استخراج پهنه‌های شوری خاک در مناطق خشک و نیمه‌خشک با استفاده از نظریه زمین‌آمار (استان اصفهان)

جغرافیا و مخاطرات محیطی

مقاله 5، دوره 2، شماره 3 - شماره پیاپی 7، آذر 1392   

نوع مقاله: پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/geo.v0i0.24648

نویسندگان

سمیه صدر^{* 1}؛ مجید افیونی²؛ زهرا موحدی راد³

¹پیام نور کرمان

²صنعتی اصفهان

³پیام نور

چکیده

افزایش جمعیت در سالهای اخیر و رشد سریع مصرف آب شرب و آبیاری، که متاسفانه با گرم شدن تدریجی کره زمین و خشکسالی‌های منطقه خاورمیانه نیز همزمان بوده است، نیاز آبی موثر برای گیاهان را بالا برده است. این موضوع در عمل، خطر انهدام پوشش گیاهی و کویرزایی افزایشی در مناطق خشک و نیمه خشک را در بر دارد. این فرایند در نظر بسیاری از صاحب‌نظران یکی از خطراتی است که جوامع بشری رو به رشد را به قهقرا می‌کشاند. در این میان، استان اصفهان، به عنوان یکی از مراکز کشاورزی ایران که شرایط اقلیمی خشک و نیمه‌خشک بر آن حاکم است، از این روند مخرب در امان نیست. مسلماً آگاهی از نحوه‌ پراکنش شوری خاک، از مهم ترین امور در شناسایی مناطق بحرانی، برنامه‌ریزی، مدیریت و بهره‌برداری از منابع خاک و همچنین توزیع آب جهت اصلاح خاک می‌باشد. در این پژوهش، شاخه‌ای از علم آمار کاربردی به نام زمین‌آمار، جهت تهیه نقشه‌های شوری خاک بکار گرفته شده است. در این مطالعه نمونه‌برداری به روش تصادفی نظام‌دار به تعداد 255 نمونه از عمق 0-20 سانتی‌متری سطح خاک، انجام شد. هدایت الکتریکی در نمونه‌های خاک اندازه‌گیری گردید. تغییر‌نمای جهتی متغیر‌ مورد بررسی‌، رسم و پس از کنترل اعتبار تغییر‌نما و به ‌دست آوردن خطای تخمین، بهترین مدل تغییر‌نما انتخاب شد و پارامترهای آن برای انجام کریجینگ و ترسیم نقشه توزیع شوری مورد استفاده قرار گرفت.

کلیدواژه‌ها

هدایت الکتریکی؛ WinGslib؛ کریجینگ؛ تغییرات مکانی