مقایسه تأثیر روش‌های تلفیقی و متداول کوددهی بر عملکرد کلزا و وی‍ژگی‌های شیمیایی خاک

آب و خاک

مقاله 2، دوره 22، شماره 2، آبان 1387   

نوع مقاله: مقالات پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/jsw.v0i22.977

نویسندگان

حسین صباحی^{* 1}؛ امیر قلاوند²؛ علی محمد مدرس ثانوی²؛ احمد اصغرزاده³

¹دانشگاه شهید بهشتی

²دانشگاه تربیت مدرس

³موسسه تحقیقات خاک و آب

چکیده

به منظور مقایسه عملکرد کلزا و خصوصیات شیمیایی خاک در سیستم کوددهی تلفیقی و متداول آزمایشی دو ساله در منطقه سواد کوه انجام گرفت. تیمارهای کودی شامل:
(0 ، 50 ، 100 ، 150 ، 100درصد کود شیمیایی) و 200 کیلوگرم نیتروژن از منبع اوره (F0 تا F4 )،
kg N ha-1150 از منبع اوره + kg N ha-1 50 از منبع کود دامی MF1) – 100درصد شیمیایی + 35درصد آلی)،
kg N ha-1100 از منبع اوره +kg N ha-150 از منبع کود دامی MF2) – 65درصد شیمیایی + 35درصد آلی)،
kg N ha-150 از منبع اوره + kg N ha-1 100 از منبع کود دامی MF3) – 35درصد شیمیایی + 65درصد آلی)،
kg N ha-1150 از منبع کود دامیM) ) . نتایج نشان دادند که در هر دو سال بیشترین عملکرد دانه از تیمار تلفیقی150 کیلوگرم در هکتار نیتروژن از منبع اوره به‌همراه 50 کیلوگرم از منبع دامی (MF1 ) به‌دست آمد. در سال اول، اختلافی بین عملکرد کلزا در دو سیستم تلفیقی و شیمیایی مشاهده نشد ولی در سال دوم عملکرد کلزا در تیمارهای تلفیقی به‌طور معنی داری در مقایسه با تیمارهای شیمیایی بیشتر بود (p < 0.05 ). در سال اول عملکرد دانه در تیمار 100درصد شیمیایی، 200 کیلوگرم بیشتر از 100درصد آلی بود ولی در سال دوم بر عکس 300 کیلوگرم کمتر بود. مصرف تلفیقی کود به‌طور چشمگیری خصوصیات شیمیایی خاک را بهبود بخشید. بطوریکه بعداز دو سال کشت کلزا، میزان فسفر قابل دسترس خاک در تیمار 100درصد آلی (M)نسبت به تیمار 100درصد شیمیایی (F3)، 115درصد افزایش یافت. در هر دو سیستم شیمیایی و تلفیقی ماده آلی خاک افزایش یافت ولی این افزایش در سیستمهای شیمیایی 12درصد و در سیستمهای تلفیقی 35درصد بود. میزان نیتروژن کل هم روندی مشابه ماده آلی داشت به‌طوری‌که ضریب همبستگی این دو بسیار معنی دار (R2=0.93 ( شد. با توجه به این نتایج مصرف تلفیقی کود دامی و شیمیایی می‌تواند بعنوان یک راه موثر جهت بهبود فسفر قابل جذب و پایداری عملکرد کلزا پیشنهاد شود.

واژه‌های کلیدی: سیستم کوددهی تلفیقی، کود دامی، کلزا