The Impact of Variable Factors on the Dissimilarities of Iran’s Foreign Policy (1979-2005)

پژوهش نامه ایرانی سیاست بین الملل

Article 4, Volume 1, Issue 2, July 2013, Pages 47-126   

Document Type: مقالات

DOI: 10.22067/jipr.v1i2.36799

Author

Mohsen Khalili

Abstract

Conduct and orientation of states in their foreign policy are affected by geopolitical constant and variable factors. The authors of the present paper try to study the impact of variable factors on determining the Islamic Republic of Iran’s foreign policy in the 1979-2005 period, on the basis of Holsti’s trilogy on foreign policy (orientations, national roles and goals). Exploiting the concept of national power derived from geopolitics, they also attempt to explain why different discourses have been dominant in Iran’s foreign policy in various periods. It seems that determining variable factors justify changes in the foreign policy of post-revolutionary Iran.

Keywords

Iran’s foreign policy; function alteration; variable factors; Geopolitics

References

ﺣﺘﺸــﺎﻣﻲ،ا.)1378(.
ﺳــﺎزﻧﺪگﻲ دوران در اﻳــﺮان ﺧــﺎرﺟﻲ ﺳﻴﺎﺳــﺖ
:
اﻣﻨﻴــﺖ و دﻓــﺎع اﻗﺘﺼــﺎد،) .ﺗﺮﺟﻤــﻪا.ز و ﻣﺘﻘــﻲ.
پﻮﺳﺘﻴﻦچﻲ.(ﺗﻬﺮان:اﺳﻼﻣﻲ اﻧﻘﻼب اﺳﻨﺎد ﻣﺮﻛﺰ.
د زﻧﺠﺎﻧﻲ، اﺧﻮان.)1381(.
ﺳﻴﺎﺳﺖ و ﺷﺪن ﺟﻬﺎﻧﻲ
ﺧﺎرﺟﻲ.ﺗﻬﺮان:ﺑﻴﻦ و ﺳﻴﺎﺳﻲ ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت دﻓﺘﺮاﻟﻤﻠﻠﻲ.
ع ازﻏﻨﺪی،.)1381(.
ﺳﻴﺎﺳﺖ
ﺟﻤﻬﻮری ﺧﺎرﺟﻲ
اﻳﺮان اﺳﻼﻣﻲ.ﺗﻬﺮان:ﻗﻮﻣﺲ.
اﺳپﻮزﻳﺘﻮ،ج.)1382(.
آن ﺟﻬﺎﻧﻲ ﺑﺎزﺗﺎب و اﻳﺮان اﻧﻘﻼب.)ﺗﺮﺟﻤﻪم.ﻣﺪﻳﺮﺷﺎﻧﻪچﻲ.(ﺗﻬﺮان:اﺳـﻼم ﺑﺎزﺷﻨﺎﺳـﻲ ﻣﺮﻛﺰ
اﻳﺮان و.
اﺳﻼﻣﻲ،م.)1369(.ﺑﻴﻦ ﻧﻈﺎم در ﻛﻮچﻚ ﻛﺸﻮرﻫﺎی ﻣﻮﻗﻌﻴﺖ و ﺟﺎﻳگﺎهاﻟﻤﻠﻞ.
ﺧﺎرﺟﻲ ﺳﻴﺎﺳﺖ،)4(4،زﻣﺴﺘﺎن.
ح آﺷﻨﺎ،؛ﻫﻔﺖ ﺟﻌﻔﺮیﺧﻮاﻧﻲ،ن.)1386(.ﻋﻤﻮ دﻳپﻠﻤﺎﺳﻲﺳﻴﺎﺳﺖ و ﻣﻲپﻴﻮﻧﺪﻫﺎواﻫﺪاف ﺧﺎرﺟﻲ؛.
ﺳﻴﺎﺳﻲ داﻧﺶ،5.
ج اﻃﺎﻋﺖ،.)1376(.
ﺳﻴﺎﺳﺖ و ژﺋﻮپﻠﻴﺘﻴﻚ
اﻳﺮان ﺧﺎرﺟﻲ.ﺗﻬﺮان:ﺳﻔﻴﺮ.
ا آﻗﺎﻣﺤﻤﺪی،.)1390(.ﺳﻴﺎﺳﺖ در ﻛﺎرگﺰار ﺳﺎﺧﺘﺎرـ ﺗﺤﻠﻴﻠﻲ چﻬﺎرچﻮباﻳـﺮان ﺧﺎرﺟﻲ.
پژوﻫﺸـﻨﺎﻣ
ﺔ
ﺳﻴﺎﺳـﻲ ﻋﻠـﻮم،
)4(6.
ع اﻣﻴﺮی،.)1385(.
ﺳﻴﺎﺳﺖ
ﺟﻤﻬﻮری ﺧﺎرﺟﻲ
اﺳﻼ
اﻳﺮان ﻣﻲ.ﺗﻬﺮان:ﻣﺆﺳﺴﺔﻧﻮﻳﻦ ﻋﻠﻮم ﻧﺸﺮ.
ب اﻳﺰدی،.)1377(.
ﺳﻴﺎﺳﺖ ﺑﺮ درآﻣﺪی
اﺳﻼﻣﻲ ﺟﻤﻬﻮری ﺧﺎرﺟﻲ
اﻳﺮان.ﻗﻢ:اﺳﻼﻣﻲ ﺗﺒﻠﻴﻐﺎت دﻓﺘﺮ.
س گﻨﺒﺪ، ﺑﺒﺮی.)1386(.
ﺳﻴﺎﺳﺖ ﺑﺮرﺳﻲ
ﺟﻤﻬﻮری ﺧﺎرﺟﻲ
از اﻳﺮان اﺳﻼﻣﻲ
1357
ﺗﺎ
1376
