بررسی اثر ریبوفلاوین بعنوان فعال کننده مکانیسم‌های دفاعی گیاه برنج علیه بیماری‌های رایزوکتونیایی

پژوهش های حفاظت گیاهان ایران

مقاله 9، دوره 23، شماره 1 - شماره پیاپی 8، مهر 1388   

نوع مقاله: مقالات پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/jpp.v23i1.1889

نویسندگان

پریسا طاهری^{* 1}؛ سعید طریقی²

¹فردوسی

²دانشگاه فردوسی مشهد

چکیده

چکیده
در این مطالعه٬ نقش ریبوفلاوین ( ویتامین ٢ (B بعنوان فعال کننده مکانیسم‌های دفاعی گیاه برنج علیه بیماری‌های رایزوکتونیایی مورد بررسی قرار گرفت. با کاربرد ریبوفلاوین٬ مقاومت سیستمیک در گیاه برنج علیه عامل بیماریزا و کاهش معنی داری در شدت پیشرفت بیماری در مقایسه با گیاهان شاهد مشاهده گردید. ریبوفلاوین فاقد اثر مستقیم بر رشد پاتوژن‌ها و فاقد خاصیت گیاه سوزی بود. لزوم وجود فاصله زمانی بین تیمار با ریبوفلاوین و مایه زنی گیاه برای کاهش پیشرفت بیماری نشانگر این است که ریبوفلاوین از طریق تحریک مکانیسمهای دفاعی گیاه و ایجاد مقاومت القایی قادر به حفاظت گیاه در برابر رایزوکتونیا می‌باشد. این مورد با بررسی بیان ژنهای دفاعی نظیر لیپوکسیژنازLOX) lipoxygenase;)٬ فنیل آلانین آمونیا لیازPAL) Phenylalanine ammonia-lyase;)٬ و پراکسیداز (Cationic rice peroxidase; PO-C1) مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج نشان دهنده افزایش سطح بیان ژنهای LOX و PO-C1 پس از تیمار با ریبوفلاوین و بویژه پس از مایه زنی با پاتوژن در گیاهان تیمار شده با ریبوفلاوین بود. القاء مقاومت در گیاه حتی پس از گذشت ۲۰ روز از تیمار با ریبوفلاوین٬ نشانگر کارآیی این ویتامین در ایجاد مقاومت القایی بادوام تر نسبت به سایر عوامل محرک سیستم دفاعی گیاه می‌باشد. یافته‌های این تحقیق٬ نشان داد که استفاده از ریبوفلاوین بعنوان فعال کننده سیستم دفاعی گیاه٬ یک استراتژی نوین٬ ساده٬ و سازگار با محیط زیست است که امکان استفاده از آن در مدیریت مبارزه با بیماریهای رایزوکتونیایی برنج وجود دارد.

واژه‌های کلیدی: رایزوکتونیا٬ برنج٬ ریبوفلاوین٬ مقاومت القایی٬ بیان ژنهای دفاعی