از مبانی مدیریت در اداره کتابخانه‌های دانشگاهی در تهران. استاد راهنما: حسین داوودفر. استادان مشاور: مهرانگیز حریری، سیدجمال‌الدین طبیبی. پایان‌نامه (کارشناسی ارشد)، دانشکده مدیریت و اطلاع‌رسانی پزشکی.

 

Cousin, G (2010) The reflexive turn. In New approaches to qualitative research. Edited by Maggi Savin-Baden and Claire Howell Major, pp. 9-18.

Kippist, Louise; Fitzgerald, Anneke (2009). Organisational professional conflict and hybrid clinician managers. Journal of Health Organization and Management 23 (6): 642-655.

Mintzberg, H. (1973) The Nature of Managerial Work. New York: Harper & Row