مطالعه کاربرد دفعات مصرف حشره‌کش دیازینون علیه کرم ساقه‌خوار

پژوهش های حفاظت گیاهان ایران

مقاله 4، دوره 23، شماره 2 - شماره پیاپی 9، اسفند 1388   

نوع مقاله: مقالات پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/jpp.v23i2.2547

نویسندگان

مهرداد عمواقلی طبری^{* 1}؛ فرامرز علی‌نیا²؛ حسن قهاری³؛ مرضیه حاجی‌امیری⁴

¹موسسه تحقیقات برنج کشور

²موسسه تحقیقات گیاهپزشکی ایران

³دانشگاه آزاد اسلامی

⁴دانشگاه کشاورزی و منابع طبیعی مازندران

چکیده

چکیده
به منظور استفاده‌ی بهینه‌ از حشره‌کش دیازینون علیه کرم ساقه‌خوار برنج، آزمایشی با دو عامل شامل ارقام مختلف برنج (طارم محلی، خزر و نعمت) و تعداد دفعات سمپاشی (شاهد، سمپاشی نسل اول، سمپاشی نسل دوم، سمپاشی نسل‌های اول و دوم و چهار بار سمپاشی) در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی بصورت فاکتوریل با 15 تیمار و در 4 تکرار انجام شد. نمونه‌برداری از بوته‌ها برای تعیین میزان آلودگی در قبل و بعد از سمپاشی نسل اول، قبل و بعد از سمپاشی نسل دوم، جوانه مرکزی خشک شده و خوشه‌های سفید شده‌ی برنج با انتخاب 5 بوته‌ی کامل برای هر صفت به صورت تصادفی از هر کرت انجام گرفت. نتایج نشان داد که اثر سال روی تمامی صفات، و اثرات ارقام برنج و دفعات سمپاشی روی کلیه صفات به جز کاهش عملکرد در سطح احتمال 1% معنی‌دار گردید. با مقایسه میانگین‌ها مشخص گردید که در سال اول آزمایش تعداد ساقه‌های آلوده قبل و بعد از سمپاشی نسل‌های اول و دوم، درصد جوانه‌ی‌ مرکزی خشک شده و خوشه‌های سفید شده بیشتر بود. از میان ارقام مختلف برنج، رقم طارم محلی از نظر تعداد ساقه‌های آلوده در زمان‌های قبل و بعد از سمپاشی نسل اول و دوم، جوانه‌ی مرکزی خشک شده و خوشه‌های سفید شده نسبت به بقیه ارقام حساس‌تر بود. همچنین در میان تیمارهای مختلف سمپاشی بیشترین آلودگی مربوط به تیمارهای شاهد و نسل دوم سمپاشی و کمترین آن مربوط به تیمارهای 1، 2 و 4 بار سمپاشی بدست آمد که از نظر آماری نیز در یک گروه قرار گرفتند. این پژوهش نشان داد که رقم طارم محلی به عنوان رقمی حساس معرفی شده و تیمار یک بار سمپاشی برای کنترل کرم ساقه‌خوار روی ارقام زود‌رس و میان‌رس برنج، راهکاری ایمن از نظر زیست محیطی و اقتصادی در اکوسیستم شالیزار قابل توصیه می‌باشد.

واژه‌های کلیدی: کرم ساقه‌خوار برنج، ارقام برنج، دفعات سمپاشی، گرانول دیازینون