شناخت الگوی کانال رودخانه خررود (جنوب استان قزوین) بر اساس شاخصهای ریخت ‌شناسی و رسوب شناسی

رخساره‌های رسوبی

مقاله 4، دوره 6، شماره 2، اسفند 1392، صفحه 186-201   

نوع مقاله: مقالات پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/sed.facies.v6i2.12245

نویسندگان

سعید خدابخش^* ؛ مژگان حسامزاده

بوعلی سینا

چکیده

حوضه آبریز رودخانه خررود با مساحت 5500 کیلومتر مربع در جنوب استان قزوین واقع شده است. بیشینه و کمینه ارتفاع این حوضه از سطح دریا به ترتیب 1680 و 1200 متر بوده و در پهنه ساختاری ـ رسوبی ایران مرکزی قرار گرفته است. در این پژوهش، نوع این رودخانه بر اساس شاخصهای ریخت شناسی و رسوب شناسی مورد بررسی قرار گرفته است. شاخصهای کمی ریخت شناسی استفاده شده شامل پیچش، نسبت پهنا به عمق، نسبت گودافتادگی بستر، شیب کانال، زاویه مرکزی قوس و نسبت انشعاب می‌باشند؛ همچنین برخی شاخصهای کیفی مانند نوع پیچش نیز در تفسیر به کار گرفته شده‌اند. رودخانه خررود در بخش شمال غربی (پیش از تلاقی با شاخه شورابه) شامل دو تیپ F و B (هر دو تیپ تک کانال و با پیچش بیش از 5/1) می‌باشد؛ بستر آن ماسه‌ای و دارای رخساره‌های نوع Sh، St و Sr است. در بخش میانی (پس از ورود شاخه شورابه) رودخانه به صورت چند کانالی تغییر می‌یابد (تیپ D با میانگین نسبت انشعاب 73/3، بستر گراولی و رخساره‌هایGms و Gm). به سمت پایین دست (بخش شرقی) بار دیگر رودخانه به صورت تک کانالی (تیپ C با رخساره‌های Gms، St و Sh) دیده می‌شود. ویژگیهای بافتی رسوبات تیپهای تک کانال (F، B و C) مشابه یکدیگر و با تیپ چند کانال (تیپ D) متفاوت است.

کلیدواژه‌ها

خررود؛ قزوین؛ ریخت شناسی؛ الگوی رودخانه