بررسی عدم قطعیت مدل‌های AOGCM و سناریوهای انتشار در برآورد پارامترهای اقلیمی (مطالعه موردی: ایستگاه سینوپتیک مشهد)

جغرافیا و مخاطرات محیطی

مقاله 1، دوره 3، شماره 3 - شماره پیاپی 11، آذر 1393، صفحه 77-92   

نوع مقاله: پژوهشی

شناسه دیجیتال (DOI): 10.22067/geo.v3i3.29927

نویسندگان

دل آرام هوشمند^* ؛ محمد جواد خردادی

دانشگاه فردوسی مشهد

چکیده

گرمایش جهانی و به‌تبع آن تغییر اقلیم، موضوع مهمی است که در دهه‌های اخیر توسط محققین در سرتاسر دنیا موردمطالعه قرارگرفته است. در این مطالعات تغییرات پارامترهای اقلیمی موردبررسی قرار می‌گیرد. با توجه به عدم قطعیت فراوان دخیل در برآورد این پارامترها، بهتر است شیوه‌ای اتخاذ گردد تا تحلیل‌ها با بررسی باند ناشی از منابع مختلف عدم قطعیت، صورت پذیرد. بدین منظور در این مطالعه تلاش شد با بررسی باند عدم قطعیت ناشی از 15 مدل AOGCM تحت تأثیر سه سناریو انتشار A1B، A2 و B1 به بررسی تغییرات پارامترهای حداقل دما، حداکثر دما و بارندگی در ایستگاه سینوپتیک مشهد واقع در حوضه قره قوم پرداخته شود. از مدل LARS-WG به منظور ریزمقیاس نمایی استفاده گردید. توانایی بالای مدل LARS-WG در شبیه‌سازی پارامترهای اقلیمی در دوره پایه تأیید شد؛ به‌طوری‌که مقادیر مدل نسبت به مقادیر مشاهده‌شده در تمامی ماه‌ها دقت خوبی را دارا بوده است. نتایج حاکی از وجود بیشترین باند عدم قطعیت در برآوردهای مربوط به سناریو A1B بود، ولی در مورد کمترین باند عدم قطعیت در مورد پارامترهای مختلف نتایج متفاوتی به دست آمد که برای حداقل دما و بارندگی سناریو B1 و برای حداکثر دما سناریو A2 معرفی گردید.

کلیدواژه‌ها

تغییر اقلیم؛ عدم قطعیت؛ ریزمقیاس نمایی؛ حداقل دما؛ حداکثر دما؛ بارندگی

مراجع

آشفته، پریسا سادات، و مساح بوانی، علیرضا؛ 1386. تأثیر تغییر اقلیم بر شدت و فراوانی سیلاب در دوره‌های آتی، مطالعه موردی حوزه آیدوغموش آذربایجان شرقی. انتشارات کمیته ملی آبیاری و زهکشی ایران. مجموعه مقالات کارگاه فنی اثرات تغییر اقلیم در مدیریت منابع آب. تهران، صص 47-31.

آشفته، پریسا سادات، و مساح بوانی، علیرضا؛ 1391. بررسی تأثیر عدم قطعیت مدل‌های چرخه عمومی جو و اقیانوس (AOGCM) و سناریوهای انتشار گازهای گلخانه‌ای بر رواناب حوضه تحت تأثیر تغییر اقلیم. مجله تحقیقات منابع آب ایران. جلد 8. شماره 2. صص 47-36. تهران.

اشرف، بتول، موسوی بایگی، محمد، کمالی، غلامعلی، و داوری، کامران؛ 1390. پیش‌بینی نیاز آبی چغندرقند در دوره 2030-2011 با استفاده از داده‌های اقلیمی شبیه‌سازی‌شده توسط مدل ریزمقیاس کننده LARS-WG (مطالعه موردی استان خراسان رضوی). مجله آب‌وخاک. جلد 25. شماره 5. صص 1196-1184. مشهد.

بابائیان، ایمان، و نجفی نیک، زهرا؛ 1385. ارزیابی مدل LARS-WG برای مدل‌سازی پارامترهای هواشناسی استان خراسان، دوره آماری (2003-1961). مجله نیوار. شماره 62. صص 65-49. تهران.

خردادی، محمدجواد، علیزاده، امین، نصیری محلاتی، مهدی، و هوشمند، دل‌آرام؛ 1392. ارزیابی اثر تغییر اقلیم بر پارامترهای اقلیمی و دوره‌های خشک و تر در صد سال آتی با تلفیق روش‌های وزن‌دهی عکس فاصله و عامل تغییر (مطالعه موردی زیرحوضه تهران- کرج). مجله جغرافیا و توسعه ناحیه‌ای. شماره 21. صص 178-157.

شاه‌کرمی، نازنین، مساح بوانی، علیرضا، مرید، سعید، و فهمی، هدایت؛ 1386. تحلیل عدم قطعیت مدل‌های جفت شده اقیانوس- اتمسفر- گردش عمومی جو بر سناریوهای تغییر اقلیم دما و بارندگی در حوضه زاینده‌رود. انتشارات کمیته ملی آبیاری و زهکشی ایران. مجموعه مقالات کارگاه فنی اثرات تغییر اقلیم در مدیریت منابع آب. تهران، صص 110-99.

عباسی، فاطمه، ملبوسی، شراره، بابائیان، ایمان، اثمری، مرتضی، و برهانی، رضا؛ 1389. پیش‌بینی تغییرات اقلیمی خراسان جنوبی در دوره 2039-2010 میلادی با استفاده از ریزمقیاس نمایی آماری خروجی مدل ECHO-G. مجله آب‌وخاک. جلد 24. شماره 2. صص 233-218. مشهد.

Ashofteh, P.S., and Massah Bavani, A.R., 2007. Climate change impact on severity and frequency of flood in the future periods, a case study in Aydoughmoush basin, East Azerbaijan. Technical workshop on the effects of climate change on water resources management, IRNCID Publication, Tehran, 31-47.

Ashofteh, P.S., and Massah Bavani, A.R., 2012. Investigation of AOGCM model uncertainty and emission scenarios of greenhouse gases impact on the basin runoff under climate change. Iran-Water Resources Research, 8 (2), 36-47.

Ashraf, B., Mousavi Baygi, M., Kamali, Gh. A., and Davari, K., 2011. Prediction of water requirement of sugar beet during 2011-2030 by using simulated weather data with LARS-WG downscaling model. Journal of Water and Soil, 25(5), 1184-1196.

Babaeian, I., and Najafi Nik, Z., 2006. Assessment of LARS-WG model to simulate meteorological parameters in Khorasan Province, 1961-2003 statistical period. Journal of Nivar, 62, 49-65.

Khordadi, M.J., Alizadeh, A., Nassiri Mahallati, M., and Hooshmand, D., 2014. An evaluation of the impact of climate change on climatic parameters and dry and wet spells in the next 100 years using combining IDW and change factor methods (A case study in Tehran-Karaj subbasin). Journal of Geography and Regional Development, 21, 157-178.

Shahkarami, N., Massah Bavani, A.R., Morid, S., and Fahmi, H., 2007. Analyzing uncertainty of coupled models of AOGCMs on climate change scenarios of temperature and rainfall parameters in Zayandeh Roud basin. Technical workshop on the effects of climate change on water resources management, IRNCID Publication, Tehran, 99-110.

Abbasi, F., Malbusi, S., Babaeian, I., Asmari, M., and Borhani, R., 2010. Climate change prediction of South Khorasan Province during 2010-2039 by using statistical downscaling of ECHO-G data. Journal of Water and Soil, 24(2), 218-233.