ارتباط ساختار گروه با تعارض‌های درون آن در گروههای آموزشی دانشگاهی

علوم اجتماعی دانشگاه فردوسی مشهد

مقاله 2، دوره 13، شماره 1 - شماره پیاپی 27، شهریور 1395، صفحه 1-25   

نوع مقاله: علمی - پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/jss.v13i1.33087

نویسندگان

اسماعیل بلالی^* ؛ سلیمان پاک سرشت؛ فرهاد رشیدی

دانشگاه بوعلی سینا

چکیده

بروز تعارض درون‌گروهی در گروه های آموزشی دانشگاه ها همانند دیگر نهادهای اجتماعی دور از انتظار نیست. یکی از مسائل مهم و اساسی در جامعۀ امروزی، به ویژه در جامعۀ دانشگاهی و در درون گروه های آموزشی دانشگاه ها، مسألۀ تعارض درون‌گروهی است.برای تبیین این مسأله و طرح فرضیات، از نظریات عدم تجانس اعضا، پاردایم جاذبه/ شباهت بیرنه، اعتماد، پردازش اطلاعات پوندی، توجه به هدف دوگانۀ بلیک و موتون، هویت اجتماعی، تئوری ائتلاف ماریگان و براس بهره گرفته شده است. این بررسی با هدف مطالعۀ تاثیر ساختار گروه (تقابل ها، اعتماد، خرده گروه ها، اندازه و ترکیب گروه و غیره) بر تعارضات درون‌گروهی طراحی شده است. روش مطالعه، پیمایشی بوده واطلاعات لازم با استفاده از پرسش نامۀ کتبی از 357 نفر به دست آمده است. شواهد نشان می‌دهند که گویه های پرسش نامه از روایی و اعتبار خوبی برخوردار هستند. همچنین، غیر از تفاوت های زمینه ای مرتبط با ترکیب گروه و نیز تعدّد باندها و وجود دوره های تکمیلی، بقیۀ متغیّرها ارتباطات معنادار و مثبتی با تعارض درون گروهی در گروه های آموزشی دارند. بر این اساس، متغیرهای تعدّد گرایش های علمی درون رشته ای، ضعف اعتماد، تقابل نسل ها، اندازۀ گروه با تعارض درون گروهی ارتباط دارند.

کلیدواژه‌ها

گروه آموزشی، تعارض درون گروهی؛ اعتماد، ساختار؛ دانشگاه

مراجع

1. اعتباری، ج. (1388). بررسی کیفی عوامل مؤثر بر تعارض درون‌گروهی در گروه‌های آموزشی دانشگاه بوعلی سینا همدان. پایان‌نامۀ منتشرنشدة کارشناسی ارشد پژوهش اجتماعی. دانشگاه بوعلی سینا همدان. همدان، ایران

2. اقلیما، م. (1382). کار با گروه: شناخت، پویایی، درمان. تهران: اسپند هنر.

3. آسترکی، م. (1384). تعارض را بشناسیم و مدیریت کنیم. مدیریت، (103و 104)، 56-53.

4. بلالی، ا. و رشیدی، ف. (1392). بررسی ارتباط الگوهای تصمیم‌گیری و توزیع منابع در گروه با تعارض‌های درون گروهی در گروه‌های آموزشی دانشگاهی، مطالعات جامعه‌شناختی معاصر، (2)، 49-23.

5. بیان، ح. (1381). مدیریت تعارض سازمانی و اجتماعی. کنترولر،( 11 و 12)،17-1.

6. جوادی یگانه، م. و هاشمی، س. ض. (1384). تعارض نفع فردی و نفع جمعی (دوراهی اجتماعی) و عوامل مؤثر بر آن. نامۀ علوم اجتماعی، (26)،174-141.

7. رشیدی، ف. (1391). بررسی تطبیقی عوامل مؤثر بر تعارض درون گروهی در گروه‌های آموزشی دانشگاه‌های بوعلی همدان و کردستان. پایان‌نامه منتشرنشدة کارشناسی ارشد پژوهش اجتماعی. دانشگاه بوعلی سینا همدان. همدان، ایران.

8. رضاییان، ع. (1382)، مدیریت تعارض و مذاکره (مدیریت رفتار سازمانی پیشرفته). تهران: سمت.

