ارزیابی شاخص های استراتژی توسعه شهری (CDS) در کلان شهر کرمانشاه

جغرافیا و توسعه فضای شهری

مقاله 10، دوره 5، شماره 1 - شماره پیاپی 8، شهریور 1397، صفحه 193-210   

نوع مقاله: علمی - پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/gusd.v5i1.54657

نویسندگان

اسماعیل علی اکبری^* ؛ حسین کماسی

دانشگاه پیام نور، تهران

چکیده

رویکرد نوین استراتژی توسعه شهری، بر چهار شاخص حکم‌روایی خوب، رقابتی بودن، بانکی‌بودن و قابلیت زندگی داشتن استوار است. این مقاله می‌کوشد شاخص­های فوق را در کلان­شهر کرمانشاه ارزیابی و انطباق‌پذیری این شهر را با اصول اساسی CDS سنجش کند. روش مقاله توصیفی-تحلیلی است؛ داده‌های نظری با روش اسنادی و داده‌های تجربی با روش میدانی و پرسشگری از 383 نفر شهروندان با نمونه­ گیری کوکران تهیه شده است. در پردازش داده ­ها و سنجش شدت متغیر‌ها از نرم­ افزارهای LISREL8.5،SPSS20  و آزمون­ تی تک‌نمونه­ای بهره­ گیری شده است. نتایج کلی تحقیق نشانگر وضعیت نامطلوب کلان­شهر کرمانشاه در چهار شاخص استراتژی توسعه شهری است. بانکی‌بودن و رقابت‌پذیری شهر به ترتیب با میانگین‌های 38/2 و 12/2 در وضعیت مطلوب­تر و شاخص­های حکم‌روایی خوب شهری و قابلیت زندگی داشتن با میانگین71/1 و 72/1 در وضعیت بسیار نامطلوبی است. واضح است، در درون ساختار متمرکز نظام برنامه ­ریزی شهری و حاکمیت مطلق سیاست­ها و تصمیم‌های دولت مرکزی، برنامه ­ریزی دموکراتیک به‌طور اعم و رویکرد مشارکتی از طریق CDS به‌طور اخص، کاری غیرممکن یا بسیار دشوار خواهد بود.

کلیدواژه‌ها

استراتژی توسعه شهری؛ کلانشهر کرمانشاه؛ شاخص هایCDS

مراجع

1. اشرفی، ی.، تیموری، ا.، فرهودی، ر.ا.، جعفری مهرآبادی، م.، سالاروندیان، ف.(1389). استراتژی توسعه شهری CDS بستری مناسب جهت بهره‌مندی از برنامه‌ریزی مشارکتی، جغرافیا و برنامه‌ریزی، 15(33)، 33-1.

2. برنامه توسعه راهبردی شهر قزوین. (1387). کارفرما شهرداری قزوین، مشاور: دانشگاه بین‌المللی امام خمینی (ره) قزوین.

3. تقوایی، م.، نادری، ب.، دهقانی، ی.‌(1385). تحلیلی بر برنامه‌ریزی استراتژی توسعه شهری، نشریه انجمن راه و ساختمان ایران بنا، 1 (29-30)، 20-2.

4. حاتمی‌نژاد، ح.، فرجی‌ملایی، ا. (1390). امکان‌سنجی اجرای طرح‌های استراتژی توسعه شهری (CDS) در ایران، مطالعات و پژوهش‌های شهری و منطقه‌ای، 2 (8)، 76-55.

5. حسین‌زاده دلیر، ک.، صدرموسوی، م.، حیدری چیانه.، رضاطبع، خ. (1390). درآمدی بر رویکرد جدید استراتژی توسعه شهری (CDS) در فرایند برنامه‌ریزی شهری با تأکید بر چالش‌های فراروی طرح‌های جامع در ایران. فصلنامه علمی- پژوهشی فضای جغرافیایی، 11 (36)، 210-173.

6. حیدری چیانه، ر.، رضا طبع ازگمی، س.خ. (1389). نقش استراتژی توسعه شهری (CDS) در سیاست‌های تأمین مسکن گروه‌های کم درآمد شهری، مطالعه موردی: شهر رشت، پژوهش‌های جغرافیای انسانی، 42 (73)، 82-59.

