ارزیابی رابطه رضایت شهروندی و الگوی عملکرد مدیریت محلی مبتنی بر شاخص های حکمروایی مطلوب شهری؛ مطالعه موردی مناطق 2، 5 و 6 شهر تبریز

جغرافیا و توسعه فضای شهری

مقاله 7، دوره 5، شماره 2 - شماره پیاپی 9، اسفند 1397، صفحه 127-144   

نوع مقاله: علمی - پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/gusd.v5i1.61985

نویسندگان

شهریور روستایی؛ شهلا نعیمی مطلق^* ؛ فرزانه درویشی

دانشگاه تبریز

چکیده

در حال حاضر رویکردی که به عنوان اثربخش­ ترین، کم هزینه­ ترین و پایدارترین شیوه اعمال مدیریت شهری معرفی می ­شود حکمروایی خوب شهری می­ باشد. هدف از حکمروایی خوب شهری تقویت فرایند توسعه شهری می­ باشد به گونه­ ای که زمینه و محیط مناسبی برای زندگی راحت و کارامد شهروندان و رضایت آنان فراهم شود. لذا در این مقاله سعی شده است که با استفاده از پرسش میدانی  رضایت شهروندان از  وضعیت عملکرد شهرداری مناطق 2، 5 و6  مبتنی بر شاخص­های حکمروایی مطلوب شهری پیمایش شود. در پرسشنامه برای ترسیم نقشه ذهنی از شاخص­هایی هم چون : اعتماد سازی، پاسخگویی، تکریم و احترام، تخصص­ گرایی، نظم و قانون­مداری، اطلاع ­رسانی و آشنایی با حقوق خود، استفاده شده است که هدف رسیدن به بازخورد عملکرد شهرداری در میان شهروندان است. جامعه مورد نظر ما در این پژوهش مراجعه کنندگان به شهرداری­های سه منطقه شهری تبریز (مناطق 2، 5 و 6) هستند که به صورت تصادفی 300 نفر انتخاب  و پرسشنامه بین آنها توزیع شده است. برای تجزیه و تحلیل داده­ ها از نرم افزارهای مختلفی از جمله spss استفاده شده است. نتایج تحقیق نشان داده است که رضایت شهروندی از عملکرد شهرداری در ارتباط با کارایی شاخص ­های حکمروایی از حد متوسط پایین ­تر است. همچنین نتایج نشان می ­دهد که شاخص اطلاع ­رسانی و آشنایی با حقوق بیشترین تاثیر را بر رضایت از عملکرد شهرداری داشته است.

کلیدواژه‌ها

حکمروایی شهری؛ حکمروایی مطلوب شهری؛ عملکرد شهرداری؛ شهروندان؛ شهر تبریز

مراجع

1. ابراهیم زاده، ع.، و اسدیان، م. (1392). تحلیل و ارزیابی میزان تحقق پذیری حکمروایی خوب شهری در ایران (مطالعه موردی: کاشمر). مجله جغرافیا و آمایش شهری- منطقه ای، 3 (6)، 17-30.

2. آخوندی و دیگران. (1387). آسیب شناسی مدل اداره امور شهر در ایران. پژوهش های جغرافیایی، بی‌نا (63)، 135-156.

3. برک پور، ن. (1385). حکمروایی شهری و نظام اداره شهرها در ایران. مشهد: اولین کنفرانس برنامه ریزی و مدیریت شهری.

4. بوجانی، م. ح. (1386). لزوم بازبینی محتوایی مدیریت کلانشهری، روزنامـه اعتمـاد، 1.

5. پور محمدی، م.، حسین زاده دلیر، ک.، و پیری، ع. (1390). حکمروایی مطلوب شهری بر بنیان سرمایه اجتماعی: آزمون نظم نهادی- فضایی ارتباطی و فاعلیت مدی غیر اقتصادی( مطالعه موردی: کلان شهر تبریز)، مطالعات مناطق خشک، 1(1)، 36-48.

6. تقوایی، ا.، و تاجدار، ر. (1388). درآمدی بر حکمروایی خوب شهری در رویکردی تحلیلی. فصلنامه مدیریت شهری، 7(23)، 45-58.

