تأثیر مواد شوینده شیمیایی – بیوشیمیایی روی بازیافت شار تراوه در غشاهای پلی سولفون مورد استفاده در اولترافیلتراسیون شیر

مجله پژوهشهای علوم و صنایع غذایی ایران

مقاله 6، دوره 5، شماره 1 - شماره پیاپی 9، فروردین 1388   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/ifstrj.v5i1.3397

نویسندگان

علیرضا صادقیان^* ؛ رضا مسگریان

موسسه پژوهشی علوم و صنایع غذایی

چکیده

امکان استفاده از مواد شیمیایی و بیوشیمیایی جهت شستشوی غشاهای پلی سولفون مورد استفاده در اولترافیلتراسیون شیر، نیاز به بررسی همه جانبه مواد شیمیایی و بیوشیمیایی دارد. با توجه به استفاده روز افزون از این غشاها در فرآوری محصولات غذایی، شستشو و بازیافت شار تراوه اولیه، برای استفاده طولانی مدت از این فن آوری، اهمیت زیادی دارد. در این تحقیق، اثر مواد شوینده شیمیایی شامل اتیلن دی آمین تترا استیک اسید (EDTA)، سدیم دو دسیل سولفات (SDS) و هیدروکسید سدیم- بیوشیمیایی شامل آنزیم های پروتئاز و لیپاز روی بازیافت شار تراوه اولترافیلتراسیون از جنس پلی سولفون آمید و اندازه حفرات 20 کیلودالتون به عنوان تابعی از دما، فشار و زمان مورد ارزیابی قرار گرفت. مقادیر بهینه فعالیت آنزیم‌های پروتئاز و لیپاز در دما، pH و اثر زمان انکوباسیون اندازه گیری گردید. نتایج نشان داد آنزیم لیپاز قادر به بازیابی شار تراوه نمی باشد و سودمندی این آنزیم در مقایسه با آنزیم پروتئاز غیر قابل مقایسه است. با توجه به نتایج بدست آمده در خصوص غلظت بهینۀ آنزیم‌ها در بازیافت شار تراوه، غلظت بهینه موادشیمیایی در جهت شستشوی غشای پلی سولفون شامل اتیلن دی آمین تترااستیک اسید (EDTA)، سدیم دودسیل سولفات (SDS) و هیدروکسید سدیم اندازه گیری شد. در ادامه، کارآیی مقادیر بهینه بدست آمده جهت مخلوط آنزیم، SDS و EDTAبرای بازیابی شار و مواد شیمیایی مورد استفاده در صنعت، مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج نشان داد مواد بیوشیمیایی (آنزیم ها) قادر به بازیافت حداقل 60 درصد شار اولیه غشاهای نو هستند. این مقدار برای مواد شیمیایی و در حالتی که عملیات پیوسته و جریان آشفته باشد، بیشتر از 95 درصد گزارش می شود.

واژه‌های کلیدی: اولترافیلتراسیون، شار تراوه، غشاهای پلی سولفون، مواد شوینده شیمیایی و بیوشیمیایی