اثر مقدار و زمان مصرف کود نیتروژن و تراکم علف هرز بر تولید بذر خردل وحشی (Sinapis arvensis‌) در گندم پاییزه

پژوهشهای زراعی ایران

مقاله 5، دوره 3، شماره 1 - شماره پیاپی 5، 1384، صفحه 45-56   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/gsc.v3i1.1291

نویسندگان

مهدی راستگو^{* 1}؛ علی قنبری¹؛ محمد بنایان اول¹؛ حمید رحیمیان مشهدی²

¹دانشگاه فردوسی مشهد

²دانشگاه تهران

چکیده

بمنظور بررسی اثر مقدار و زمان مصرف کود نیتروژن و تراکم علف هرز بر تولید بذر خردل وحشی در گندم پاییزه‌، آزمایشی در سال زراعی 79-78 در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی مشهد انجام شد. این طرح بصورت کرتهای خرد شده و در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار انجام شد. آزمایش دارای سه فاکتور شامل تراکم علف هرز در چهار سطح (0، 8 ، 16 و 32 بوته در متر مربع) ، مقدار کود نیتروژن در سه سطح ( کم = 100 کیلوگرم در هکتار ، مطلوب = 150 کیلوگرم در هکتار و زیاد = 225 کیلوگرم در هکتار) و الگوی تقسیط کود نیتروژن در دو سطح (الگوی اول = 3/1 کود همزمان با کاشت + 3/2 کود در ابتدای پنجه زنی ؛ الگوی دوم = 3/1 کود همزمان با کاشت + 3/1 کود در ابتدای پنجه زنی + 3/1 کود در ابتدای به ساقه رفتن ) بود. دو فاکتور تراکم علف هرز و سطوح کود نیتروژن بصورت فاکتوریل، کرت اصلی را تشکیل می‌داد و کرتهای فرعی نیز الگوهای تقسیط کود نیتروژن بودند. نتایج این آزمایش نشان داد که الگوی تقسیط نیتروژن اثر معنی‌داری بر قابلیت تولید بذر خردل وحشی ایجاد نکرد. همچنین مشخص شد که افزایش تراکم خردل وحشی و کاربرد مقادیر بالای کود بدلیل اثر معنی‌دار آن بر بیوماس تولیدی در واحد سطح منجر به افزایش تولید بذر در واحد سطح شد. ضرایب حاصل از مدل راست گوشه دو پارامتری نشان داد که مقادیر حداکثر تولید بذر خردل وحشی در واحد سطح در سطوح کم، مطلوب و زیاد نیتروژن به ترتیب 08/161 ،05/311 و 62/488 میلیون بذر در هکتار بود که نشان دهنده اثر مثبت و معنی‌دار نیتروژن بر مقدار تولید بذر خردل وحشی در سطوح مختلف تراکم خردل وحشی می‌باشد.