بررسی ارتباط سلامت سازمانی مدرسه و تعهد سازمانی دبیران دبیرستان‌های پسرانه استان اردبیل

پژوهش های روان شناسی بالینی و مشاوره

مقاله 8، دوره 09، شماره 2، آبان 1387

نوع مقاله: پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/ijap.v9i2.6834

نویسندگان

زاهد بابلان زاهد بابلان^* ؛ عسگریان عسگریان؛ بهرنگی بهرنگی؛ نادری نادری

چکیده

این پژوهش به‌منظور بررسی ارتباط سلامت سازمانی ادراک شده به‌وسیله‌ی‌ دبیران با تعهد سازمانی آنان در دبیرستان‌های استان اردبیل اجرا شد. سلامت سازمانی در این پژوهش بر اساس مفهوم‌سازی هوی و همکاران (1991) به‌عنوان یک سازه شامل هفت بعد یگانگی نهادی، نفوذ مدیر، ملاحظه‌گری، ساخت‌دهی، پشتیبانی منابع، روحیه و تأکید علمی عملیاتی شد و برای سنجش تعهد سازمانی دبیران از مدل سه بعدی می‌یر و آلن (1990) استفاده شد. جامعه‌ی آماری پژوهش را کلیه‌ی معلمان رسمی و پیمانی مرد دبیرستان‌های دولتی استان اردبیل در سال تحصیلی 86ـ85 تشکیل می‌داد که تعداد آن‌ها در 359 دبیرستان 19 منطقه‌ی آموزشی، 1935نفر بود. از میان این تعداد بر اساس فرمول کوکران و جدول کرجسی ـ مورگان نمونه‌ای به حجم 350 نفر به روش نمونه‌گیری چند مرحله‌ای انتخاب شد. روش این پژوهش توصیفی ـ همبستگی است و به‌منظور گردآوری داده‌ها از دو پرسش‌نامه‌ی OHI-S و OCQ ویراست جدید استفاده شد. تحلیل داده‌های به‌دست آمده حاکی از آن است که میانگین سلامت سازمانی و تعهد سازمانی به‌گونه‌ی معنی‌داری بالاتر از متوسط مفهومی است. سلامت سازمانی و ابعاد هفت‌گانه‌ی آن با تعهد سازمانی و انواع سه‌گانه‌ی آن همبستگی مثبت دارد. دبیرستان‌هایی که سلامت سازمانی بالایی دارند،‌ معلمان متعهدتری دارند. از میان ابعاد سلامت سازمانی، روحیه، تأکید علمی، نفوذ مدیر، پشتیبانی منابع و ساخت‌دهی قابلیت پیش‌بینی تعهد سازمانی را دارند و 40 درصد از واریانس تعهد سازمانی به‌وسیله‌ی تغییرات این پنج بعد قابل تبیین می‌باشد. از میان سطوح سه‌‌گانه‌ی سلامت سازمانی نیز سطح فنی و اداری قابلیت پیش‌بینی تعهد سازمانی را دارند (30/0= r2). از میان متغیرهای پیش‌بین سهم نفوذ مدیر، روحیه و پشتیبانی منابع از ابعاد سلامت سازمانی و سطح فنی از سطوح سلامت سازمانی در پیش‌بینی تعهد سازمانی بیشتر از دیگران است.
واژه‌های کلیدی: سلامت سازمانی، جوّ سازمانی، تعهد سازمانی، تعهد عاطفی، تعهد مستمر، تعهد هنجاری