9. علوی، ح. ر. و یداللهی، ح. (1382). بررسی فرهنگ و روش ادارۀ تعارض‌های درون پرسنلی بر طبق الگوی هافستد و توماس. مجلّۀ علوم اجتماعی و انسانی دانشگاه شیراز (ویژه‌نامۀ علوم تربیتی)، 20 (1)، پیاپی 39، 93-81.

10. فورسایت، د. (1380). پویایی گروه (شناخت و سنجش). ( ج. نجغی زند و ح. پاشا شریفی، مترجمان). تهران: نشر دوران.

11. کارترایت، د. و زاندر، ا. (1368). خاستگاه پویایی گروهی. (ح. شکرکن، مترجم). تهران:انتشارات رشد.

12. میرکمالی، س. م. (1371). مدیریت تعارض. دانش مدیریت، (19)، 59-48.

13. Almost, J.M. (2010) Antecedents and consequences of intra-group conflict among nurses in acute care settings (Unpublished doctoral dissertation). University of Toronto, Toronto, Canada.

14. Amason, A.C. (1996). Distinguishing the effects of functional and dysfunctional conflict on strategic decision making: Resolving a paradox for top management teams. Academy of Management Journal, 39(1), 123-148.

15. Amason, A.C., & Hary J. S. (1997). The effects of top management team, size and interaction norms on cognitive and affective conflict. Journal of Management, 23(4), 495-516.

16. Appelbaum, S.H., & Barbara Shapiro, D.E. (1998). The management of multicultural group conflict. Journal of Team Performance Management, 4(5), 211-234.

17. Barki, H., & Hartwick, J. (2004). Conceptualizing the construct of interpersonal conflict, The International Journal of Conflict Management 15(3), 216-244.

18. Baron, R. A. (1991). Positive effects of conflict. Employee Responsibilities and Rights Journal, 4, 25-36.

19. Bilsky, W. & Jehn K. A. (2002). Organizational culture and individual values: Evidence for a common structure (Organisationskultur und individuelle Werte: Belege für eine gemeinsame Struktur). In Myrtek, M. (Ed.), Die Person im biologischen und sozialen Kontext (pp. 211-228). , Göttingen: Hogrefe Retrieved from: http:// faculty. mu. edu. sa/ public/ uploads/ 1360856515.6788o rganizational %20 cult139 .pdf

20. Castillo, L. G. (2009). The role of intragroup marginalization in Latino college student adjustment. International Journal of Advanced Counseling, 31, 245-254.

21. Chungang, L.,& Xi Youmin, G.S. (2008). Impact of team conflict on team decision quality and satisfaction: An empirical research in china. Front. Bus. Res. China, 2(1), 1-14

22. Conlon, D. E., Christopher, O.L.H., & Porter; J. M. P. (2004). The fairness of decision rules. Journal of Management, 30(3), 329-349.

23. Der Foo, M. (2011). Teams developing business ideas: How member characteristics and conflict affect member-rated team effectiveness. Small Bus Econ, 36,33-46

24. Driscoll, J. W. (1978). Trust and participation in organizational decision making as predictor of satisfaction. The Academy of Management Journal, 21(1), 44-56

25. Esquivel, M. A.,& Kleiner, B.H. (1996). The importance of conflict in work team effectiveness. Journal of Empowerment in Organizations, 4(4), 10-15.

26. Friedman, R. A., Tidd, S.T., Currall, S.C., & Tsai, J.C. (2000). What goes around comes around: The impact of personal conflict style on work conflict and stress. The International Journal of Conflict Management, 11(1), 32-55

27. Guerra, J.M., Ines, M., Munduate, L., & Medina, F.J. (2005). A contingency perspective on the study of the consequences of conflict types: The role of organizational culture. European Journal of Work and Organizational Psychology, 14(2), 157-176.

28. Guetzkow, H., & Gyr, J. (1954). An analysis of conflict in decision-making groups.Human Relations, 7, 367-382.

29. Hearn, J. C., & Anderson, M.S. (2002). Conflict in academic departments: An analysis of disputes over faculty promotion and tenure. Research in Higher Education, 43(5), 503-529

30. Hjerto, K.B. (2006). The relationship between intragroup conflict, group size and work effectiveness. Series of Dissertations, 9, 1-127 Retrieved from : http:// web.bi.no/ forskning/ papers.nsf /0/ 79fa4cbfc3ff2f92c125725e003165f4/$FILE/2006-09-hjerto.pdf

31. Janssen, O., Van de Vliert, E., & Veenstra, C. (1999). How task and person conflict shape the role of positive interdependence in management teams. Journal of Management, 25, 117-142.

