دیدگاه‌های عبدالوهاب شعرانی درباره‌ آراء محیی‌الدین ابن عربی

جستارهایی در فلسفه و کلام

مقاله 1، دوره 44، شماره 1، تیر 1391   

نوع مقاله: علمی پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/philosophy.v44i1.13943

نویسندگان

علی اشرف امامی^* ؛ محسن شرفایی مَرغکی

چکیده

عبدالوهاب بن احمد شعرانی (898- 973 ق) را باید یکی از مهم‌ترین مدافعان محیی‌الدین ابن عربی (560- 638 ق) دانست. او کتاب‌های مهمی در دفاع از ابن عربی و تحت تأثیر او نگاشته است که از مهم‌ترین آن‌ها می‌توان به الیواقیت و الجواهر، الکبریت‌الأحمر و القواعد‌الکشفیة و غیره اشاره کرد. شایان ذکر است شعرانی در این آثار با توجه به چارچوب تصوف شریعت‌مدارانه خود، سراغ عقاید ابن عربی رفته و آنچه را که به نظرش مخالف شریعت می‌آمده، دسیسه‌ دشمنان ابن عربی دانسته و او را از آن‌ها مبرّا کرده است؛ در بعضی موارد ابن عربی را به درستی از عقاید مانند حلول و اتحاد و توحید ابلیس و برتری ولایت بر نبوت مبرا داشته، اما نتوانسته است به خوبی او را از وحدت وجود و عقیده به خلود کفار و ایمان فرعون مبرّا کند ولی با دفاعی که از او به عمل آورده، مانع طعن و تکفیر وی از طرف معاندانش شده است.

کلیدواژه‌ها

عبدالوهاب شعرانی؛ محیی‌الدین ابن عربی؛ الیواقیت و الجواهر؛ الفتوحات المکیة