7. توکلی، ه.، و مومنی، م. (1395).بررسی میزان تحقق پذیری شاخصهای حکمروایی خوب شهری با تاکید بر کیفیت زندگی شهری )مطالعه موردی مناطق 1 ،7و22شهر تهران(. قصلنامه مطالعات مدیریت شهری . 8(26)، 1-18.

8. حکمت نیا، ح.، ملکی، م.، موسوی، م. ن.، و افشانی، ع. ر.(1396). سنجش میزان تحقق پذیری حکمروایی خوب شهری در ایران (مطالعه موردی: شهر ایلام). پژوهش های جغرافیای انسانی، 49(3)، 607-619.

9. حکمت نیا، م. و موسوی، م.ن. (1386). میزان و عوامل موثر بر رضایتمندی شهروندان از عملکرد شهرداری (مطالعه موردی:یزد). مجله جغرافیا و توسعه، 5(9)، 181-196.

10. خلیلی، ا،. خ، ا.،حسینی، ف. (1392). سنجش حکمروایی خوب شهری در بافت فرسوده و ارائه راهکارهای عملیاتی به منظور بهبود آن(نمونه موردی: محله پامنار تهران). قزوین: اولین همایش ملی شهرسازی و معماری در گذر زمان، دانشگاه بین المللی امام خمینی.

11. رهنما، م.ر.، مافی، ع.، و اسدی، ر.ا. (1389). تحلیل جایگاه حکمروایی خوب شهری در مشهد با الگوی SWOT . مجله جغرافیاوتوسعه ناحیه ای، 8 (15)، 224-198.

12. زندیه، ا. (1395). بررسی عملکرد شهرداری‌ها در چارچوب رویکرد حکمروایی خوب شهری (نمونه موردی شهر ملایر). فصلنامه آمایش محیط،10(39)، 59-76

13. زیاری، ک.ا.، پور احمد، ا.، حاتمی نژاد، ح.، و باستین، ع.(139). سنجش و ارزیابی اثرات حکمروایی خوب شهری بر زیست پذیری شهرها (مطالعه موردی: شهر بوشهر). نشریه پژوهش و برنامه ریزی شهری، 9(34)، 1-18.

14. زیبایی، ن. (1387). حکمروایی شهری زمینه ساز پایداری شهری.مدیریت شهری. بازیابی در دی ماه 1387، از http:// city managrer. Blogfa.com.

15. شماعی، ع.، و میرزازاده، ح. (1397). تحلیل فضایی تاب آوری مناطق شهر تبریز در برابر زلزله. مجله مخاطرات محیط طبیعی، 8 (20)، 245-266.

16. طهاری، ک.، برک پور، ن.، کاظمیان، غ. ر.، و مهدیزاده، ج. (1386). حکمروایی شهری مبانی و ضرورت شکل گیری آن در ایران(گفتگو). جستارهای شهرسازی، 6(19 و20)،8-17.

17. عربشاهی، ز. (1383). قانون برنامه چهارم زیر ذره بین حکمروایی خوب شهری. ماهنامه پژوهشی- آموزشی، (69)، 11-15.

18. کریمی، آ.،مرادی، ث.ا.،تابعی، ن. (1396). توسعه پایدار محله ای در چارچوب حکمروایی خوب شهری( مطالعه موردی: محلات منطقه شش شهرداری تهران). فصلنامه جغرافیا و مطالعات محیطی ، 6(22)، 21-36.

19. محمدی، ج.،کمالی باغراهی، ا. (1395). تحلیل شاخص های حکمروایی خوب شهری در راستای توسعه شهری (مورد شناسی: محدوده بافت فرسوده شهر کرمان). فصلنامه جغرافیا و آمایش شهری- منطقه ای،6 (21)، 153-170.

20. ملکی، م.(1395). بررسی عملکرد شهرداری در چهارچوب حکمروایی خوب و شایسته شهری(مطالعه موردی: نواحی شهر ایلام). فصلنامه علمی- ترویجی فرهنگ ایلام. 17(52)، 63-80.

21. نصیری، ا. (1394). ارزیابی عملکرد مدیریت ناحیه محوری بر کارامدی حکمروایی مطلوب شهری(مطالعه موردی: منطقه 4 تهران). مجله پژوهش و برنامه ریزی شهری، 6(21)، 139-156.