گﻔﺘﻤـﺎن ﺗﺤﻠﻴﻞ ﻣﻨﻈﺮ از.
اﺻﻔﻬﺎن:داﻧﺸﻜﺪةو اداری ﻋﻠﻮماﻗﺘﺼﺎداﺻﻔﻬﺎن داﻧﺸگﺎه.
ک ﺑﺮزگﺮ،.)1388(.ﻣﻨﻄﻘﻪﺳﻴﺎﺳﺖ در گﺮاﻳﻲاﻳﺮان ﺧﺎرﺟﻲ.
ﻣﺮﻛﺰی اورآﺳﻴﺎی ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت،)5(2.
ج پﻠﻴﻨﻮ،.وآﻟﺘﻮنر ،.)1375(.
ﺑﻴﻦ رواﺑﻂ ﻓﺮﻫﻨگ
اﻟﻤﻠﻞ.)ﺗﺮﺟﻤﻪح.پﺴﺘﺎ.(ﺗﻬﺮان:ﻣﻌﺎﺻﺮ ﻓﺮﻫﻨگ.
پﻴﺸگﺎﻫﻲز ﻓﺮد،.وزارﻋﻲب ،.)1389(.گﻔﺘﻤﺎن و اﺳﻼﻣﻲ ﻋﺪاﻟﺖﺳﻴﺎﺳﺖ در اﻧﺘﻘﺎدیاﻳﺮان ﺧﺎرﺟﻲ.
ﺳﻴﺎﺳﺖ،)3(40.
م ﺗﺎﺟﻴﻚ،.)1382(.
ﻣﻘﺪﻣﻪ
اﺳﺘﺮاﺗژی ﺑﺮ ّای
ﻣﻠ اﻣﻨﻴﺖ ﻫﺎی
ﺟﻤﻬﻮری ﻲ
اﻳﺮان اﺳﻼﻣﻲ.ﺗﻬﺮان:گﻔﺘﻤﺎن ﻓﺮﻫﻨگ.
م ﺗﺎﺟﻴﻚ،.)1383(.
ﺳﻴﺎﺳﺖ
ﻋﺮﺻﻪ ﺧﺎرﺟﻲ
ﺗﺪﺑﻴﺮ و ﺗﺼﻤﻴﻢ ﻓﻘﺪان ی.ﺗﻬﺮان:گﻔﺘﻤﺎن ﻓﺮﻫﻨگ.
ط ﺗﺮاﺑﻲ،.)1389(.ﺗﻨﺶﻧﺎﻣﺘﻮا زداﻳﻲﺳﻴﺎﺳﺖ در زناﻳﺮان ﺧﺎرﺟﻲ1388ـ1367.
ژﺋﻮپﻠﻴﺘﻴﻚ،)3(6.
ﺟﻮادیم ارﺟﻤﻨﺪ،.؛چﺎﺑﻜﻲا ،.)1389(.ﺷﺎﺧﺺ و ﻫﻮﻳﺖﺳﻴﺎﺳـﺖ ﻫﺎیﺟﻤﻬـﻮری ﺧـﺎرﺟﻲاﻳـﺮان اﺳـﻼﻣﻲ.
ﺳﻴﺎﺳـﺖ،
)1(40.
ﺣﺎﺟﻲا ﻳﻮﺳﻔﻲ،.)1384(.
ﺳﻴﺎﺳـﺖ
ﺟﻤﻬـﻮری ﺧـﺎرﺟﻲ
ﻣﻨﻄﻘـﻪ ﻣﻄﺎﻟﻌـﺎت پﺮﺗـﻮ در اﻳـﺮان اﺳـﻼﻣﻲ
ای)
2001
-
1991
(.
ﺗﻬﺮان:وزارتاﻣﻮرﺧﺎرﺟﻪ.
ﺣﺎﻓﻆم ﻧﻴﺎ،.)1385(.
ژﺋﻮپﻠﻴﺘﻴﻚ ﻣﻔﺎﻫﻴﻢ و اﺻﻮل.ﻣﺸﻬﺪ:پﺎپﻠﻲ.
ﺣﺎﻓﻆم ﻧﻴﺎ،.وروﻣﻴﻨـﺎ،ا.)1384(.ﻇﺮﻓﻴـﺖ ﺗﺤﻠﻴـﻞﺟﻨـﻮب ﺳـﻮاﺣﻞ ژﺋﻮپﻠﻴﺘﻴـﻚ ﻫـﺎیﻣﻨـﺎﻓﻊ راﺳـﺘﺎی در اﻳـﺮان ّﺷـﺮق
ﻣﻠﻲ)ﻏﻔﻠﺖ ﻣﻮرد ﻓﻀﺎی(.
ﺗﻮﺳﻌﻪ و ﺟﻐﺮاﻓﻴﺎ.

