بازسازی دیدگاه معرفت شناختی میرزا مهدی اصفهانی (ره)

جستارهایی در فلسفه و کلام

مقاله 5، دوره 42، شماره 2، بهمن 1389   

نوع مقاله: علمی پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/philosophy.v42i2.11263

نویسندگان

جواد رقوی^* ؛ صادق آملی لاریجانی

چکیده

در این نوشتار دیدگاه میرزا مهدی اصفهانی، به عنوان مؤسس مکتب تفکیک، دربارة مهمترین مسائل معرفت‌شناسی مانند چیستی شناخت، انواع شناخت، صدق و توجیه معرفت مورد بررسی قرار گرفته است. با توجه به این که معرفت‌شناسی در جهان اسلام دانشی مستقل به شمار نیامده است، بلکه اندیشمندان مسلمان آن را در ضمن مباحث فلسفی، کلامی و منطقی مطرح کرده‌اند، در این مقاله به نوعی دیدگاه میرزا مهدی از میان آرای الهیاتی ایشان بازسازی شده است. از خصوصیات میرزا مهدی، اظهار نظریه های خاص در مقابل آرای رایج در باب شناخت می باشد. از این روی دیدگاه ایشان در حوزه مباحث معرفت‌شناسی سزاوار واکاوی و نقد و بررسی جدی است. به این منظور سخنان ایشان در باب ماهیت علم، انواع علم، معنای صدق و ملاک تصدق گردآوری شده و بر اساس مباحث مطرح در معرفت شناسی مورد تحلیل و نقد قرار گرفته است.
کلید‌واژه‌ها: معرفت، معرفت‌شناسی، مکتب تفکیک، میرزا مهدی اصفهانی، معرفت بسیط و مرکب، معرفت فطری و ترکیبی.