نئوایکنولوژی ساخت زیست زادی کمیاب Koilosoma (Hitchcock, 1858) در رسوبات آبرفتی ابهررود، استان زنجان، شمال باختری ایران

رخساره‌های رسوبی

مقاله 4، دوره 7، شماره 2، اسفند 1393، صفحه 236-243   

نوع مقاله: مقالات پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/sed.facies.v7i2.28846

نویسنده

نصرالله عباسی^*

دانشگاه زنجان

چکیده

طی مطالعات نئوایکنولوژی، دو نمونه ساخت رسوبی زیست زادی کمیاب Koilosoma (Hitchcock, 1858) در رسوبات آبرفتی ابهررود، شمال باختری ایران، یافت گردید. یکی از این نمونه ها با سطح پوششی حدود یک متر مربع، به صورت فرورفتگیهایی چند ضلعی می باشد. اندازه چند ضلعیها و میزان فرورفتگی آنها یکسان بوده و تقریباً به صورت شش ضلعیهایی جلوه می کنند که با مرز مشخص، آرایشی شبیه لانه زنبور دارند. در مقایسه با نمونه های گزارش شده از ایالات متحده آمریکا، این ساخت زیست زادی ممکن است مربوط به آشیانه یا حفره نوزادان قورباغه باشد. نمونه دوم از نظر ریخت، آرایش و اندازه، مشابه نمونه قبلی است؛ با این تفاوت که به همراه اثرساز خود یعنی رفتگر ماهی sp. Nemacheilus مشاهده شد. جهت قرار گرفتن تمامی این ماهیان یکسان بوده به نحوی که سر ماهیان به سمت بالا دست جریان قرار داشته و هر گودی با یک ماهی اشغال شده بود. این ساخت
زیست زادی که به عنوان اثر تغذیه ای تفسیر می شود و در طی حرکات موجی دسته ای از ماهیها ایجاد شده است.

کلیدواژه‌ها

ساخت رسوبی؛ نئوایکنولوژی؛ ابهررود؛ اثرفسیل؛ Koilosoma

مراجع

پری زنگنه، ع.، 1371. مطالعات لیمنولوژی و حفظ تعادل اکولوژیکی رودخانه خرّرود. گزارش طرح ادارة محیط زیست استان زنجان از طرح بررسی و مدیریت محیطی منابع آب و خاک، 153 ص.

عبدلی، ا.، 1378. ماهیان آبهای داخلی ایران. انتشارات موزه طبیعت و حیات وحش ایران، 377 ص.

نبئی، م.، قدوسی، ج.، آهنگ کوثر، م.، 1367. گزارش پژوهشی سال 1367 استان زنجان. سازمان تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی، 165ص.

محمدیان، ح.، 1378. ماهیان آب شیرین ایران. مرکز نشر سپهر، 178 ص.

وثوقی، غ.، مستجیر، ب.، 1371. ماهیان آب شیرین. انتشارات دانشگاه تهران، 315 ص.

Abel, O., 1926. Amerikafahrt. Jena, Fischer, 462p.

Anderson, A.. 1979. Fish trails from the Early Permian of South Africa. Palaeontology, 19: 379–409.

Boekschoten, G.J., 1964. Tadpole structures again. Jour. Sed. Petrology, 34: 422–423.

Bromley, R.G., 1996. Trace Fossils: Biology, Taphonomy and Applications, 2nd ed. Chapman and Hall, London, 361 pp.

Cameron, B., & Estes, R., 1971. Fossil and Recent “tadpole nests”: a discussion. Jour. Sed. Petrology, 41: 171–178.

Coad, B.W., 1995. Freshwater fishes of Iran. Acta Scientarium Naturalium Academiae. Scientarium Bohemicae, Berno, 29: 1–164.

Cuvier, G., & Valenciennes, A., 1847. Histoire naturelle des poissons. Tome dix-neuvième. P. Bertrand, Paris. 544 p.

Dionne, J.C., 1969. Tadpole holes: a true biogenic sedimentary structure. Jour. Sed. Petrology, 39: 358–360.

Hall, J., 1843. Geology of New York, Part 4, comprising the Survey of the 4th Geological District, Albany, 92–93.

Hay, O.P., 1902. Bibliography and catalogue of fossil vertebrata of North America. U.S. Geological Survey Bulletin, 179: 1-868.

Häntzschel, W., 1975. Trace fossils and problematica. In: Teichert, C., (ed.), Treatise on Invertebrate Paleontology, Part W. Miscellanea, Supplement I. Geological Society of America, Boulder, and University of Kansas Press, Lawrence. W269 p.

Helfman, G.S., Collette, B.B., Facey, D.E., & Bowen, B.W., 2009. The Diversity of Fishes, Biology, Evolution and Ecology, 2nd ed.. John Wiley and Blackwell, 720 pp.

Hiramaya, K.A., Samimi, M., Zahedi, M., & A. Hushmand-zadeh, A., 1966. Geology of the Tarom district, western part (Zanjan area, northwest Iran). Geological Survey of Iran, Report no. 8: 1-31.

Hitchcock, E., 1858. Ichnology of New England, Boston, xii & 220 pp.

ICZN (International Code of Zoological Nomenclature) 1964. International trust for Zoological Nomenclature, London, xix & 176 pp.

ICZN (International Commission on Zoological Nomenclature) 1999. International Code of Zoological Nomenclature, 4th edition. London. International Trust for Zoological Nomenclature, 106p.

Hitchcock, E., 1865. Supplement to the Ichnology of New England. Common wealth of Massachusetts, Boston, 96 pp.

Lacepède, B. 1800. Histoire naturelle des poissions, Paris, Plasson, 2:1-632.

Linnaeus, C., 1758. Systema Naturae per Regna Tria Naturae secundum Classes, Ordinus, Genera, Species cum Characteribus, Differentiis Synonymis, Locis. 10th ed., Holmiae Salvii. 1: 1-824.

Maher, S.W., 1962. Primary structures produced by tadpoles. Jour. Sed. Petrology, 32: 138–139.

Rainforth, E.C., 2005. Ichnotaxonomy of the fossil footprints of the Connecticut Valley (Early Jurassic, Newrak Supergrouo, Connecticut and Massachusetts). Ph.D thesis in the Graduate School of Arts and Sciences Columbia University. Unpublished. 1301 pp.

Regan, C.T., 1906. Descriptions of some new sharks in the British Museum collection. Ann. Mag. Nat. Hist., 18 (Ser. 7): 435–440.

Shepard, C.U., 1867. On the supposed tadpole nests, or imprints made by the Batrachoides nidificans (Hitchcock), in the red shale of the New Red Sandstone of South Hadley, Mass. American Journal of Science, series 2, 43: 99–104.

Silliman, B.Jr., 1851. On the origin of a curious spheroidal structure in certain sedimentary rocks. Am. Assoc. Adv. Sci., Proc., 4: 10–12.

Soler-Gijon, R., & Moratalla, J.J., 2001. Fish and tetrapod trace fossils from the Upper Carboniferous of Puertollano, Spain. Palaeogeography, Palaeoclimatology, Palaeoecology, 171: 1–28.

Stöcklin, J., Eftekhar-nezhad, J., 1969. Explanatory Text of the Zanjan Quadrangle Map. Geol. Survey of Iran, Report No. D4, 1-61. [with 1:250000 geological map].

Trewin, N.G., 2000. The ichnogenus Undichna, with examples from the Permian of the Falkland Islands. Palaeontology, 43 (6): 979–997.