22. نقش محیط، مهندسین مشاور شهرسازی و معماری. (1390). مطالعات طرح جامع شهر تبریز.

23. نوبری، ن.، ورحیمی، م. (1389).حکمرانی خوب شهری(یک ضرورت تردیدناپذیر، مرکز مطالعات و برنامه ریزی شهر تهـران، نشریه دانـش شـهر، (11).

24. Atkinson, R. (1998). The new urban governance and urban regeneration: Managing community participation. Retrieved from http://Findariticles.com.

25. Bahreni, M. H., & Hosseinzadeh, K. (2004). The effective factor in investment security in Iran. Jostarhaie Eghtesadi (Economic Quests). Biannual Journal of Hozeh & University Research Center, 1(2), 109-156.

26. Bontenball, M. C. (2009). Strengthening urban governance in the South through city-to-city cooperation: Towards an analytical framework. Habitat International, 2(33), 181-189.

27. Bulkery, H. (2005). Reconfiguring environmental governance: Towards a politics of scales and networks. Political Geography, 24(8), 875-902.

28. Dekker, K., & Kempen, R. (2000). Urban governance within the big cities policy. Journal of cities, 21(1), 55-64.

29. Devaney, L. (2016). Good governance? Perceptions of accountability, transparency and effectiveness in Irish food risk governance. Food Policy, 62, 1-10.

30. Gjerde, M., & de Sylva, S. (2018). Governance and recovery: comparing recent disaster recoveries in Sri Lanka and New Zealand. Procedia engineering, 212, 527-534.

31. Gore, T., & Wells, P. (2009). Governance and evaluation: The case of EU regional policy horizontal priorities. Evaluation and Program, 32(2), 158-167.

32. Haus, M., & Klausen, J. E. (2004, July). Urban leadership and community involvement ingredients for good governance? Paper presented at City Futures Conference, Chicago.

33. James, M. B. (1991). Managing the modern city. Chicago: Centre for Governmental Stickles.

34. John, P. (2001). Local governance in Western Europe. London: Sage Publications.

35. Kaufmann, D., Kraay, A., & Mastruzzil, M. (2007). The worldwide governance indicators project: Answering the critics. Washington, D.C.: The World Bank.

36. Kauko, T. (2012). An institutional analysis of property development, good governance and urban sustainability. European Planning Studies, 20(12), 2053-2071.

37. Lerner, D. (2008). The Passing of traditional society modernizing the Middle East. New York: Free Press.

38. Marrising, E. V., Bolt, G., & Kempen, R. V. (2006). Urban governance and social cohesion: Effects of urban restructuring policies in two Dutch cities. Cities, 23(4), 279-290.

39. Mccall, M. K. (2003). Seeking good governance in participatory GIS: A review of processes and governance dimensions in applying GIS to participatory spatial planning. Habitat International, 27(4), 549-573.

40. McCarney, P., Halfani, M., & Rodriguez, A. (1995). Towards an understanding of governance: the emergence of an idea and its implications for urban research in developing countries. Urban research in the developing world, 4, 91-141.

41. McCarney, P., Halfani, M., & Rodriguez, A. (1995). Towards an understanding of governance: the emergence of an idea and its implications for urban research in developing countries. Urban Research in the Developing World, 4, 91-141.

42. Morgan, T. M. (2003). Environmental health. Canada: Wadsworth.

43. Plumptre, T., & Graham, J. (1999). Governance and good governance. Institute on Governance: Ontario, Canada.

44. Sadashiva, M. (2008). Effects of civil society on urban planning and governance in Meysore, India (Unpublished doctoral dissertation). Technical University of Dortmund, Germany.

45. Shylendra, H. S. & Kishore, B. (2005). Good governance and poverty alleviation programs: A critical analysis of Swarnjayanti Gram Swarozgar Yojana (sgsy). Journal of Rural Management, 1(2), 203-221.

46. Srinivas, H. (1996). Governance: A working definition. Retrieved from http:// soc. Titech. ac.jp.

47. Stewart, K. (2006). Designing good urban governance indicators: The importance of citizen participation and its evaluation in Greater Vancouver. Cities, 23(3), 196-204.

48. Unchs. (2000). Norms for good urban governance. Retrieved from http://UNCHS.org.