تأثیر جو سازمانی بر خلاقیت کارکنان: مطالعه موردی: سازمان اسناد و کتابخانه ملی

پژوهشنامه کتابداری و اطلاع رسانی

مقاله 7، دوره 2، شماره 2 - شماره پیاپی 4، آبان 1391، صفحه 123-136   

نوع مقاله: مقالات پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/riis.v2i1.9764

نویسندگان

نرگس نشاط¹؛ حمید رضا جمالی مهمویی²؛ الهه حسن زاده دیزجی^{* 3}

¹دانشیار سازمان اسناد و کتابخانه ملی جمهوری اسلامی ایران

²استادیار گروه کتابداری دانشگاه تربیت معلم تهران

³کارشناس ارشد علوم کتابداری و اطلاع رسانی پزشکی- دانشگاه علوم پزشکی تهران

چکیده

هدف: هدف پژوهش حاضر بررسی تأثیر جو سازمانی بر خلاقیت از دیدگاه کارکنان سطوح مختلف سازمان اسناد و کتابخانه ملی جمهوری اسلامی ایران است. به صورت چاپی میان Keys روش: پرسشنامه استاندارد سنجش جو سازمانی در زمینه باروری و پشتیبانی از خلاقیت موسوم به تمام مدیران، اعضاء هیئت علمی، و کارکنان بالاتر از فوق دیپلم در سازمان اسناد و کتابخانه ملی توزیع شد.در مجموع 183 مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. SPSS پرسشنامه گردآوری شد و با استفاده از نر م افزار یافته ها: نتایج پیمایش نشان داد که کارکنان سازمان معتقدند جو کنونی سازمان آنگونه که باید مشوق و حامی خلاقیت آنان نیست. در میان عناصر مؤثر بر باروری خلاقیت در یک سازمان، مشو قهای مدیریتی، آزادی و مشوقهای سازمانی در سازمان اسناد و کتابخانه ملی در حد مطلوب نیستند. همچنین موانعی در سازمان وجود دارد که مانع از رشد خلاقیت در کارکنان است. از سوی دیگر، کارکنان معتقد بودند که سازمان از بهر هوری در حد قابل قبولی برخوردار است. نگرش کارکنان مرد نسبت به کارکنان زن نسبت به جو سازمانی در رابطه با خلاقیت، مثب تتر بود. همچنین، هر چه سطح تحصیل کارکنان پایین تر باشد، جو سازمان را بیشتر حامی پرورش خلاقیت در خود می دانند. همچنین افرادی که دارای پستهای سازمانی بالاتر مثل مدیریت هستند نگاه مثبت تری نسبت به وجود حمای تهای مدیریتی در سازمان دارند در حالی کارکنان سطوح پایین معتقدند چنین حمایتهایی در سازمان به میزان مطلوب وجود ندارد. همچنین در مجموع، کارکنان معتقد بودند که بیشترین عوامل بازدارنده و نیز مشوق در سازمان مربوط به حوزه روی هها، ساختارها و نگرش های سازمانی است؛ لذا بهتر است مدیریت توجه خود را اصلاح روی هها، ساختارها و نگرش ها معطوف دارد.

کلیدواژه‌ها

جو سازمانی؛ خلاقیت؛ سازمان اسناد و کتابخانه ملی جمهوری اسلامی ایران

مراجع

خضری، مهدی (1381). بررسی رابطه بین خلاقیت کارکنان با جو سازمانی در شرکت صنایع مس شهید باهنر  کرمان. پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه آزاد اسلامی، کرمان.

سجادی، حانیه سادات (1384). عوامل موثر بر خلاقیت مدیران بیمارستان اصفهان. پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه علوم پزشکی ایران، تهران.

فخریان، سارا (1381). بررسی رابطه خلاقیت کارشناسان ستادی با عوامل سازمانی. پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه تهران، تهران.

فرهنگ، قدرت الله (1377). بررسی عوامل موثر بر خلاقیت مدیران شرکت روغن نباتی پارس (گروه تولیدی پارس). پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه تهران، تهران.

کسائی، رحیمیان، و افتخاری (1390). ﺯﻣﻴﻨﻪ ﻳﺎﺑﻲ ﻭﺿﻌﻴﺖ ﻛﻨﻮﻧﻲ ﺧﻼﻗﻴﺖ ﺩﺭ ﺷﺮﻛﺖ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺧﻮﺩﺭﻭ ﺑﺎ ﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩ ﺍﺯ ﻣﻘﻴﺎﺱ KEYS. www.e-saramad.com/Portals/0/list-5conf.PDFSimilar   (دسترسی در 19/09/13909)

Amabile, T. M., Conti, R., Coon, H., Lazenby, J., & Herron, M. ( 1996). Assessing the Work Environment for Creativity. The Academy of Management Journal 39(5), 1154-1184.

 Gunter, B., Nicholas, D., Huntington, P., & Williams, P. (2003). Digital interactive television: health information platform of the future? Aslib Proceedings 55 (5-6), 346-356.

Hambrick, D., & Mason, P. (1984). Upper echelons: the organization as a reflection of its top managers. Academy of Management Review 9, 193-206.

Hemminger, B.M., Lu, D., Vaughan, K.T.L., & Adams, S.J. (2007). Information seeking behavior of academic scientists. Journal of the American Society for Information Science and Technology 54 (14), 2205-2225.

Mathisen, G. E., & Einarsen, S. (2004). A Review of Instruments Assessing Creative and Innovative Environments within Organizations. Creativity Research Journal 16(1), 119-140.

Mikdashi, T. ( 1999). Constitutive meaning and aspects of work environment affecting creativity in Lebanon, Participation and Environment. An International Journal (PEIJ) 7(3), 47-55.

Mostafa, M. ( 2005). Factors affecting organizational creativity and innovativeness in Egyptian business organizations: an empirical investigation. Journal Management Development, 24(1), 7-33.

Sadi, M. A. (2008). Barriers to organizational creativity: the marketing executive’s perspective in Saudi Arabia. Journal Management Development 27(6), 574-599.

Tseng, H.M. & Liu. F.C. (2011).  Assessing the Climate for Creativity (KEYS): Confirmatory Factor Analysis and Psychometric Examination of a Taiwan Version. International Journal of Selection and Assessment 19,(4). Available at SSRN: http://ssrn.com/abstract=1960407 or doi:10.1111/j.1468-2389.2011.00572.x (10 December 2011)