ﺣﺎﻓﻆم ﻧﻴﺎ،.وﻛﺎوﻳﺎﻧﻲ،م.)1385(.ﻗﻮﻣﻲ ﻫﻮﻳﺖ ﻧﻘﺶ ّﻣﻠ ﻫﻤﺒﺴﺘگﻲ درﻲ)ﻣﻄﺎﻟﻌﺔﺑﻠﻮچ ﻗﻮم ﻣﻮردی(«.
ﻣﺠﻠﺔ
پژوﻫﺸﻲ
اﺻﻔﻬﺎن داﻧﺸگﺎه
)
اﻧﺴﺎﻧﻲ ﻋﻠﻮم
(،)1(20.
ﺣﺎﻓﻆم ﻧﻴﺎ،.وزرﻗﺎﻧﻲ،ه.)1386(.ﺟﻤﻬﻮری ﺟﺎﻳگﺎهﻣﻨﻄﻘـﻪ و ﺟﻬـﺎﻧﻲ ژﺋﻮپﻠﻴﺘﻴـﻚ ﻧﻈـﺎم در اﻳـﺮان اﺳﻼﻣﻲای.
راه
ﺑـﺮد
دﻓﺎﻋﻲ،)18(5.
ﺣﺎﻓﻆم ﻧﻴﺎ،.ووﻟﻲﻗﻠﻲزاده،ع.؛اﺣﻤﺪیپﻮرز ،.)1388(.اﻳـﺮان ژﺋﻮپﻠﻴﺘﻴـﻚ وزن در ﺟﻤﻌﻴـﺖ ﻧﻘـﺶ ﺗﺤﻠﻴﻞ و ﺑﺮرﺳﻲ.
اﻧﺴﺎﻧﻲ ﻋﻠﻮم ﻣﺪرس،)1(13.
دﻫﻘﺎﻧﻲج ﻓﻴﺮوزآﺑﺎدی،.)1388(.
ﺳﻴﺎﺳﺖ
ﺟﻤﻬﻮری ﺧﺎرﺟﻲ
اﻳﺮان اﺳﻼﻣﻲ.ﺗﻬﺮان:ﺳﻤﺖ.
م رﺣﻴﻤﻲ،.)1376(.
ﺳﻴﺎﺳﺖ ﺗﺤﻮﻻت
ﺟﻤﻬﻮری ﺧﺎرﺟﻲ
دﻫ دو ﻃﻲ اﺳﻼﻣﻲ
ﺔ80و90
ﻣﻴﻼدی.ﺗﻬﺮان:آزاد داﻧﺸگﺎه
اﺳﻼﻣﻲﻣﺮﻛﺰی ﺗﻬﺮان.
ک رﺿﺎﻳﻲ،.)1376(.
ﺳﻴﺎﺳـﺖ در اﻣﻨﻴـﺖ ﻣﻔﻬـﻮم ﺗﺤﻮل
ﺟﻤﻬـﻮری ﺧـﺎرﺟﻲ
اﻳـﺮان اﺳـﻼﻣﻲ
)
1376
-
1357
(.ﺗﻬـﺮان:
ﺑﻬﺸﺘﻲ ﺷﻬﻴﺪ داﻧﺸگﺎه.
ر رﻣﻀﺎﻧﻲ،.)1380(.
ﺳﻴﺎﺳﺖ ﺑﺮرﺳﻲ ﺑﺮای ﺗﺤﻠﻴﻠﻲ چﺎرچﻮﺑﻲ
ﺟﻤﻬﻮری ﺧﺎرﺟﻲ
اﻳـﺮان اﺳـﻼﻣﻲ) .ﺗﺮﺟﻤـﻪع.ﻃﻴـﺐ.(
ﺗﻬﺮان:ﻧﻲ.
م رﻧﺠﺒﺮ،.)1383(.
ّﻣﻨ
ﻣﻠ ﺎﻓﻊ
ﺳﻴﺎﺳﺖ در ﻲ
ﺟﻤﻬﻮری ﺧﺎرﺟﻲ
اﻳﺮان اﺳﻼﻣﻲ.ﻗﻢ:ﻋﺸﻖ آﻳﺖ.
ف رﻳﻨﻮﻟﺪز،.)1380(.
ﺑﻴﻦ رواﺑﻂ اﺻﻮل ﺷﻨﺎﺧﺖ