32. Jehn, K. (1992). The impact of intragroup conflict on effectiveness: A multimethod examination of the benefits and detriments of conflict, (Unpublished doctoral dissertation). Northwestern University Graduate School of Management, Evanston, United States.

33. Jehn, K.A. (1995). A multimethod examination of the benefits and detriments of intragroup conflicts. Administrative Science Quarterly, 40(2), 256-282.

34. Jehn, K.A. (1997). A qualitative analysis of conflict types and dimension in organizational groups. Administrative Science Quarterly, 42(3),530-557

35. Jehn, K.A., & Mannix, E.A.(2001). The dynamic nature of conflict: A longitudinal study of intragroup conflict and group performance. Journal of the Academy of Management, 44(2), 238-251.

36. Jehn, K.A., Northcraft, G.B.,& Neale, M.A. (1999). Why differences make a difference: A field study of diversity, conflict, and performance in workgroups. Administrative Science Quarterly, 44(4), 741-763

37. Jehn, K.A., t Chadwick, C., &Thatcher, S.M.B. (1997). To agree or not to agree: The effects of value congruence, individual demographic dissimilarity, and conflict on workgroup outcomes. The International Journal of Conflict Management, 8(4), 287-305.

38. Levine, J. M., & Moreland, R. L. (1998). Small groups. In D. Gilbert, S. Fiske, & G. Lindzey (Eds.), Handbook of social psychology (4th. ed., Vol. 2, pp. 415-469). Boston: McGraw-Hill.

39. Li, H., & Jun, L. (2009). Top management team conflict and entrepreneurial strategy making in China. Asia Pac Journal of Management, 26, 263-283

40. Li, J.T., & Hambrick, D.C.(2005). Factional groups: A new vantage on demographic fault lines, conflict and disintegration in work teams. Academy of Management Journal, 48(5), 794-813.

41. Lima, J.A. (2001). Forgetting about friendship: Using conflict in teacher communities as a catalyst for school change. Journal of Educational Change, 2, 97-122.

42. Mc Allistre, D.J. (1995). Affect-and cognition-based thrust as foundations for interpersonal cooperation in organization. Academy of Management Journal, 38(1), 24-59.

43. McGurk, B. A, & Dennis, M.S. (2002). The effects of diversity on intragroup conflict and performance in the U. S. Army Reserve Officer Training Corps (ROTC)( Unpublished doctoral dissertation). Texas Tech University, USA. Retrieved from: https:// repositories.tdl.org/ ttu ir/ bitstream/handle/2346/10961/31295018541648.pdf?sequence=1

44. Medina, F. J., Lourdes M.,. Dorado, M.A., Martinez, I., & Guerra, J.M. (2005). Types of intragroup conflict and affective reaction. Journal of Managerial Psychology, 20(3/4), 219-230.

45. Passos, A.M., & Caetano, A. (2005). Exploring the effects of intragroup conflict and past performance feedback on team effectiveness. Journal of Managerial Psychology, 20, 3-4.

46. Pelled, L.H., Eisenhardt, K. M., & Xin, K. R. (1999). Exploring the black box: An analysis of work group diversity, conflict, and performance. Administrative, 44(1), 1 - 28.

47. Polzer, J. T., Milton, L. P., & Swann, W. B. Jr. (2002). Capitalizing on diversity: Interpersonal congruence in small work groups. Administrative Science Quarterly, 47, 296-324.

48. Rahim, M. A. (2002). Toward a theory of managing organizational conflict. The International Journal of Conflict Management, 13(3), 206-235.

49. Thatcher, S.M.B., Jehn, K.A., & Zanutto, E. (2003). Cracks in diversity research: The effects of diversity fault lines on conflict and performance. Group Decision and Negotiation, 12, 217-241.

50. Thomas, K. W. (1992). Conflict and conflict management: Reflections and update. Journal of Organizational Behavior, 13(3), 265–274.