استانداردهای ملی کشاورزی زیستی (ارگانیک) ایران II: اصول، اهداف و استانداردهای تولید محصولات زیستی دامی و فرآورده‌های غذایی

بوم شناسی کشاورزی

مقاله 12، دوره 1، شماره 2، مهر 1388، صفحه 117-128   

نوع مقاله: علمی - پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/jag.v1i2.2693

نویسندگان

رضا قربانی^* ؛ علیرضا کوچکی؛ محسن جهان؛ مهدی نصیری محلاتی؛ پرویز رضوانی مقدم

گروه زراعت، دانشکده کشاورزی، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران

چکیده

امروزه کشاورزی زیستی به‌عنوان یکی از مناسب‌ترین نظام‌های تولیدی جایگزین نظام‌های کشاورزی رایج مورد توجه متخصصین علوم مختلف، عموم مردم حتی دولتمردان و سیاستگذاران نیز در سطح جهان قرار گرفته و تحقیقات وسیع در زمینه‌ی ابعاد مختلف این نوع نظام‌ تولیدی پایدار در حال گسترش هستند. در نظام‌های تولید زیستی تاکید زیادی بر تلفیق زراعت و دامداری شده است و معتقدند که در یک واحد تولیدی کشاورزی زیستی باید تولیدات دامی نیز وجود داشته باشد. فرآورده‌های دامی زیستی متعددی مانند گوشت، لبنیات و حتی محصولات زیستی حاصل ازفرآورده‌های جانبی مانند پشم دام‌های زیستی نیز مورد توجه و علاقه مصرف‌کنندگان قرار گرفته‌اند. درکلیه مراحل تولید، عمل‌آوری و بسته‌بندی تا زمانی که به دست مصرف‌کننده برسد باید استانداردها و معیار‌های معینی برای فرآورده‌های دامی نیز همانند فرآورده‌های گیاهی رعایت شوند. در کشور ما، بسیاری از سامانه‌های کشاورزی و تولیدات دامی و غذایی از اولویت و امتیاز برای تبدیل به کشاورزی و محصولات زیستی گواهی شده برخوردارند، از جمله‌‌ی این نظام‌ها می‌توان به مجتمع‌های صنعتی پرورش و نگهداری دام و نیز تولیدات عشایر کوچ‌نشین اشاره نمود که توانمندی‌های بالقوه‌ی بسیاری برای گواهی زیستی تولیدات آنها وجود دارد، ولی متأسفانه هیچگونه تشکیلاتی برای سامان‌دهی، گواهی و یا فروش محصولات تولید شده دامی و غذایی در این‌گونه نظام‌ها که عموماً در آنها اصول و قواعد تولید زیستی به‌طور طبیعی و ناخودآگاه اجرا می‌شود، وجود ندارد. معرفی نظام تولید زیستی به بخش پرورش‌ دام در کشور، مستلزم تدوین برنامه‌ای جامع و همه‌‌جانبه‌نگر است ضمن اینکه وجود استانداردهای ملی و نیز تأسیس مؤسسات دولتی و غیر دولتی گواهی کننده‌ی محصولات دامی و غذایی زیستی، جزو اولین و ضروری‌ترین اقدامات در این زمینه می‌باشند.

کلیدواژه‌ها

تولیدات دامی زیستی؛ محصولات غذایی زیستی؛ استاندارهای کشاورزی زیستی

مراجع

Brown, L.R., 2001. Eco-Economy: Building an economy for the earth. Earth Policy Institute. Norton and Co. New

York. pp. 322

2- Gehlot, D., 2005. Organic Farming: Standards, Accreditation, Certification and Inspectation. Agrobios Publishing,

India. pp. 357. ISBN: 81-7754-237-0

3- Ghorbani, R., Koocheki, A., 2006. Necessity of compilation of organic agriculture standards. Engineering

Inspectation Seasonal. 24: 28-31. (In Persian with English summary).

4- Hass, G., Wetterich, F., Kopke, U., 2001. Comparing intensive, extensified and organic grassland farming in

Southern Germany by process life cycle assessment. Agr. Ecosyst. Environ. 83: 43-53.

5- IFOAM. 2008. Retrieved January 12, 2008, from http:// www.ifoam.org

6- Koocheki, A., 2004. Organic Agriculture: opportunities and challenges. Acad. Sci. 24, 25: 55-95.

7- Koocheki, A., Ghorbani, R., 2005. Traditional agriculture in Iran and development challenges for organic

agriculture. Int. J. Biodiv. Sci. Manag. 11: 1-7.

8- Koocheki, A., Khajehosseini, M., 2008. Modern Agronomy. Jihad-e-Daneshgahi Pub. Mashhad. (In Persian with

English summary).

9- Lotter, D.W., 2003. Organic agriculture. J. Sustain. Agr. 21(4): 59-128.

10- Mahdavi Damghani, A., 2007. Organic farming in Iran: opportunities and challenges of certification, education and

development. Tropentag Congress on Utilization of diversity in land use systems: Sustainable and organic

approaches to meet human needs, Witzenhausen, Germany.

11- Mahmoodi, H., Mahdavi Damghani, A., Liyaghati, H., 2008. Introduction to organic agriculture. Jihad Daneshgahi

Pub. Mashhad. (In Persian with English summary).

12- Willer, H., Yussefi-Mazle, M., Sorensen, M., 2008. The world of organic agriculture; statistics and emerging

trends. IFOAM, Fibl. Earthscan, London, UK.