اﻟﻤﻠﻞ.)ﺗﺮﺟﻤﻪج.زﻧگﻨﻪ.(ﺗﻬﺮان:اﻣﻮر وزارتﺧﺎرﺟﻪ.
م ﺳﺘﻮده،.)1385(.
ﺑﻴﻦ ﻧﻈﺎم ﺗﺤﻮل
ﺳﻴﺎﺳﺖ و اﻟﻤﻠﻞ
ﺟﻤﻬﻮری ﺧﺎرﺟﻲ
اﻳﺮان اﺳﻼﻣﻲ.ﻗﻢ:ﻛﺘﺎب ﺑﻮﺳﺘﺎن.
ﺳﺮﻳﻊاﻟﻘﻠﻢ،م.)1379(.
ﺳﻴﺎﺳﺖ
ﺟﻤﻬﻮری ﺧﺎرﺟﻲ
اﻳﺮان اﺳﻼﻣﻲ.ﺗﻬﺮان:اﺳﺘﺮاﺗژﻳﻚ ﺗﺤﻘﻴﻘﺎت ﻣﺮﻛﺰ.
ﺳﺮﻳﻊم اﻟﻘﻠﻢ،.)1388(.ﺳﻴﺎﺳﺖﺟﻤﻬﻮری ﺧﺎرﺟﻲاﻳﺮان اﺳﻼﻣﻲ:ﺗﻐﻴﻴﺮ اﻣﻜﺎن و ﻗﺎﺑﻠﻴﺖ.
ﺧﺎرﺟﻲ رواﺑﻂ،)1(1.
ﺳﺮﻳﻊم اﻟﻘﻠﻢ،.)1390.(ﺳﻴﺎﺳﺖ ﻋﻤﻠﻜﺮد و ﻗﺪرت ﻣﻔﻬﻮمﺧﺎرﺟﻲ:ﻣﻘﺎﻳﺴﺔاﻳﺮان و چﻴﻦ.
روا
ﺧﺎرﺟﻲ ﺑﻂ،)1(3.
ه ﺷﺠﺎﻋﻲ،.)1389(.راه و اﻫﺪافﺳﻴﺎﺳﺖ ﺑﺮدﻫﺎیﺟﻤﻬﻮری ﺧﺎرﺟﻲاﻳﺮان اﺳﻼﻣﻲ.
ﻣﻌﺮﻓﺖ،)153(19.
ا ﺻﺪﻗﻲ،.)1386(.
ﺳﻴﺎﺳﺖ
اﺳﻼﻣﻲ ﺟﻤﻬﻮری ﺧﺎرﺟﻲ
ﺳـﺎل ﺗـﺎ آﻏـﺎز از اﻳـﺮان
1368.ﺗﻬـﺮان:اﻧﻘـﻼب اﺳـﻨﺎد ﻣﺮﻛـﺰ
اﺳﻼﻣﻲ.
ر ﺷﻔﻴﻌﻲ، ﻃﺒﺎﻃﺒﺎﺋﻲ.)1362(.
ﺳ ﺗﻌﻴﻴﻦ در ﻣﺆﺛﺮ ﻋﻮاﻣﻞ
ﻴﺎﺳﺖ
ﺟﻤﻬﻮری ﺧﺎرﺟﻲ
اﻳﺮان اﺳﻼﻣﻲ.ﺗﻬﺮان:ﺗﺮﺑﻴـﺖ داﻧﺸگﺎه
ﻣﺪرس.
ه ﻋﺎﻣﺮی،.)1377(.
ﺑﻴﻦ رواﺑﻂ اﺻﻮل
اﻟﻤﻠﻞ.ﺳﻮم چﺎپ.ﺗﻬﺮان:آگﻪ.
ع ﻋﺰﺗﻲ،.)1371(.
ژﺋﻮپﻠﻴﺘﻴﻚ.ﺗﻬﺮان:ﺳﻤﺖ.
ﻋﻠﻲغ ﺑﺎﺑﺎﻳﻲ،.)1383(.
ﺑﻴﻦ رواﺑﻂ ﻓﺮﻫﻨگ
اﻟﻤﻠﻞ.ﺗﻬﺮان:ﺧﺎرﺟﻪ اﻣﻮر وزارت.
م ﻋﻴﻮﺿﻲ،.)1378(.
ﻣ رﺷﺪ
اﻧﻘﻼب در ﺳﻴﺎﺳﻲ ﻓﺮﻫﻨگ ﺗﺤﻮل و ﻓﻜﺮی ﺒﺎﻧﻲ
اﺳﻼﻣﻲ.ﺗﻬﺮان:اﻟﻬﺪی.