7. رهنما، م.ر.، غلامزاده خادر، مرتضی.، جعفری سیدآباد، وحید. (1391). تحلیل جایگاه شاخص‌های راهبرد توسعه شهری (CDS) در شهر چناران، نشریه تحقیقات کاربردی علوم جغرافیایی، 12 (26)، 125-107.

8. رهنمایی، م.ت.، شعبانی‌فرد، م.، سراسکانرود، م. (1388). توسعه استراتژیک شهرهای میانی ایران با تأکید بر رویکرد CDS راهی به سوی توسعه منطقه‌ای، مجله آمایش سرزمین، 1 (1)،21-54.

9. زیاری، ک.ا.، قاسمی، س.، مهدیان بهنمیری، م.، مهدی، ع. (1394). CDS، رویکردی مشارکتی در فرآیند چشم-اندازسازی توسعه شهری (مورد پژوهش: شهر مهاباد). نشریه علمی- پژوهشی جغرافیا و برنامه‌ریزی، 20 (53)، 201-167.

10. صادقی، ل. (1389). سند استراتژی توسعه شهری و میزان انطباق آن با نظام برنامه‌ریزی شهری در ایران نمونه موردی شهر سنندج، پایان نامه کارشناسی ارشد رشته شهرسازی گرایش برنامه‌ریزی شهری و منطقه‌ای، دانشگاه هنر اصفهان، استاد راهنما: هوشمند علیزاده.

11. علی‌اکبری، ا.، رهنمایی، م.ت.، ابراهیمی بوزانی،م. (1392). بررسی روش‌شناسی طرح‌های توسعه شهری در ایران، جغرافیا(فصلنامه علمی- پژوهشی انجمن جغرافیای ایران) 11 (37)، 114-97.

12. فعلی، م. (1391). راهبرد توسعه شهر سنقر (CDS)، پایان نامه کارشناسی ارشد جغرافیا و برنامه‌ریزی شهری، دانشگاه تهران: دانشکده جغرافیا، استاد راهنما: فرانک سیف الدینی.

13. قربان‌زاده، م.، عباس زاده، ع.ا، عبازاده زاده، ش.‌(1390). سازمانهای وابسته به شهرداری. تهران: وزارت کشور.

14. قمری، ش.، پورموسوی، س.م.(1396). بررسی تأثیرات هویت اجتماعی محلات در طرح‌های توسعه شهری، فصلنامه مطالعات مدیریت شهری، 9 (31)، 35-29.

15. کاردار، س.، رحمانی، م.، ملاآقاجانزاده، س.(1388). طرح استراتژی توسعه شهری (CDS)؛ رویکردی راهبردی و نوین در مدیریت، طراحی و برنامه‌ریزی شهری، فصلنامه راهبرد، 18(52)، 199-183.

16. گروه مهندسان مشاوره طرح و آمایش.(1375). نتایج تفصیلی طرح جامع شهر کرمانشاه. کرمانشاه، ایران: شهرداری کرمانشاه

17. هاشمی، ح.، رضویان، م.ت.، سجادی، ژ. (1396). نقش مدیریت شهری در موفقیت رویکرد راهبرد توسعه شهری (CDS) مورد: شهر قزوین. جغرافیا (فصلنامه علمی-پژوهشی و بین‌المللی انجمن جغرافیای ایران)، 15 (54)، 146-129.

18. Gao, L., Durnota, B., Ding, Y., & Dai, H. (2012). An agent-based simulation system for evaluating gridding urban management strategies. Knowledge-Based Systems, 26, 174-184.

19. Gunder, M., & Hillier, J. (2007). Problematising responsibility in planning theory and practice: On seeing the middle of the string? Progress in Planning, 68(2), 57-96.

20. Rasoolimanesh, S. M., Badarulzaman, N., & Jaafar, M. (2011). Achievement to sustainable urban development using city development strategies (CDS): A comparison between cities alliance and the World Bank definitions. Journal of Sustainable Development, 4(5), 151-161.

21. Rasoolimanesh, S. M., Badarulzaman, N., & Jaafar, M. (2012). City development strategies (CDS) and sustainable urbanization in developing world. Procedia - Social and Behavioral Sciences, 36, 623-631.

22. United Nations Human Settlements Programme. (2007). Enhancing urban safety and security. London, England: Earthscan.

23. Von Einsiedel, N. (2001, November). Developing a city vision. Paper presented at The CDS2 first National Workshop, Manila, Philippines.