نظریه پسا استعمارگرایی و روابط بین الملل انتقادی؛ از واسازی تا رهایی بخشی

پژوهش نامه ایرانی سیاست بین الملل

مقاله 2، دوره 3، شماره 1، بهمن 1393، صفحه 26-43   

نوع مقاله: مقالات

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/jipr.v3i15.38622

نویسندگان

مسعود درودی^* ؛ فاطمه صلواتی

دانشگاه تهران

چکیده

رویکرد پسااستعماری در رشته روابط بین الملل از رویکردهای متاخر و نوپای محسوب می شود. این رویکرد با قرادادن کشورهای غیرغربی و به نوعی فرودستان در کانون تحلیل ها و تحقیقات خود، علاقمند به برملاساختن و تغییر دادن مناسبات پیچیده ی قدرت/دانش است که نظم جهانی معاصر را بازتولید می کند. تعریف متفاوت پسا استعمارگرایی از گذشته، حال و آینده روابط بین الملل چشم انداز نظری متفاوتی را در تفسیر رویدادهای بین المللی نشان می دهد و ابعاد ناآشکاری را دانش روابط بین الملل برجسته می کند. بر این اساس به لحاظ نظری نقش پسا استعمارگرایی در دانش روابط بین الملل روشن کردن ابعادی در روابط بین الملل است که رهیافت های دیگر آن را نادیده می گیرند که به دو صورت بررسی می شود. رابطه تباین با جریان اصلی روابط بین الملل و رابطه تکمیل کننده با روابط بین الملل انتقادی. مقاله حاضر رابطه تکمیل کننده نظریه پسااستعماری و روابط بین الملل انتقادی و امکانات پژوهشی آن را بررسی می کند.

کلیدواژه‌ها

مطالعات پسااستعماری؛ روابط بین الملل انتقادی؛ واسازی؛ رهایی بخشی

مراجع

آریایی‌نیا،م. و عباسی،م.(1388).دیرینه‌‌شناسی علوم انسانی در گفتار پسااستعماری. تحقیقات فرهنگی، دورۀ دوم، 6. صص

بزرگی، و.(1377) دیدگاه‌های جدید در روابط بین‌الملل: تأویل شناسی، پسانوگرایی، نظریۀ انتقادی. تهران: نی.

چرنوف، ف.(1388). نظریه و زبرنظریه در روابط بین‌الملل: مفاهیم و تفسیرهای متعارض.(ترجمۀ ع.طیب). تهران: نشر نی.

دالمایر، ف.(1384). راه‌های بدیل: فراسوی شرق‌شناسی و غرب‌شناسی. (ترجمۀ ف. صادقی و ن. تاجیک). تهران: پرسش.

درودی، م. و موسوی، ص.(1391). نگرش انتقادی به مطالعات پسااستعماری و رویکردهای آن، مطالعات میان‌رشته‌ای در علوم انسانی، 5(1)، صص 39-75

عبدالله‌خانی، ع.(1383). نظریه‌های امنیت. تهران: مؤسسۀ بین المللی ابرار معاصر تهران.

گاندی، ل.(1388). پسااستعمارگرایی،(ترجمۀ م. عالم‌زاده و ه. کاکاسلطانی). تهران: پژوهشکدۀ مطالعات فرهنگی و اجتماعی.

گریفیتس، م.(1388). دانشنامۀ روابط بین‌الملل و سیاست جهان.(ترجمۀ ع. طیب).تهران: نی.

لینکلیتر، ا.(1386). نوواقع‌گرایی نظریه انتقادی و مکتب برسازی.(ترجمۀ ع. طیب). تهران: وزارت امور خارجه.

مشیرزاده، ح.(1384). تحول در نظریه‌های روابط بین‌الملل. تهران: سمت.

معینی، ج.(1385). روش‌شناسی نظریه‌های جدید در سیاست(اثبات‌گرایی و فرااثبات‌گرایی). تهران: دانشگاه تهران.

ونت، ا.(1384). نظریۀ اجتماعی سیاست بین‌الملل.( ترجمۀ ح. مشیرزاده). تهران: دفتر مطالعات سیاسی و بین المللی.

بوین،ع.، رطانسی،ع.(1380). پست‌مدرنیسم و جامعه: نظریه و سیاست پست‌مدرنیسم. در: پست‌مدرنیته و پست‌مدرنیسم؛ تعاریف، نظریه‌ها و کاربست‌ها، ترجمه و تدوین: ح. نوذری. تهران: نقش جهان.