ﻏﺮاﻳﺎقد زﻧﺪی،.)1387(.ﺳﻴﺎﺳﺖ ﻣﺒﺎﻧﻲ و اﺻﻮلﺟﻤﻬـﻮری ﺧﺎرﺟﻲاﻳـﺮان اﺳـﻼﻣﻲ:ﻣﺘـﻮن در ﺟﺴـﺘﺎری.
ﻣﻄﺎﻟﻌـﺎت
راه
ﺑﺮدی،)40(11.
ا ﻓﺎﺿﻞ،.)1381(.ﻣﻬﻢچﺎﻟﺶ ﺗﺮﻳﻦپﻴﺶ ﻫﺎیاﻧﻘﻼب رویدﻫ در اﻳﺮان اﺳﻼﻣﻲﺔﺳﻮم.
اﻳﺪﺋﻮﻟ
ﻓﺮآﻳﻨـﺪ و رﻫﺒـﺮی ﻮژی،
اﻧﻘﻼب
اﺳﻼﻣﻲ
:
ﻣﺠﻤﻮﻋ
ﺔ
ﻛﻨگﺮ ﻣﻘﺎﻻت
ة
اﺳﻼﻣﻲ اﻧﻘﻼب ﺗﺒﻴﻴﻦ)ﻧﺨﺴﺘﻴﻦ:1378ﺗﻬﺮان(.)دوم ﺟﻠـﺪ(.ﺗﻬـﺮان:ﻣﺆﺳﺴـﺔ
اﻣﺎم آﺛﺎر ﻧﺸﺮ و ﺗﻨﻈﻴﻢﺧﻤﻴﻨﻲ)ره(.
ﻓﺮزاﻧﻪح پﻮر،.؛زﻧگﻨﻪپ ،) .1388.(ﻣﻘﺎﻳﺴﺔﺳﻴﺎﺳـﺖ رﻓﺘـﺎریاﻳـﺮان ﺧـﺎرﺟﻲ:آرﻣـﺎن گﻔﺘﻤـﺎنارزش گـﺮایگﻔﺘﻤـﺎن و ﻣﺤـﻮر
اارزش ﻳﺪﺋﻮﻟﻮژﻳﻚﻋﻤﻞ ﻣﺤﻮرگﺮا.
پژوﻫﺸﻨﺎﻣ
ﺔ
ﺳﻴﺎﺳﻲ ﻋﻠﻮم،)2(4.
ﻓﻮرن،ج.)1380(.
ﻧﻈﺮﻳﻪ
اﻧﻘﻼب پﺮدازی
ﻫﺎ.)ﺗﺮﺟﻤﻪف.ارﺷﺎد.(ﺗﻬﺮان:ﻧﻲ.
م ﻗﺎﻟﻴﺒﺎف،.؛پﻮرﻣﻮﺳﻮی،م.)1387(.ﺳﻴﺎﺳﺖ و ﺧﺎورﻣﻴﺎﻧﻪ ﻧﻮﻳﻦ ژﺋﻮپﻠﻴﺘﻴﻚاﻳـﺮان ﺧـﺎرﺟﻲ.
پـژوﻫﺶ
ﺟﻐﺮاﻓﻴـﺎی ﻫـﺎی
اﻧﺴﺎﻧﻲ،66.
ع ﻗﻮام،) .1380.(
ﺳﻴﺎﺳﺖ اﺻﻮل
ﺑﻴﻦ ﺳﻴﺎﺳﺖ و ﺧﺎرﺟﻲ
اﻟﻤﻠﻞ.ﺗﻬﺮان:ﺳﻤﺖ.
ﻛﺎﻇﻤﻲ،ع.)1376(.آرﻣﺎنواﻗﻊ و گﺮاﻳﻲﺳﻴﺎﺳﺖ در گﺮاﻳﻲﺧﺎرﺟﻲ.
ﺳﻴﺎﺳﺖ
ﺧﺎرﺟﻲ،)4(11.
م ﻻرﻳﺠﺎﻧﻲ،.)1377(.
درس
ﺳﻴﺎﺳﺖ ﻫﺎی
ﺧﺎرﺟﻲ.ﺗﻬﺮان:ﻣﺸﻜﻮه.
م ﻣﺠﺮد،.)1386(.
اﻧﻘﻼب ﺗﺄﺛﻴﺮ
ﺑﻴﻦ ﺳﻴﺎﺳﺖ ﺑﺮ اﺳﻼﻣﻲ
اﻟﻤﻠﻞ.ﺗﻬﺮان:ﻣﺮاﺳﻼﻣﻲ اﻧﻘﻼب اﺳﻨﺎد ﻛﺰ.
ﻣﺤﻤم ﺪی،.)1377(.
ﺳﻴﺎﺳﺖ
ﺟﻤﻬﻮری ﺧﺎرﺟﻲ
اﻳﺮان اﺳﻼﻣﻲ
:
ﻣﺴﺎﺋﻞ و اﺻﻮل.ﺗﻬﺮان:دادگﺴﺘﺮ.
م ﻣﺤﻤﺪی،.)1377(.
اﺳﻼﻣﻲ اﻧﻘﻼب ﺑﺮ ﺗﺤﻠﻴﻠﻲ.ﻫﻔﺘﻢ چﺎپ.ﺗﻬﺮان:اﻣﻴﺮﻛﺒﻴﺮ.
ﻣﺮﺷﺪیع زاد،.)1387(.آﻳﻴﻦ و ﻧﻤﺎدﻫﺎپﺲ اﻳﺮان در ﻫﺎآن ﻧﻘﺶ و اﻧﻘﻼب ازﻫﻤ در ﻫﺎﻣﻠّـ ﺒﺴـﺘگﻲﻲ.
ﻣﻠّـ ﻣﻄﺎﻟﻌـﺎت
ﻲ،
)4(9.
ح ﻣﻌﺒﺎدی،.)1385(.
ﻗﺪرت
ﺟﻤﻬﻮری و ﺑﺰرگ ﻫﺎی
اﻳﺮان اﺳﻼﻣﻲ.ﺗﻬﺮان:اﻧﻘﻼب اﺳﻨﺎد ﻣﺮﻛﺰاﺳﻼﻣﻲ.
ح ﻣﻮﻻﻧﺎ،.؛ﻣﺤﻤﺪیم ،.)1387(.
ﺳﻴﺎﺳﺖ
ﺟﻤﻬﻮری ﺧﺎرﺟﻲ
اﺣﻤﺪی دوﻟﺖ در اﻳﺮان اﺳﻼﻣﻲ
ﻧژاد.ﺗﻬﺮان:دادگﺴﺘﺮ.
د ﻣﻴﺮﺣﻴﺪر،.؛ذﻛﻲق ،.)1381(.ﺑﺮرﺟﻐﺮاﻓﻴﺎﻳﻲ ﻧﻈﺎم ﺳﻲ/ﻧﺎﺣﻴﻪ ﺳﻴﺎﺳﻲاﻣﻜﺎن و ایاﻳﺮان در آن ﺳﻨﺠﻲ.
پژوﻫﺶ
ﻫـﺎی
ﺟﻐﺮاﻓﻴﺎﻳﻲ،42.
ﻧﺒــﻮی،م.)1383(.دوم ﺟﻤﻬــﻮری در اﻳــﺮان دﻳپﻠﻤﺎﺳــﻲ از ﺑﺎزﺧﻮاﻧﺸــﻲ:ﺳﻴﺎﺳــﺖرﻳﺎﺳــﺖ دوران در اﻳــﺮان ﺧــﺎرﺟﻲ
ﻫﺎﺷﻤﻲ آﻗﺎی ﺟﻤﻬﻮری.
راه
ﺑﺮد،34.
ک ﻫﺎدﻳﺎن،.)1376(.
ﺳﻴﺎﺳﺖ
ﻣﻨ و آﻣﺮﻳﻜﺎ ّﺧﺎرﺟﻲ
ﻣﻠ ﺎﻓﻊ
اﻳﺮان ﻲ.ﺗﻬﺮان:ﻓُﺮس و ﻫﺎد.
ک ﻫﺎﻟﺴﺘﻲ،.ج.)1373(.
ﺑـﻴﻦ ﺳﻴﺎﺳﺖ ﺗﺤﻠﻴﻞ ﻣﺒﺎﻧﻲ
اﻟﻤﻠـﻞ.)ﺗﺮﺟﻤـﻪم.ﻃـﺎرمﺳـﺮیب و.ﻣﺴـﺘﻘﻴﻤﻲ.(ﺗﻬـﺮان:وزارت
اﻣﻮرﺧﺎرﺟﻪ.
س ﻳﻌﻘﻮﺑﻲ،.)1387(.
ﺳﻴﺎﺳﺖ
ﺳﺎزﻧﺪگﻲ دوران در اﻳﺮان ﺧﺎرﺟﻲ.ﺗﻬﺮان:اﺳﻼﻣﻲ اﻧﻘﻼب اﺳﻨﺎد ﻣﺮﻛﺰ.
ﻳﻮﺳﻔﻲا ﺗﻨﻬﺎ،.؛ﻋﺰﺗﻲع ،.)1388(.اﻧگﻠﻴﺲ و اﻳﺮان ﻣﺘﻘﺎﺑﻞ رواﺑﻂ ژﺋﻮپﻠﻴﺘﻴﻚ ﺗﺤﻠﻴﻞ.
ﺟﻐﺮاﻓﻴﺎﻳﻲ ﻓﻀﺎی،)25(