Ackerly,B& True,J(2008).Reflexivity in Practice: Power and Ethics in Feminist Research on International Relations. International Studies Review. 10. Pp. 693–707

Ashcroft.B& Gareth.G& Helen.T(1989): The Empire Writes Back: Theory and Practice in Postcolonial Literature, London: Routledge

Ashley.R(1987).The Geopolitics of Geopolitical space: toward a critical social theory of International Politics. Alternatives, XII.

Bartelson.J.( 1995). A Genealogy of Sovereignty. Cambridge: Cambridge University Press.

Bassnett.S &Harish.T(1999). Post-Colonial Translation: Theory and practice. London,

Berenskoetter. F.( 2007). Unity in Diversity? Power in World Politics. Paper prepared for presentation at the SGIR Sixth Pan-European Conference,Turin, 12-15 September

Booth.K.(1989). Critical Security Studies and World Politics ,Boulder: Lynne Rienner.

Brown.C&Ainley.K.(2005)Understanding International Relations.Houndmills: Palgrave Macmillan.3th edition

Burchill.S & Linklater.A.(1996). Theories of International Relations.London: Macmillan Press LTD.

Burke.A.(2008).Postmodernism.(in) Christian Reus-Smit& Duncan Snidal)ed) The Oxford handbook of International Relation. Oxford University Press. Chapter 21& 22.pp: 359-390.

Cox. R.W.(1981).Social Forces,States and World Order Beyond International Relations Theory. Millennium 10.2:pp.126-55

Diez.T. & Stean. J.(2005).A useful dialogue? Habermas and International Relations. Review of International Studies.31.pp. 127–140.

Femia.J.(2005). Gramsci,Machiavelli and International Relation. The Political Quarterly.42. Pp.341-349.

Gandhi,L.(1998).Postcolonial Theory.Edinburgh:Edinburgh University Press.

Griffiths.M.(1999).Fifty Key Thinkers in International Relations.London: Routledge.

Griffiths, M.{ed}(2007). International Relations Theory for the Twenty-First Century: an introduction. London: Routledge

Kurki.M.(2008).Causation in International Relations Reclaiming Causal Analysis. Cambridge: Cambridge University Press.

Lapid, Y.(1989).The Third Debate: On the Prospects of International Theory in a Post-Positivist Era. International Studies Quarterly.N. 33:pp.235-254.

Neumann, I.B. & Waever.O.(1997). The Future of International Relations. New York: Routledge.

Ruggie,J.G(1998).Constructing the World Polity: Essay on International Institiutionalization.London and New York: Routledge.

Selby. J.(2007). Engaging Foucault: Discourse, Liberal Governance and the Limits of Foucauldian IR. International Relations.N.21. p.324.

Shilliam,R.(2006).The ‘other’ in classical political theory: re-contextualizing the cosmopolitan/communitarian debate. In Beate.J.(ed)Classical Theory in International Relations. Cambridge: cambridge university press

Smith.S.(1996).Positivism and Beyond. In Smith,S. & Zalewski.M.(eds) International Theory:Positivism and Beyond.Cambridge: Cambridge University Press.pp. 11-46.

Spegele.R.D.(2002). Emancipatory International Relations: Good News, Bad News or No News at All?. International Relations.N16.pp.56-89

Spivack.G(1988).Can the subaltern speak?.reprintedin Marxist Interpretations of Culture,eds Cary.N. & Lawrence. G.Macmillan:Basingstoke

Sylvester.C.(1992).Feminist Theory and International Relations in a Postmodern Era. Cambridge: Cambridge University Press.

Sylvester.C.(1993). Gender in International Relations: Feminist Perspectives on Achieving Global Security. American Political Science Review. Sept.v.87 n.3.

Tickner.J.A.(1997).You Just Don't Understand: Troubled Engagements between Feminists and IR Theorists. International Studies Quarterly.Vol.41. No. 4.(Dec) pp. 611-632. Twenty-First Century. London: Routledge.

Walker, R.(1990). Inside/Outside: international relations as political theory. Cambridge: Cambridge University Press.

Wendt.A.(1991).Bridging the Theory/Meta-Theory Gap in International Relations. Review of International Studies.17(4).

Wendt.A.(1995). Consturcting international politics. Journal of International Security. Vol 20 No 1 Summer.